Page 104 - XALÇA MEMUL._maket az-en
P. 104

QAŞLIQ. QARABAĞ, AZƏRBAYCAN. XIX ƏSRİN SONU – XX ƏSRİN ƏVVƏLİ
         XALÇA MƏMULATLARI  Ölçü: / Size:   30 x 68 sm / 30 x 68 cm       TH              TH
                     GASHLIG. KARABAKH, AZERBAIJAN. LATE 19  – EARLY 20  CENTURIES







               Arğac: / Weft:
                                            yun, Z2S; qəhvəyi / wool, Z2S; coffee brown
       104     Əriş: / Warp:                yun, Z2S; qəhvəyi / wool, Z2S; coffee brown
         CARPET PRODUCTS   Face yarn:       ipək, Z2S; pambıq, Z3S; ağ, qırmızı, göy, zoğalı, noxudu, firuzəyi
               Üz ipi:
                                            yun, Z2S; qəhvəyi / wool, Z2S; coffee brown
               Naxış ipi:
               Patterning yarn:
                                            silk, Z2S; cotton, Z3S; white, red, blue, cornelian red, beige, turquoise
               Texnika:
                                            keçirtmə (əriş-arğac üzlü), mürəkkəb dolama
               Technique:
               Sıxlıq: / Density:           balanced plain weave, complicated wrapping
                                            90 x 90 10 sm-də / 90 x 90 yarns per 10 cm
               Kənarə: / Selvage:           yun, Z2S; qəhvəyi / wool, Z2S; coffee brown
               Kolleksiyaya daxilolma tarix:
               Accession date:              06.06.1974
               İnventar nömrəsi:
               Inventory No.:               2689



              Qaşlığın bədii quruluşu qədim inanclarla bağlı olan və   The artistic structure of the gashlig consists of the
              müxtəlif mənalar daşıyan naxışlardan ibarətdir. Bu naxışlar   ornaments, associated with ancient beliefs and bearing
              yaşlı toxucuların nəzərincə günəşin, xeyir-bərəkətin,   different meanings. According to the elder carpet weavers,
              o cümlədən, qoruyucu mahiyyət daşıyan rəmzlərin     these patterns embody sun and blessing, and are also
              təcəssümüdür.                                       amulets.
              Ara sahənin əsas elementi romb formalı olub, el arasında   The main element of the middle field is a rhombus,
              “qarmaqlı”, “qıvrım”, “əqrəb” və ya “qıynaqlı” adlanır.   popularly called garmagli (hooked), givrim (with curlicues),
              Muğan xalçalarına xarakterik olan bu naxış yaylaq-qışlaq   agrab (scorpion) or giynagli (clawed). This pattern, typical
              mədəniyyətinə aid olub, günəşi və ya göy cismlərini ifadə   for Mughan carpets, relates to the semi-nomadic culture
              edir.                                               and symbolizes sun and other celestial bodies.
              Ara sahəni əhatə edən haşiyələrin tərtibatında “yağdan”,   The borders surrounding the central field are decorated
              “rəhil”, “çadır”, “tor”, “sırğa”, “köşək” və başqa naxışlardan   with the patterns yaghdan (butter dish), rahil (rehal), chadir
              istifadə olunmuşdur. Bu naxışlar orta hissənin “baca”, “göz”,   (tent), tor (mesh), sirgha (earring), koshak (calf), etc. These
              “pəncərə”, “qıynaqlı” və ya “qoşabuynuz” adlı naxışları ilə   ornaments, along with the ornaments of the connecting
              birlikdə qədim ənənələrin təcəssümü kimi əks olunur və   part, called baja (chimney), goz (eye), panjara (window),
              təbiət kultunun rəmzlərini ifadə edir.              giynagli (hook-like) or goshabuynuz (double horn) reflect the
                                                                  ancient traditions and are symbols of the cult of nature.
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109