Page 311 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 311
สํา หรบั ภําพที่ ๘ คอื พระเมรใุ นสมเดจ็ พระเจํา้ ลกู เธอ เจํา้ ฟํา้ หญงิ พําหรุ ดั มณมี ยั ประไพพรรณ
พจิ ติ รนรศิ รรําชกมุ ํารี และสมเดจ็ พระเจํา้ ลกู ยําเธอ เจํา้ ฟํา้ ศริ ริ ําชกกธุ ภณั ฑ์ กลํา่ วคอื เปน็ อําคํารทรง
ปรําสําทจตั รุ มขุ ยอดมณฑปหํา้ ยอดโดยมยี อดบรวิ ํารทง้ั สต่ี งั้ เทนิ อยบู่ นมขุ ทงั้ สที่ ศิ และมมี ณฑปบรวิ ําร
อีก ๔ องค์ รวมทําให้พระเมรุองค์นี้มียอดมณฑปเป็น ๙ ยอด ตัวอําคํารต้ังบนฐํานที่ยกสูง แม้ไม่ได้ ตกแต่งเป็นภูเขําเช่นเดิม แต่ยังสะท้อนนัยถึงคติเขําพระสุเมรุ ที่มุมของอําคํารประธํานมีมณฑป ซึ่งเมื่อพิจํารณําโดยรวมแล้วจะเห็นว่ําเป็นพระเมรุเก้ํายอด จํากภําพจะเห็นว่ํา ตัวพระเมรุต้ังอยู่
ในผงั วงกลมซอ้ นอยใู่ นผงั บรเิ วณรปู สเ่ี หลยี่ ม ถดั ออกมําเปน็ พนื้ ทปี่ ดิ ลอ้ มดว้ ยรวั้ รําชวตั ิ สํา หรบั อําคําร ประกอบผังได้ลดรูปลงมําก กล่ําวคือ “สํามซ่ําง” (สํามสร้ําง) และระเบียงล้อมพ้ืนท่ีถูกตัดออกเหลือ เพียงแต่ซุ้มประตูและรําชวัติ ควํามน่ําสนใจอีกประกําร คือ มีกํารก่อสร้ํางอําคํารต่ํางๆ ที่เป็นเครื่อง 5๑ ไม้เพื่อใช้รองรับกิจกรรมต่ํางๆ ในรูปแบบสถําปัตยกรรมที่กําลังได้รับควํามนิยมและเป็นท่ีต่ืนตําตื่น
ใจของผคู้ นโดยเฉพําะเมอ่ื มกี ํารกอ่ สรํา้ งพระรําชวงั ดสุ ติ ซงึ่ อําคํารเหลํา่ นเี้ มอื่ รอื้ แลว้ ไดน้ ํา ไปกอ่ สรํา้ ง โรงพยําบําลศิริรําช
ภําพท่ี ๙ ภําพถํา่ ยเกํา่ พระเมรทุ รงปรําสําทยอดมณฑป สันนิษฐํานว่ําเป็นพระเมรุพระเจ้ําลูกยําเธอ พระองค์ เจ้ํานภํางค์นิพัทธพงศ์ ซ่ึงก่อสร้ํางในวัดมหําธําตุ
ภําพที่ ๑๐ ภําพถ่ํายเก่ําพระเมรุทรงปรําสําทยอดมณฑป ซึ่งมีข้อสันนิษฐํานว่ําเป็นพระเมรุสําหรับเจ้ําฟ้ํานภําจร จํารัสศรี และพระองค์เจ้ําสมัยวุฒิโรดม
สํา หรบั ภําพที่ ๙ คอื พระเมรทุ รงปรําสําทยอดมณฑป สนั นษิ ฐํานวํา่ เปน็ พระเมรใุ นพระเจํา้ ลูกยําเธอ พระองค์เจ้ํานภํางค์นิพัทธพงศ์ พ.ศ.๒๔๑๙ ตํามที่กล่ําวในราชกิจจานุเบกษา พระเมรุ ตั้งอยู่ในวัดมหําธําตุ เป็นทรงปรําสําทยอดมณฑปชั้นเชิงกลอน ๕ ช้ัน มุขด้ํานเหนือและใต้ชักยําว ออกมํากกว่ําด้ํานอื่น ซึ่งในช่วงเวลําที่นั้นยังไม่ได้ก่อสร้ํางตึกสังฆิกเสนําศน์รําชวิทยําลัย
สํา หรบั ภําพที่ ๑๐ คอื พระเมรทุ รงปรําสําทยอดมณฑป ซงึ่ สนั นษิ ฐํานวํา่ เปน็ พระเมรสุ ํา หรบั เจ้ําฟ้ํานภําจรจํารัสศรี และพระองค์เจ้ําสมัยวุฒิโรดม ในปี พ.ศ.๒๔๓๒ ซึ่งมีลักษณะเป็นพระเมรุทรง ปรําสําทยอดมณฑป โดยมพี ระทน่ี งั่ ทรงธรรมอยทู่ ํางดํา้ นทศิ ใตข้ องพระเมรสุ มั พนั ธก์ บั ทํา เลทตี่ งั้ ของ พระบรมมหํารําชวัง
สําหรับภําพที่ ๑๑ คือ พระเมรุทรงปรําสําทยอดมณฑป ยังไม่อําจระบุได้ว่ําเป็นพระเมรุ ของเจ้ํานํายพระองค์ใดแต่ต้องเกิดขึ้นหลังจํากวังหน้ําได้ลดบทบําทลงจนหมดสิ้นแล้ว และรูปทรง ของอําคํารที่เป็นอําคํารทรงปรําสําทยอดมณฑปอันเป็นพระเมรุ ในพระรําชนิยมของรัชกําลที่ ๕
ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ 3๐๙
เสด็จสู่แดนสรวง
