Page 46 - เสด็จสู่แดนสรวง
P. 46
ลํายเสน้ จํา ลองลกั ษณะของพระบําทสมเดจ็ พระปน่ิ เกลํา้ พระศพงอเขํา่ อยใู่ นพระบรมโกศ ทองใหญ่ หลังเสด็จสวรรคต พ.ศ.๒๔๐๙ (ค.ศ.๑๘๖๖)
[สรุปจํากคําอธิบํายและภําพของ ไกรฤกษ์ นํานํา ภําพจํากหนังสือเดินทางรอบโลก (VOYAGE AUTOUR DU MONDE) ของเคําน์โบวัว (LE COMTE DE BEAUVOIR) ชําวฝรั่งเศส พิมพ์ท่ีปํารีส พ.ศ.๒๔๑๑ (ค.ศ.๑๘๖๘)
ทํา ขนึ้ ใชใ้ นพธิ ศี พของคนดกึ ดํา บรรพร์ ําว ๒,๕๐๐ ปมี ําแลว้ นกั โบรําณคดชี ําวฝรงั่ เศสเขํา้ ไป ศึกษําพบกระดูกคนเผําแล้ว กับเคร่ืองมือเครื่องใช้อ่ืนๆ ที่ใช้ในพิธีศพ บรรจุอยู่ภํายใน เช่น ขวําน หินขัด, ลูกปัดแก้ว, เครื่องปั้นดินเผํา, เคร่ืองประดับสําริด, เครื่องมือเหล็ก, ฯลฯ บํางแห่งมีหม้อหรือ ไหดินเผําบรรจุกระดูกคนฝังไว้ใกล้ๆ ไหหินด้วย
บํางใบมีฝําหินวํางอยู่ข้ํางๆ บนฝําหินจําหลักลวดลํายอย่ํางหยําบๆ เป็นรูปคนทําท่ํากบ, รูปสัตว์ เช่น แมว, ตะกวด (แลน), ฯลฯ
[จํากคํานําเสนอ เร่ือง “พวนมําจํากไหน?” ของ สุจิตต์ วงษ์เทศ ในหนังสือ ประวัติศาสตร์ เมืองพวน จํากฉบับภําษําลําว โดย เจ้ําคําหลวง หน่อคํา ประธํานรําชวงศ์พวน (แปลเป็นภําษําไทย โดย พันธุ์ทิพย์ ธีระเนตร และ สมชําย นิลอําธิ) พิมพ์คร้ังแรก โดย ศําลํามโหสถ อ.ศรีมโหสถ จ.ปรําจีนบุรี พ.ศ.๒๕๕๕ หน้ํา (๔๓)]
ครรภ์มารดา
ภําชนะใส่ศพหรือใส่กระดูกคนตําย (ที่ขุดขึ้นมําหลังเนื้อหนังเน่ําเปื่อยหมดแล้ว) เสมือน คืนสู่ครรภ์มํารดํา หรือมีขวัญอยู่ในครรภ์มํารดํา
รูปร่ํางภําชนะใส่ศพ คล้ํายผลน้ําเต้ําที่มีรูปร่ํางท้ังกลมและยําว แต่ผลท่ีกลมรีมีเอวคอด ดูคล้ํายมดลูกของแม่ สอดคล้องกับคําบอกเล่ําดั้งเดิมว่ําคนมีกําเนิดจํากผลน้ําเต้ํา นักโบรําณคดี
เสด็จสู่แดนสรวง
44 ศิลปะ ประเพณี และความเชื่อในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ