Page 333 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 333
พระมหําพิชัยรําชรถ ขณะอยู่ในโรงฝั่งทิศเหนือ ก่อนกํารอัญเชิญออกประกอบงํานพระรําชทํานเพลิงศพ สมเด็จพระเจ้ําภคินีเธอ เจ้ําฟ้ําเพชรรัตนรําชสุดํา สิริโสภําพัณณวดี เม่ือวันท่ี ๑๒ มีนําคม พ.ศ.๒๕๕๕
โรงราชรถ
จํากหลกั ฐํานวํา่ ดว้ ยแผนทก่ี รงุ ศรอี ยธุ ยํา กลํา่ ววํา่ เมอื่ ครง้ั กรงุ ศรอี ยธุ ยํานอกประตพู ระรําชวงั ชั้นกลําง “มีโรงใส่พระพิไชยรําชรถ อยู่ริมกําแพงคั่นท้องสนํามหน้ําจักรวรรดิโรง ๑” กรมศิลปํากร, ๒๕๐๘: ๑๕๓; มหําวิทยําลัยสุโขทัยธรรมําธิรําช ๒๕๔๙: ๒๐๐)๔ ส่วนหนังสือคาให้การชาวกรุงเก่า กล่ําวว่ํามี “โรงรถพระที่น่ัง ๒ หลัง” ที่นอกประตูพระรําชวังชั้นกลํางเช่นกัน (รําชบัณฑิตยสถําน ๒๔๖๘: ๒๐๗)
สว่ นในสมยั กรงุ รตั นโกสนิ ทร์ เดมิ เกบ็ รําชรถไวใ้ นโรงเกบ็ ขํา้ งตกึ ดนิ บรเิ วณทอ้ งสนํามไชย ทํางทิศตะวันออกของพระบรมมหํารําชวัง ต่อมําใน พ.ศ.๒๓๘๖ สมัยรัชกําลที่ ๓ โปรดให้เกณฑ์เลก มําชกั ลํากพระมหําพชิ ยั รําชรถไปไวโ้ รงรถทส่ี รํา้ งขน้ึ ใหม่ แตไ่ มป่ รํากฏวํา่ อยทู่ ใี่ ดชดั เจน (คณะกรรมกําร ชําระประวัติศําสตร์และจัดพิมพ์เอกสํารทํางประวัติศําสตร์และโบรําณคดี ๒๕๓๗: ๑๒๐) แต่จําก พระรําชหัตถเลขําในพระบําทสมเด็จพระจุลจอมเกล้ําเจ้ําอยู่หัว พระรําชทํานแก่สมเด็จพระเจ้ํา บรมวงศเ์ ธอ เจํา้ ฟํา้ มหํามําลํา กรมพระยําบํา รําบปรปกั ษ์ เรอ่ื งกํารพระรําชทํานเพลงิ กรมพระรําชวงั บวรวิชัยชําญ ทรงระบุถึงโรงรําชรถว่ํา “รถก็อยู่ท่ีน่าวัดพระเชตุพน จะต้องลากถอยหลังขึ้นไปอยู่ ท้ายตะพานเส้ียวทางที่จะแห่ลงมาก็อยู่สัก ๘ เส้น ๙ เส้น [๓๒๐ – ๓๖๐ เมตร-ผู้เขียน] เท่านั้น”
๔ ในคาให้การขุนหลวงหาวัด กล่ําวเพิ่มเติมว่ํา “มีโรงไว้พระพิชัยรําชรถ อยู่ริมกําแพงค่ันท้องสนํามหน้ําจักรวรรดิ โรง ๑ มีช่อฟ้ําหํางหงส์ด้วย” (มหําวิทยําลัยสุโขทัยธรรมําธิรําช ๒๕๔๙: ๒๐๐)
๑๖
ศิลปะ ประเพณี และความเช่ือในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ 33๑
เสด็จสู่แดนสรวง
