Page 395 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 395
ดงั นน้ั งํานเกบ็ กระดกู ซงึ่ เปน็ งํานของพวกสปั เหรอ่ จงึ เปน็ หนํา้ ทขี่ องพวกทําส แตเ่ พรําะเปน็ พระบรม อัฐิจึงเป็นหน้ําที่ของหัวหน้ําทําสซึ่งมีบรรดําศักดิ์จึงจะสมพระเกียรติ
๑๐. เคร่ืองไทยทานถวายพระราชกุศล
เรําพบวํา่ ในกํารถวํายพระรําชกศุ ลนนั้ รําชสํา นกั พมํา่ ไดก้ ํารบรจิ ําคเสอื้ ผํา้ และเครอื่ งนงุ่ หม่ เป็นจํานวนมํากซึ่งผ้ําบํางชนิดก็แสดงถึงควํามสัมพันธ์กับอินเดียและตะวันออกกลําง เช่น ผ้ําคัดดํา ผ้ําสําลู เป็นต้น ในคัมภีร์โลกะพยุหะ (๒๐๐๑: ๓๗๐) ได้กล่ําวถึงเคร่ืองไทยทํานในงํานพระบรมศพ ไว้ว่ํา “...ผ้ากาดา๒ ๒๘๐ พับ ผ้าสาลูบาง ๓๐๐ พับ ผ้าสาลู ๔๐๐ผ้าฝ้ายหยาบ ๕๐๐ ผ้าโสร่งขาว ๕๐๐ ชาแท่ง ๑,๐๐๐ ของเหล่านี้ให้เบิกกับเจ้าพนักงานผู้ดูแลบัญชี แล้วนาไปวางไว้ไม่ใกล้ไม่ไกล จากพระจิตกาธานเมื่อพระบรมศพเสด็จถึงพระจิตกาธาน รับพระไตรสรณะคมน์แล้ว...ให้นาเครื่อง ไทยทานนั้นถวายพระสงฆ์...”
จํากตวั อยํา่ งทก่ี ลํา่ วมําชใี้ หเ้ หน็ วํา่ ในอดตี ผํา้ ถอื เปน็ ของมรี ําคําและหํายําก กํารถวํายผํา้ กบั พระสงฆจ์ งึ เปน็ บญุ กริ ยิ ําทมี่ ผี ลมํากตอ่ ทง้ั ผใู้ หแ้ ละผวู้ ํายชนม์ นอกจํากนน้ั ยงั มถี วํายแทง่ ชําซงึ่ นํา่ จะ หมํายถงึ ใบชําแหง้ นํา มําอดั เปน็ แทง่ สํา หรบั ชงกบั นํา้ รอ้ น ซงึ่ เปน็ เครอื่ งดม่ื ทนี่ ยิ มกนั ในสงั คมพมํา่ มํา ถึงปัจจุบัน
๑๑. การจัดริ้วกระบวนส่งพระบรมศพ
“มะต่ําด่อ-โปะ” หรือ “มะต่ําด่อ-ชะ” แปลว่ํา “ส่งพระบรมศพ” หรือ “ปลงพระบรมศพ” ซึ่งในคัมภีร์โลกะพยุหะ (๒๐๐๑: ๓๗๐) กล่ําวถึงลําดับขั้นตอนไว้ดังนี้ “...เม่ืออัญเชิญพระบรมศพลง พระราชยานคานหาม (เปล) แล้ว ให้พวกทาสหลวงหามหม้อเพลิงปิดทองคาเปลวอยู่หน้ากระบวน ถัดมาให้พวกกรมม้ารวม ๕ นายใส่ชุดขาว แบกท่อนฟืนสาหรับถวายทับถวายพระบรมศพ ๕ ท่อน ปดิ ทองคา เปลวหวั ทา้ ย ตรงกลางประดบั ผา้ กา มะหยแ่ี ดง ถดั มาใหพ้ วกกรมมา้ รวม ๘ นายใสช่ ดุ ขาว ถอื เชอื กปลายผกู ดว้ ยหญา้ คา ๑ พดั ดา้ มยาวใบหมุ้ ผา้ กา มะหยแ่ี ดง ดา้ มหมุ้ กา มะหยแี่ ดงพนั ประดบั ด้วยทองข้ออ้อย ๑ พระเต้าทอง ๑ พระเต้าเงิน ๑ คนโฑทอง ๑ คนโฑเงิน ๑ กล่องทองสาน ๑ กล่องเงินสาน ๑”
จํากนน้ั ใหพ้ วกพนกั งํานตํามไฟ ฝํา่ ยงํานตะวนั ตก ๑๐ นําย ถอื หมอ้ ดบั เพลงิ หมุ้ ผํา้ กํา มะหยี่ ริมขลิบปักทอง ๑๐ ใบ จํากนั้นพวกพนักงํานตํามไฟ ๓ นํายถือกล่องหมําก ๓ กล่อง ถัดจํากน้ันพวก พนักงํานกรมม้ํา ๘ นําย ถือท่อนไม้หอม ๘ ท่อน ทั้งหมดใส่ชุดขําว ถัดจํากน้ันพวกพนักงํานกรมม้ํา ทั้งหลํายใส่ชุดขําว ถือพํานบรรจุน้ํากุหลําบ ๓ ขวด ถัดจํากน้ันมหําดเล็กใส่ชุดขําวถือถําด พระกระยําหําร
ลําดับถัดมํา ช้ํางของผู้อัญเชิญพระบรมอัฐิ ๑ ช้ํางพังใส่เครื่องสัปคับปําวง์หวุ่นดอ ๑ ช้ํางพังอัญเชิญพระยี่ภู่และพระเขนย ๑ ช้ํางพลํายอัญเชิญเคร่ืองทรงมีพระมงกุฎ ๑ ให้อํามําตย์ท่ี ประจําในรําชสํานักสวมลอมพอกขําวใส่ชุดขําวอุ้มอัญเชิญพระมงกุฎนั่งช้ํางในขบวน
๒ ผ้ําฝ้ํายทอมือชนิดหนึ่งมําจํากภําษําอําหรับว่ํา Khaddar ผ้ําฝ้ํายทอมือจํากอินเดียเรียกว่ํา Khadi
๑๙
ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ 3๙3
เสด็จสู่แดนสรวง
