Page 221 - Buku Teks Digital Mate KSSM T5
P. 221

Bab 8  Sukatan Serakan Data Tak Terkumpul

                     Bagaimanakah anda menentukan julat antara kuartil bagi suatu set data tak terkumpul?
                     Apabila nilai-nilai sesuatu data disusun mengikut tertib menaik, kuartil pertama, Q  ialah nilai
                                                                                                 1
                                                   1
                     data yang berada pada kedudukan   yang pertama manakala kuartil ketiga, Q  ialah nilai data yang
                                                                                         3
                                                   4
                                          3
                     berada pada kedudukan   daripada keseluruhan susunan data tersebut.
                                          4
                     Gunakan langkah-langkah berikut untuk menentukan Q  dan Q  daripada satu set data tak terkumpul.
                                                                           3
                                                                     1
                     1.  Susun data mengikut tertib menaik.
                     2.  Tentukan median data tersebut.
                     3.   Bahagikan set data kepada dua bahagian, iaitu bahagian data sebelum median dan bahagian
                         data selepas median.
                     4.  Q  ialah data yang berada di kedudukan tengah-tengah bahagian data sebelum median.
                          1
                     5.  Q  ialah data yang berada di kedudukan tengah-tengah bahagian data selepas median.
                          3
                     6.   Jika bilangan data ganjil, median, Q  dan Q  dapat terus dikenal pasti daripada susunan data.
                                                        1
                                                               3
                     7.   Jika bilangan data genap, nilai median, Q  dan Q  dapat diperoleh dengan mencari nilai purata
                                                                    3
                                                             1
                         antara dua data pada kedudukan tengah-tengah bahagian data sebelum atau selepas median.
                     8.  Julat antara kuartil = Q  – Q 1
                                             3
                       Contoh     5                                                  ZON INTERAKTIF
                                                                                      Data juga boleh disusun
                     Tentukan julat antara kuartil bagi setiap set data berikut:      dalam tertib menurun.
                     (a)  4, 4, 6, 8, 10, 13, 15, 16, 20, 22, 23                      Bagaimanakah kuartil
                     (b)  11, 14, 14, 17, 19, 20, 20, 21, 22                          pertama dan kuartil ketiga
                                                                                      dapat diperoleh dalam kes
                     (c)  2.3, 2.5, 2.5, 2.6, 2.8, 2.9, 3.0, 3.2                      ini? Bincangkan.
                     Penyelesaian:
                              4    6                                                      MEMORI SAYA
                         2 cerapan      2 cerapan     2 cerapan     2 cerapan
                                        8  }
                     (a)  4  }
                                                           }
                                            10  13  15  16  20  22  23 }
                                                                                       Median ialah cerapan
                                  Q 1          median          Q 3                     yang berada di tengah
                                                                                       apabila data disusun
                         Julat antara kuartil = 20 – 6   Tentukan kedudukan            dalam tertib menaik
                                         = 14          median terlebih dahulu          atau menurun.
                                                                                          ZON INFORMASI
                         2 cerapan  2 cerapan   2 cerapan  2 cerapan
                                                      }
                     (b)  11  14  14  17  19  20  20  21  22 }
                                       }
                              }
                                                                                      Kuartil kedua, Q 2  juga
                                Q 1       median        Q 3                           merupakan median.
              8
                                           20 + 21  14 + 14
              BAB               Julat antara kuartil = ——— – ———
                                                       2
                                              2
                                         = 6.5                                            ZON INFORMASI
                                                                                      Kuartil pertama, Q 1
                           2.3         2.5         2.8         3.0   3.2              juga dikenali sebagai
                                                                                      kuartil bawah manakala
                            2 cerapan   2 cerapan   2 cerapan   2 cerapan             kuartil ketiga, Q 3  digelar
                                             2.6  }
                                 2.5  }
                                                         2.9  }
                     (c)  }
                                               median                                 sebagai kuartil atas.
                                    Q 1                     Q 3
                                            2.9 + 3.0   2.5 + 2.5
                         Julat antara kuartil = ———— – ————
                                                          2
                                               2


              Saiz sebenar               = 0.45
                   220
   216   217   218   219   220   221   222   223   224   225   226