Page 266 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 266
สังเค็ดยอด สังเค็ดทรงประเจิด สังเค็ดทรงโรง
เก้าอี้ฝร่ัง
โรงสังเค็ดงํานพระเมรุสมเด็จพระเพทรําชําในภําพลํายเส้น ประกอบด้วย สังเค็ดยอด ๓ หลัง เก้ําอี้ฝรั่ง ๒ ตัว สังเค็ด ทรงประเจิด ๕ หลัง สังเค็ดทรงโรง ๒ หลัง เตียงแว่นฟ้ําหรือเตียงสําหรับเทศนํา ๒ เตียง
๓. โรงสังเค็ด จดหมายการพระบรมศพสมเด็จพระรูปฯ กล่ําวถึง “โรงสังเคจ์” ท่ีถูกสะเก็ด ดอกไม้เพลิงจนลุกไหม้ขึ้นขณะสมเด็จพระเจ้ําบรมโกศประทับทอดพระเนตรตรงมุขพระที่นั่ง จักรวรรดิไพชยนต์ว่ํา “ครั้นเพลาทุ่มมีเศษเพลิงไหม้ ณ ศาลาฉ้อทานพระคลังในแลโรงสังเค็ดโรง หนึ่ง ฉัตรเบญจรงค์คันหนึ่ง ตั้งตรงหน้าวัดพระศรีสรรเพชญนั้น” (ประชุมจดหมายเหตุสมัยอยุธยา ภาค ๑ ๒๕๑๐: ๑๑๓) โรงสังเค็ดในที่นี้ไม่น่ําจะใช่โรงรูปสัตว์อันทําหน้ําที่ดุจโรงรถของรูปสัตว์รับ บุษบกเคร่ืองสังเค็ดไปยังพระเมรุ แต่น่ําจะใช้ตั้งสังเค็ดสําหรับพระสงฆ์นั่งสวดมํากกว่ํา เพรําะถ้ํา พิจํารณําภําพลํายเส้นและภําพสีจะเห็นว่ํามีโรงสังเค็ดตั้งเรียงกันตํามรํายทํางกระบวนเชิญพระโกศ พระบรมศพไปยังพระเมรุมํากกว่ําจะตั้งล้อมพระเมรุเหมือนโรงรูปสัตว์
สังเค็ดยอด สังเค็ดทรงประเจิด สังเค็ดทรงโรง
เก้าอี้ฝร่ัง
โรงสังเค็ดงํานพระเมรุสมเด็จพระเพทรําชําในภําพสี
โรงสังเค็ดในภําพสีมี ๑๒ หลัง หลังคําชั้นเดียว ไม่มีหน้ําจั่ว ตั้งสังเค็ดยอด ๔ หลัง สังเค็ด ทรงประเจิด ๑ หลัง และสังเค็ดทรงโรง ๗ หลัง นอกจํากนี้ ยังมีโรงน้อยอีก ๗ หลัง มีอยู่ ๓ หลัง ตั้งข้ํางโรงสังเค็ดยอดและโรงสังเค็ดทรงโรงซึ่งภํายในตั้งของเตียงแว่นฟ้ําหรือเตียงสําหรับเทศนํา และเก้ําอี้ฝรั่ง นอกนั้นเป็นโรงเปล่ํา
สังเค็ดเหล่ํานี้มีคงมีลําดับศักดิ์หรือ “โปเจียม” ต่ํางกันตํามลําดับสมณศักดิ์ของพระสงฆ์ ที่ขึ้นสวด ดังพบกํารลําดับดังกล่ําวทั้งในภําพลํายเส้นและภําพสีท่ีเร่ิมจํากสังเค็ดยอด สังเค็ด ทรงประเจดิ สงั เคด็ ทรงโรง ไปจนถงึ เตยี งสวดหรอื เตยี งสํา หรบั เทศนํา สว่ นโรงนอ้ ยทภี่ ํายในตงั้ เกํา้ อี้ มพี นกั และเทํา้ แขนแบบเครอ่ื งเรอื นตะวนั ตก สนั นษิ ฐํานวํา่ คงเปน็ พระเกํา้ อหี้ รอื “พระโธรน” สํา หรบั เจ้ํานํายทรงสดับพระอภิธรรมจํากพระสงฆ์ที่ขึ้นสวดบนเตียงหรือสังเค็ด ซึ่งอําจกล่ําวได้ว่ําเป็น หลักฐํานท่ีเก่ําท่ีสุดของกํารใช้เครื่องเรือนแบบตะวันตกในประเทศไทยและรําชสํานัก (นิโกลําส์ แชรแวส ๒๕๐๖: ๒๐๘)
เสด็จสู่แดนสรวง
๒๖4 ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ
เตียงแว่นฟ้า หรือเตียงสาหรับเทศนา
เตียงแว่นฟ้า หรือเตียงสาหรับ เทศนา
