Page 366 - เสด็จสู่แดนสรวง

พรําหมณ์รําชสํานักจัดเตรียม “ลอด” (พระโกศโลหะช้ันใน) และพระบรมโกศสําหรับทรงพระบรมศพ พระกรุณําพระบําทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์จอมจักรพงศ์ พระบรมรําชํานุโกฏฐ์ พ.ศ.๒๔๗๐
(ที่มํา: พิพิธภัณฑสถํานแห่งชําติ พนมเปญ)
๒. ธรรมเนียมการประดิษฐานพระบรมศพในพระบรมราชวัง
หลังจํากประดิษฐํานพระบรมโกศเหนือแท่นพระมหําปัญจําภํายในพระที่น่ังมนเทียรแล้ว พระรําชพิธีบําเพ็ญพระรําชกุศลอุทิศถวํายแด่พระมหํากษัตริย์ในพระบรมโกศก็ถูกจัดขึ้นอย่ํางย่ิง ใหญ่สมพระเกียรติเป็นประจําทุกวัน โดยมีองค์ประธํานในพิธีคือพระมหํากษัตริย์พระองค์ใหม่หรือ ผู้แทนพระองค์ตํามแต่จะทรงโปรดเกล้ําฯ ซึ่งพิธีกํารในลําดับต่ํางๆ ของกํารจัดพระรําชพิธีบําเพ็ญ พระรําชกุศลอุทิศถวํายแด่พระบรมศพ มีดังต่อไปน้ี
• ช่วงเช้ํา เวลําเช้ํามืด จัดให้มี “สตรีขับลํานําเฝ้ําพระบรมศพ” (ស ី យំ មព ះបរមសព) ซงึ่ จํา นวนของผหู้ ญงิ ทเี่ ขํา้ รว่ มในพธิ จี ะกํา หนดตํามพระชนมพรรษําของพระมหํากษตั รยิ ์ ในพระบรมโกศ เวลําตอ่ มําจงึ นมิ นตพ์ ระสงฆส์ วดพระพทุ ธมนตถ์ วํายเปน็ พระรําชกศุ ล ทรงบําตร ประเคนภัตตําหําร พระบรมวงศํานุวงศ์ตั้งเครื่องสังเวยซึ่งบรรจุในภําชนะ ทองถวํายแด่พระบูรพมหํากษัตริยําธิรําชเจ้ํา
• ช่วงบ่ําย นิมนต์พระสงฆ์แสดงพระธรรมเทศนําและสวดพระอภิธรรมถวํายเป็น พระรําชกุศล
• ช่วงเย็น ตลอดช่วงเวลําเย็นจนถึงเวลําเที่ยงคืน นิมนต์พระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์ สดับปกรณ์ ถวํายเป็นพระรําชกุศล และจัดให้มี “สตรีขับลํานําเฝ้ําพระบรมศพ”
๓. “พระบรมเมรุ” สาหรับพระราชพิธีถวายพระเพลิง
เอกสํารจดหมายเหตงุ านพระราชพธิ พี ระบรมศพพระบาทสมเดจ็ พระนโรดมบรมรามเทวาวตาร “พระสุวรรณโกฏฐ์” ได้ระบุไว้อย่ํางชัดเจนเรื่อง “พระบรมเมรุ” หรือ “พระเมรุมําศ” (ព ះបរមម រុ) สําหรับถวํายพระเพลิงพระบรมศพพระมหํากษัตริย์ว่ํามีคติควํามเชื่อมําจํากเรื่อง “เขําพระสุเมรุเป็น ศูนย์กลํางจักรวําล” ซึ่งหลักฐํานเรื่องกํารสร้ํางพระบรมเมรุสําหรับถวํายพระเพลิงพระมหํากษัตริย์ ในประวตั ศิ ําสตรก์ มั พชู ําไดม้ ปี รํากฏมําตงั้ แตส่ มยั เมอื งพระนครดงั เหน็ ไดจ้ ํากภําพสลกั ทผี่ นงั ระเบยี ง คดปรําสําทบํายน ศูนย์กลํางแห่งเมืองนครธม โดยมีรูปร่ํางลักษณะคล้ํายคลึงกับพระบรมเมรุ
เสด็จสู่แดนสรวง
3๖4 ศิลปะ ประเพณี และความเช่ือในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ