Page 268 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 268
ภําพมหรสพประเภทกํายกรรมไม้สูง-ญวนหก ประกอบด้วยนักแสดงท้ังหมด ๑๖ คน
ภําพมหรสพประเภทกํายกรรมไม้สูง-ญวนหก ในภําพลํายสีงํานพระเมรุสมเด็จพระเพทรําชํา ประกอบด้วยนักแสดงท้ังหมด ๓๒ คน
สงู สดุ ลกู ตา ดนู า่ ใจหาย ไตไ่ ดส้ บาย หลายเทยี่ วหลายท”ี ๑๑. ไมท่ รําบ ๑๒. พงุ่ หอกปลํายไม้ กลํา่ วถงึ ในมะโนรําคํา กําพยว์ ํา่ “พงุ่ หอกปลายไม้ คนหนง่ึ พงุ่ ไป คนหนงึ่ พงุ่ มา ไมม่ แี ยบคาย เสยี ดายหนกั หนา ราฬ่อรอท่า ตาคอยดูกัน” ๑๓. ปีนดําบ-นอนดําบ (?) ใกล้เคียงกับมะโนราคากาพย์ว่ํา “นอนบน คมดาบ อาวุธขาวปลาบ คมเขียวเปนมัน” ๑๔. ไต่ลวดไม้ท่อ-นอนดําบ (?) ๑๕. ไต่ลวดปิดตํา กํางร่ม หําบของ (?) ๑๖. ลอดบ่วง (เดอ ลํา ลูแบร์ ๒๕๔๘: ๑๕๔)
กํายกรรมในภําพสีอยู่ตอนบนด้ํานทิศเหนือของพระเมรุ สลับตําแหน่งกับภําพลํายเส้น ท่ีอยู่ทํางทิศใต้ มีนักแสดง ๓๒ คน เรียงลําดับจํากซ้ํายไปขวํา ได้แก่ ๑. ไต่ลวดรําแพน ๒. ไม้สูง ๓. หกคะเมน ๔. ไตล่ วดรํา แพน ๕. ปนี ดําบ ๖. ลอดบว่ ง ๗. ไตล่ วด ๘. ไมท่ รําบ ๙. พงุ่ หอกปลํายไม้ ๑๐. ไต่ลวด ๑๑. ไต่ลวดไม้ท่อ (?) ๑๒. ไม้สูง ๑๓. นอนร้ํานหอก ๑๔. ไต่ลวดไม้ท่อ-หกสูง (?) ๑๕. ไต่ลวด ๑๖. นอนร้ํานหอก ๑๗. ไม้สูง ๑๘. ไต่ลวดไม้ท่อ-หกสูง (?) ๑๙. ไต่ลวด ๒๐. ไมท่ รําบ ๒๑.พงุ่ หอกปลํายไม้ ๒๒. ไตล่ วด ๒๓. ลอดบว่ ง ๒๔. ไตล่ วด ๒๕. ไมท่ รําบ ๒๖. ไตล่ วด รําแพน ๒๗. นอนร้ํานดําบ ๒๘. ไต่ลวดไม้ท่อ-หกสูง (?) ๒๙. ไต่ลวด ๓๐. ลอดบ่วง ๓๑. ไต่ลวด ๓๒. ไม้สูง (ลําดับหมํายเลขเรียงตํามภําพประกอบ)
กํารแสดงประเภทนี้น่ําจะเป็นที่โปรดปรํานอย่ํางมํากมําตั้งแต่รัชกําลสมเด็จพระนํารํายณ์ ตํามท่ีกล่ําวถึงในบันทึกของซิโมน เดอ ลํา ลูแบร์ ควํามว่ํา “การเล่นไม้สูงของชาวสยามนับได้ว่าดี มากทีเดียว และราชสานักสยามมักจัดให้มีการแสดงถวายทอดพระเนตรเสมอ ยามท่ีเสด็จแปรพระ ราชฐานไปประทับอยู่ ณ เมืองละโว้” นอกจํากน้ียังกล่ําวด้วยว่ํา “ถึงขนาดทรงพระกรุณาโปรดเกล้า
เสด็จสู่แดนสรวง
๒๖๖ ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ