Page 398 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 398
พระสถูปบรรจุพระอัฐิไว้เป็นพระอนุสรณ์และปรําสําทปูนหรือไม้อยู่บ้ํางก็ในบริเวณที่ทํากํารถวําย พระเพลิงเท่ํานั้น ไม่นิยมอัญเชิญพระบรมอัฐิเข้ําประดิษฐํานไว้ในพระบรมมหํารําชวัง
ในหนังสือมหามิงกลามีงข่านด่อ (๑๙๖๘: ๑๘๕) ได้ให้รํายละเอียดของพระรําชพิธีเก็บ พระบรมอฐั นิ วี้ ํา่ “...เมอ่ื ถวายพระเพลงิ แลว้ พระบรมอฐั ปิ ระดษิ ฐานอยใู่ นพระตลบั เหนอื พานทองซง่ึ เจาะรูไว้หนึ่งพัน ปูด้วยใบโพธ์ิทอง ๗ ใบ จากนั้นให้ตะเหย่ปุญญะอัญเชิญเก็บพระบรมอัฐิ ๗ คร้ัง สรงพระบรมอัฐิด้วยน้าสะอาด ๗ ครั้ง สรงด้วยน้าขม้ินส้มป่อย ๗ ครั้ง สรงด้วยน้ามะพร้าว ๗ ครั้ง สรงด้วยน้ามันจันท์เจือชะมดเช็ด ๗ ครั้ง จากน้ันอัญเชิญพระบรมอัฐิลงพระบรมโกศ ก้ันเศวตฉัตร แล้วให้ตะเหย่ปุญญะอัญเชิญพระบรมอัฐิสะพายไป ลงเรือทองล่องไปกลางแม่น้า จากนั้นให้ตะเหย่ ปุญญะอัญเชิญโกศพระบรมอัฐิลงจุ่มไปในน้า ๗ ครั้ง แล้วจาเริญโกศพระบรมอัฐิลงในน้า...”
ตํามควํามเชอื่ โดยทวั่ ไป นํา้ ถอื วํา่ เปน็ ของบรสิ ทุ ธิ์ เพรําะเปน็ สง่ิ สํา คญั ในกํารชํา ระลํา้ งมลทนิ ทั้งหลําย อีกทั้งเส้นทํางของน้ํายังเชื่อมไปสู่โลกหน้ํา ดังนั้นพระบรมอัฐิจึงต้องผ่ํานกํารสรงน้ํา ที่นอกจํากจะเพื่อกํารบูชําในฐํานะธําตุของบุคคลศักด์ิสิทธ์ิ ก็ยังเป็นไปเพื่อชําระมลทินให้เกิด ควํามบริสุทธิ์ก่อนจะนําไปจําเริญคือลอยทิ้งในแม่น้ําซึ่งเป็นเสมือนเส้นทํางที่ไหลไปเชื่อมกับแม่น้ํา คงคํา ที่จะนําพําดวงวิญญําณและอัฐิธําตุให้ลอยไปสู่สวรรค์อันศักด์ิสิทธิ์ตํามคติอินเดียโบรําณ
แตอ่ ยํา่ งไรกด็ นี อกจํากกํารลอยพระบรมอฐั ลิ งในแมน่ ํา้ แลว้ กย็ งั มธี รรมเนยี มกํารฝงั พระบรม อัฐิหรือพระอัฐิธําตุไว้ในพระสถูปก็มีด้วย เช่น คูหําบรรจุพระบรมอัฐิของพระนํางเจ้ําสิ่งพยูมะฉ่ิง ในพระบรมมหํารําชวังเมืองมัณฑเลย์ เป็นต้น (Ministry of Culture 2001)
สรงนํา้ พระบรมอฐั กิ อ่ นนํา ไปจํา เรญิ กลํางแมน่ ํา้ (Source: The Life of The Buddha 2012)
การจัดการพระบรมศพในกรณีพิเศษ
จํากกํารศกึ ษําธรรมเนยี มพระบรมศพของรําชสํา นกั พมํา่ ทํา ใหพ้ บวํา่ ในบํางกรณมี ขี น้ั ตอน กํารจดั กํารพระบรมศพทต่ี ํา่ งออกไปจํากขน้ั ตอนมําตรฐําน กลํา่ วคอื เปน็ พระรําชพธิ ที เ่ี กดิ ขนึ้ ภํายใต้ เงอ่ื นไขพเิ ศษ เชน่ กรณที พี่ ระมหํากษตั รยิ ท์ รงถกู ถอดออกจํากรําชสมบตั ิ ทรงถกู ลอบปลงพระชนม์ หรอื ใหจ้ ดั ตํามพระรําชอธั ยําศยั เหลํา่ นม้ี ผี ลทํา ใหร้ ปู แบบและขนั้ ตอนของพระรําชพธิ มี คี วํามตํา่ งออก ไปจํากภําวะปกติ
ตัวอย่ํางเช่น กรณีของพระเจ้ําตะปิ่งชเวที ถูกรําชองค์รักษ์บั่นพระเศียรตกลงใต้พระแท่น บรรทม ณ พลับพลําท่ีประทับกลํางป่ํา จนรุ่งเช้ําพระบรมศพจึงถูกอัญเชิญไปยังวัดโดยพระอธิกําร
เสด็จสู่แดนสรวง
3๙๖ ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ
