Page 199 - Journal of Asian History_Neat

r

SADR I AZAM KOPRGLOxADF, I'AZiL) AHMED I’A^A'XIX
FRSEKl'.JVAR FiOl.GESlXDKKl YAKIFLARI 1(}6-M66S*

•V
Josef Iilafkovif

Budin’in zaptindan (1541) soura Osmanlt lurklcri c;ok gL\mcdcn
Estergon’u (Esztcrgon) (1543) vcTuna’nin dleki yakasmdaki Kakat ad-
li kdyii aldilar1. Bu koyiin ctraftm bir palanka ilc tahkim cl tiler vc Ci-
gcrdclcn-palankasi adini verdiler2. Bu kiigiik muslahkcm verde dalia son-
ra balk da ycrlcsti, ki bunlann camilcri, okullan vardi3.
Estcrgon’un ijgali ilc Turk baskmi giitikgc artti vc Ipoly, Garan,
Zsitva vc Xyitra vadisindc hiicumlar ^ogaldi. Bu sahada Estergon ar-
jcvekliginin genij arazisi vardi ki buralann savunmasi konusunda,
Estergon ar$ovcki Varday Pal Nivitra nchri sol kiyismda ycni bir pa­
lanka in.sasim uygun gordii vc bu yii/.dcn Buraya kurucusuna izafctle
Ersekujvar deni Id i. Tiirklcr Uyvar, Almanlar Neuhiiscl, Slovaklar Nov6
Zamky tcsmiyc cttilcr4.

* Bu mekalcnin giri$ kisini Macarca aslindan Prof. M. Tayyib Gokbilgin
tarofmdan TOrk^cyc tcrcumc edilmistir.
1 Palank (palanka) Sik vc dcrin bir surcuc ycrc raktlan kazxklar uzcrinc toprak
vc gamurla yapilmi? mur.tahkcm bir mevki. Macarcadaki «paldnk» sozii italyanca «pa-
lanca» dan almmi$tir ki, bu da latincc «phalanx» kolimesinden o da grck^c phalanx
(tardak) dan turemi$tir. (Bk. Vasmer M. ,Russisches ctymologisches Worterlurchl-III
Heidelberg 1950-58, II, 304).
A 2 Cigerdclen parkani: Oyle bir kale ki buradan du$manm cigcrini dclmek uzc-
rc saldiri vapilir, yani du$man mcmlcketinc akin edilir (bk. Lutfi Pa$a, 1 evarih-i Al-i
Osman / 1554 / s. 105; Evliya Qclebi, Sevahatname, VI, 278-280; Karacson Imre, Ev-
liva Qelcbi Torok Vilagutazo magyarorszagi utazasai 16(30-1664 evhon, Budapest
1904, 284-286) Bu Uirk^c isimden, kalenin ilk macarca adi fikli. Csekcrdcny, daha son-
ra diger adi Parkany. 1948 den itibaren Sturovo. (bk.makalclcrim: Prcco nic Parkin?
Ncdela adli dergide, Bratislava 1949, 19. sayi, n s.8; Pin Schreibcn dcs ofener defter-
dar Mustafa, Christeria Orientalia, Praha 1956, 60-71).
3 Evliya Qclcbi, VI., 278-286; Karacson 284-286.
4 Matunak M., Ersek-Ujvir alapita$i eve, Szazadek Budapest 1896, 338; Fa-
biin j., Az esztergoni Ersekseg Ujvara 1545-1580. Estergoni 1896, 37.

• •#
ft l