Page 158 - Gramatyka dla praktyka II wersja flipbook 2024

GRAMATYKA DLA PRAKTYKA

ALTERNACJE I ROZSZERZENIA TEMATU rozkazującego uwagi
TRYB ROZKAZUJĄCY 1. uświadomisz uświadom Miękkie spółgłoski wargowe
2. os. trybu
czasownik

kup
kupisz
w temacie czasownika
mówisz
mów
ulegają stwardnieniu.
gaś
gasi
jedzie
jedź
przestanie
2.
na spółgłoskę ci, dzi, ni, si, zi,
siedzi przestań Jeżeli temat formy osobowej kończy się
siedź
występuje alternacja ć, dź, ń, ś, ź.
świeci świeć
wiezie wieź
biegniesz biegnij
dorośniesz dorośnij
kradniesz kradnij Jeżeli temat formy osobowej
odpoczniesz odpocznij zakończony jest grupą spółgłosek,
zamknij
z których ostatnia to -n-, wtedy
zamkniesz
t e o r i a zaprzyjaźnisz się zaprzyjaźnij się dodaje się rozszerzenie -ij.
zapomnij
zapomnisz
zwolnij
zwolnisz
3. przyjąć – przyjmiesz przyjmij
wyjąć – wyjmiesz wyjmij Do czasowników zakończonych
wynająć – wynajmiesz wynajmij w bezokoliczniku na -jąć
zająć się – zajmiesz się zajmij się dodaje się rozszerzenie -ij.
zdjąć – zdejmiesz zdejmij

nazwiesz nazwij
obejrzysz obejrzyj Gdy na końcu tematu formy osobowej
występują co najmniej dwie spółgłoski
śpisz śpij
trzesz trzyj lub temat nie zawiera samogłoski,
wesprzesz wesprzyj do czasownika dodaje się
rozszerzenie -ij lub -yj.
wyślesz wyślij

dawać – dajesz dawaj Niektóre czasowniki koniugacji -ę, -esz
sprzedawać – sprzedajesz sprzedawaj zakończone w bezokoliczniku na -awać
4.
wstawać – wstajesz wstawaj tworzą tryb rozkazujący od
zostawać – zostajesz zostawaj bezokolicznika.

otworzy otwórz
pomoże pomóż
Alternacja o:ó występuje jedynie
pozdrowi pozdrów w koniugacjach -ę, -isz oraz -ę, -esz.
pozwoli pozwól
5. Nie dotyczy to jednak wszystkich
robi rób czasowników tych koniugacji,
soli sól
spojrzy spójrz np. prosi – proś.
zastanowi się zastanów się

156