Page 112 - XALÇA MEMUL._maket az-en

XALÇA MƏMULATLARI

112
CARPET PRODUCTS

Məfrəş ərəb dilində döşənəcək, yorğan­döşək qab­ The Arabic word mafrash means a large container to
laşdırmaq üçün böyük məmulat olub, maldarlıqla store and transport bedding. It was widely used by cat­
məşğul olan insanların gündəlik həyatında geniş isti­ tle breeders in their households. It featured zili, kilim,
fadə olunaraq zili, kilim, bəzən də xovlu xalça texni­ and sometimes pile­woven techniques. A patterned ma­
kası ilə toxunan, ağzını gözəmək məqsədilə ilgəklər frash with loops has a height of 0.5 meters, a width of
tikilmiş təqribən yarım metr hündürlüyündə, 1 metr one meter, and a length of 1.2 meters. Its form is similar
enində, 1,2 metr uzunluğunda olan bəzəkli məişət əş­ to that of a tall trunk. Nizami Ganjavi’s poem Khosrov
yasıdır. Formaca hündür sandığa bənzəyir. Dahi Niza­ and Shirin gives detailed information about silk ma­
mi Gəncəvinin “Xosrov və Şirin” poemasında Xosrovun frashes in Khosrov’s hunting scene.
ov səhnəsində ipəkdən toxunmuş məfrəşlər barəsində Since ancient times they used mafrashes to trans­
məlumat verilmişdir. port clothing and bedding to summer pastures in the
Yorğan­döşək, paltar və s. saxlamaq, həmçinin onla­ mountain meadows in springtime, and back to low­
rı dağdan arana və ya arandan yaylağa daşımaq üçün lands in winter. On top of that, mafrashes served as
çox qədim zamanlardan istifadə edilir. Cehiz məfrəşlə­ interior decoration between the migrations. They also
used mafrashes to transport the bride’s dowry (bed­
ding, blankets, clothing) to the groom’s house.
Since the loaded mafrash is very heavy, only the big­
gest and most powerful animals, such as camels, horses
and mules, carried them. They tied mafrash’s neck us­
ing a rope with the tassels on its ends, then covered it
with a jejim (a small flat­woven rug), and attached it
to a horse with an orkan (a narrow flat­woven rope) on
the right and left. A mafrash was woven in pairs like a
chuval, making them easy to load onto animals. Every
family owned at least one pair, while wealthy families
had four or more items.

Etnoqraf H.Quliyevin arxivindən. Naxçıvan. 1955

Ethnographer H.Guliyev’s archive. Nakhchivan. 1955