Page 132 - จิตรกรรมปริศนาธรรมภาคใต้
P. 132
ภําพที่ 3-23 พญามารแขวนตุ้มหูสองข้าง ที่มา: www.siamsouth.com
พญํามํารแขวนตุ้มหูสองข้ําง หมายถึง อิฏฐารมณ์กับอนิฏฐารมณ์ ตุ้มหูข้างขวาเป็นอิฏฐํารมณ์ คือ อารมณ์ ท่ีน่าปรารถนา ได้แก่ลาภ คือสิ่งที่ได้มาโดยไม่คาดคิด เช่น ทรัพย์สิน เงินทอง ยศ คือ เกียรติคุ ณ เป็นเคร่ืองกาหนด หมายฐานะ หรือ ชั้นของบุคคล สรรเสริญ คือ คากล่าวยกย่องเชิดชู เทิดทูน เยินยอในความดี สุข คือ ความรู้สึกสบายกาย ความปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ เป็นสุขเวทนา เป็นความรู้สึกทางระบบประสาท
ตมุ้ หซู ํา้ ยเปน็ อนฏิ ฐํารมณ์ คอื อารมณท์ ไ่ี มป่ รารถนา ไดแ้ ก่ เลอื่ มลาภ เสอื่ มยศ นนิ ทา และความทกุ ข์ ทงั้ หมด คือ โลกธรรมแปดน่ันเอง
ภาษาธรรมในอีกความหมาย คือ เม่ือจิตว่างบริบูรณ์ อยู่ด้วยสติสัมปชัญญะ ไม่ยึดติดในโลกธรรมแปด เรียกว่า อยู่เหนือโลก (โลกุตตรธรรม) จะมีจิตใจไม่มีทุกข์
บ่วงทั้งสําม ที่ข้อมือ ที่แขน และท่ีเท้ํา หมายถึงบุตร สามีหรือภรรยา และทรัพย์สมบัติ บ่วงทั้งสามผูกไว้ อย่างหลวมๆ แต่สลัดออกได้ยาก การสลัดออกได้จะพบอิสรภาพ คือ จิตใจปล่อยวาง ร่างกายอยู่ในบ่วงท้ังสามแต่ไม่เอา จิตใจไปยึดหรือผูกพันให้เป็นทุกข์ เก่ียวข้องกับส่ิงต่างๆ ด้วยสติปัญญา มีบุตรมีคู่ครองมีทรัพย์ ก็เหมือนไม่มี ทาหน้าท่ี ไปตามเหมาะสม
122
