Page 48 - Control Engineering Polska I kw. 2023

Przemysł 4.0
SYSTEMY STEROWANIA
Fot. 3. Sterowniki PLC zyskują obecnie lepsze możliwości kontroli dla projektantów. Można w nich definiować dostęp do danych, co ulepsza obsługę danych przesyłanych pomiędzy systemami technologii operacyjnej (OT) a systemami technologii informatycznej (IT) w zakładzie.
Źródło: AutomationDirect
zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w formie kontroli do- stępu. Korzyści z tego uzyskane przewyższają wady w postaci złożoności. Dane ustrukturyzowane umożliwiają działania apli- kacji klienta – często powiązanych z przetwarzaniem danych na wyższym poziomie – mających na celu agregację danych, wzbogacanie informacji oraz porównywanie wyników dla róż- nych zasobów tego samego typu, nawet jeśli są one zlokalizowa- ne w wielu różnych miejscach. Dla użytkowników końcowych, którzy stykają się z danymi ustrukturyzowanymi po raz pierw- szy, pomocne będzie przeanalizowanie standardu ISA-95. Jest to źródło porad na temat opracowywania efektywnych modeli hierarchii oraz tworzenia de nicji obiektów.
Bezpieczeństwo dzięki strukturyzowaniu danych PLC
Projektanci nowoczesnych sterowników PLC/PAC obecnie bar- dziej niż przedtem koncentrują się na obsłudze danych3 i moż- liwości ustalania, które wartości i właściwości struktury danych są dostępne dla klientów zewnętrznych, a które pozostają we- wnętrzne dla PLC/PAC. Ta drobiazgowa kontrola pozwala pro- jektantowi na nadawanie użytkownikom dostępu do danych na podstawie ich roli.
Poza kontrolą dostępu deweloperzy mogą de niować znaczniki danych jako „brak dostępu”, „tylko do odczytu” lub „pełny dostęp”. Takie określenie dostępu do danych może być de niowane jednorazowo na poziomie struktury, a następnie zastosowane dla wszystkich stworzonych przypadków. Kontro- lowanie tego, kto może zobaczyć jakie dane oraz jakie działanie może podjąć każda osoba, przynosi znaczne zwiększenie pozio- mu bezpieczeństwa w porównaniu do starszych sterowników
1 ang. data connectivity
2 ang. data consumers
3 ang. data handling
PLC/PAC, nieposiadających takich możliwości. Ponadto ulep- sza prawidłową obsługę danych przesyłanych pomiędzy syste- mami technologii operacyjnej (OT) a technologii informatycz- nej (IT) w zakładzie (patrz fot. 3).
Ponieważ urządzenia PLC/PAC często działały jako wyso- ce indywidualne, samodzielne sterowniki, to nawet ich nowo- cześniejsze wersje mają obecnie tendencję do obsługi bezpie- czeństwa, jako „tylko lokalna wyspa” do zarządzania rolami użytkowników/klientów. Szczegółowy dostęp oparty na rolach użytkowników i klientów jest niemal zawsze adaptowany przez działy IT przedsiębiorstw, jednak w większości sterowników PLC/PAC ograniczono lub uniemożliwiono integrację z kor- poracyjnymi strukturami bezpieczeństwa. Ponieważ wzrasta liczba sterowników na krawędzi sieci oraz ilość obsługiwanych danych, lokalne zarządzanie bezpieczeństwem w sterownikach PLC/PAC staje się większym obciążeniem.
Urządzenia PLC/PAC dokonały ewolucji od podstawowych sterowników do komputerów przetwarzających dane i teraz dokładnie tak samo będą musiały dokonać kolejnej ewolucji poprzez dostarczanie zintegrowanej funkcjonalności bezpie- czeństwa. Ta bliska integracja urządzeń obsługujących działy technologii operacyjnej OT w zakładach, takich jak sterowniki PLC/PAC z bezpieczeństwem opartym na działach IT, dokona konsolidacji zarządzania tymi systemami, jednak będzie wyma- gać współpracy pomiędzy pracownikami działów IT i OT.
Przyszłe sterowniki PLC/PAC będą bardziej zorientowane na dane i bezpieczeństwo Zdolność urządzeń PLC/PAC do sterowania sprzętem przemy- słowym pracującym w bardzo trudnych warunkach otoczenia jest dobrze znana. Częściowo te właściwości wdrożono, ponie- waż producenci sterowników PLC/PAC niechętnie adaptowali nowe technologie, chyba że korzyści z nich płynące poprawiały wydajność. Tradycyjne sterowniki PLC/PAC działają w bardzo wielu zakładach i nadal będą zamawiane do nowych zadań.
Jednak oczekiwania ze strony dzisiejszych zaawansowa- nych użytkowników, potrzeba możliwości obsługi zaawanso- wanych metod produkcji oraz gwałtownie wzrastające cybe- rzagrożenia w połączeniu ze sobą doprowadziły do zmiany podejścia business-as-usual (wszystko po staremu) dla przy- szłej pracy. Zarówno w projektach modernizacji, jak i projek- tach nowych systemów sterowania projektanci powinni oce- niać sterowniki PLC/PAC pod kątem ich możliwości obsługi danych i aspektów bezpieczeństwa. To zadanie jest łatwiejsze, ponieważ innowacje w branży PLC/PAC, w tym niektóre obej- mujące nowoczesne koncepcje IT z wykorzystaniem produk- tów typu open source, dają projektantom lepszy wybór dla ich aplikacji działających w sieci.
Damon Purvis, product manager sterowników PLC w rmie AutomationDirect. 
46 I kwartał 2023
CONTROL ENGINEERING POLSKA – www.controlengineering.pl