Page 108 - XALÇA MEMUL._maket az-en

ÇUVAL. BAKI, AZƏRBAYCAN. XIX ƏSRİN SONU
XALÇA MƏMULATLARI Ölçü: / Size: CHUVAL. BAKU, AZERBAIJAN. LATE 19 CENTURY
TH

75 х 81 sm / 75 х 81 cm

Arğac: / Weft:
yun, Z2; şəkəri / wool, Z2; ivory
108 Əriş: / Warp: yun, Z3S; şəkəri-qəhvəyi / wool, Z3S; coffee
CARPET PRODUCTS Face yarn: wool, Z2; cotton, Z3S; coffee brown, red, ochre, blue, dark orange, white
Üz ipi:
yun, Z2; pambıq, Z3S; qəhvəyi, qırmızı, oxra, göy, tünd-narıncı, ağ
Texnika:
keçirtmə (arğac üzlü), dolama (zili-sumax)
weft-faced plain weave, zili-sumakh wrapping
Technique:
Sıxlıq: / Density:
Kənarə: / Selvage: 40 х 52 10 sm-də / 40 х 52 yarns per 10 cm
yun, Z2; qəhvəyi, şəkəri / wool, Z2; coffee brown, ivory
Kolleksiyaya daxilolma tarix:
Accession date: 15.05.1974
İnventar nömrəsi:
Inventory No.: 2467

Çuvalın kompozisiya quruluşu ara sahədə rənglərin The compositional structure of this chuval, based on a
harmonik növbələşməsinə əsaslanaraq üfüqi zolaqlar harmonious sequence of colours in the middle field,
və tərtibatı xüsusi dinamik ritm yaradan naxışların consists of horizontal stripes and ornaments that give it
təsvirlərindən ibarətdir. “Tovuz quşu” və “şamdan” a particularly dynamic rhythm. Peculiar stylized images
adlandırılan elementlərin özünəməxsus üslublaşdırılmış of the elements tovuz gushu (peacock) and shamdan
təsvirləri, həmçinin, el arasında “Xilə-buta” və ya (candlestick), as well as chichakli buta (flower buta),
“qızqarıdan” deyilən “çiçəkli buta”lar bu məmulatın bədii popularly called Khila-buta or gizgaridan (literally – a
tərtibatında müxtəlif mənalarla simvolizə olunur. Əski türk product, for which the weaver girl has grown old, because
inancında tovuz quşu və şamdan həyat rəmzi olan günəşi of the complexity of the ornament). They have a multi-
və işığı, “çiçəkli buta” təsvirləri isə cənnət bağını və bahar valued symbolism in the artistic design of this product.
fəslini təmsil edir. According to ancient Turkic beliefs, a peacock and a
Ara sahənin enli zolaqlarını “meandr” və ya “qarmaq” candlestick symbolize life, sun and light, and chichakli buta
elementi ilə bəzədilmiş “zəncir” adlı mədaxil bir-birindən symbolizes the Garden of Eden and spring. The wide
ayırır. Bahar fəslini simvolizə edən “qeysibişax” və “dilikli” stripes of the middle field are separated by a narrow border
adlı haşiyə qurşaqları isə ara sahəni dörd tərəfdən əhatə madakhil (divider), called zanjir (chain) and decorated with
edir. the element garmag (hook), or meander. On all four sides,
the middle field is framed by border stripes geysibishakh
(apricot branch) and dilikli (with teeth), symbolizing
spring.