Page 4 - เอกสารประกอบการเรียน หน่วยที่ 1
P. 4
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีกับคุณภาพชีวิต
1. ข้อเท็จจริง คือ การสังเกตปรากฏการณ์ธรรมชาติหรือสิ่งใด ๆ ที่เป็นอยู่จริง
โดยตรงหรือโดยอ้อม จะเป็นความรู้ที่ถูกต้อง เมื่อทดสอบในสถานการณ์หรือสภาวะเดียวกัน
จะได้ผลเหมือนเดิมทุกครั้ง ข้อเท็จจริงในธรรมชาติย่อมถูกต้องเสมอ แต่การสังเกตข้อเท็จจริง
อาจผิดพลาดได้
2. ความคิดรวบยอดหรือมโนมติ คือความคิดหลัก (main idea) หรือความเข้าใจ
ที่มีต่อเหตุการณ์หรือปรากฏการณ์นั้น ๆ โดยการน าข้อเท็จจริงมาประมวลเข้าด้วยกันเป็นข้อสรุป
ของ เรื่องนั้น ซึ่งแต่ละคนอาจมีมโนมติต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ความรู้
เดิม วัยวุฒิ และเหตุผลของบุคคลนั้น ๆ
3. หลักการหรือความจริงหลัก ที่เกิดจากการน ากลุ่มมโนมติที่มีความสัมพันธ์
กันและได้รับการทดสอบว่าเป็นจริงแล้วมาสรุปเป็นความจริงหลัก สามารถน าไปอ้างอิงได้หรือ
พยากรณ์เหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องได้ หลักการต้องเป็นความจริงที่สามารถทดสอบได้และได้ผล
เหมือนเดิม มีความเป็นปรนัยและเป็นที่เข้าใจตรงกัน
4. ทฤษฎี คือ ค าอธิบายหรือความคิดที่ได้จากสมมติฐานที่ผ่านการตรวจสอบ
หลาย ๆ ครั้งและใช้อ้างอิงได้ หรือท านายปรากฏการณ์ที่ค่อนข้างกว้าง สามารถใช้อธิบายกฎ
หลักการ และการคาดคะเนข้อเท็จจริงในเรื่องท านองเดียวกันได้ ทฤษฎีเป็นความคิดของ
นักวิทยาศาสตร์ อาจจะถูกหรือผิดก็ได้ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงได้ เมื่อได้รับข้อเท็จจริงเพิ่มขึ้นและ
น่าเชื่อถือมากขึ้น
5. กฎ คือหลักการที่มีความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผล ผ่านการทดสอบจนเป็น
ที่น่าเชื่อถือได้มาแล้ว กฎมีความจริงในตัวของมันเอง ไม่มีข้อโต้แย้ง สามารถทดสอบได้
เหมือนเดิมทุกประการ
วิทยาศาสตร์เป็นแขนงหนึ่งของวิทยาการที่เกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติต่าง ๆ
ที่เกิดขึ้นรอบตัวมนุษย์ ซึ่งเป็นความรู้ที่ได้จากการสังเกต การคิด การไตร่ตรองหาค าอธิบายอย่าง
เป็นเหตุเป็นผลและใช้วิธีการอย่างเป็นระบบ ท าให้ได้ตัวความความรู้มากมาย จึงต้องมีการจัดแบ่ง
ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่มีลักษณะเรื่องราวที่เหมือนกันเข้าอยู่ในกลุ่มเดียวกันให้เป็นหมวดหมู่
เพื่อมีระบบและเป็นระเบียบให้ง่ายต่อการค้นหา ความรู้ทางวิทยาศาสตร์แบ่งออกเป็น 2 สาขา
คือ วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ (pure science) และวิทยาศาสตร์ประยุกต์ (applied science)
วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ คือความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่ประกอบด้วยข้อเท็จจริง
ความคิดรวบยอด หลักการ ทฤษฎีและกฎ ที่ถูกค้นพบโดยความอยากรู้ อยากเห็นของ
นักวิทยาศาสตร์ โดยมิได้ค านึงถึงผลประโยชน์ของการค้นหาส่วนวิทยาศาสตร์ประยุกต์ คือ
4