Page 10 - dergi_istikamet_2017

ANAFARTALAR ORTAOKULU
7
FEN KÖŞESİ

EVDE YAPABİLECEĞİNİZ

GÜZEL BİR STATİK ELEKTRİK DENEYİ

Sürtünme ile elektriklenme belli maddelerin başka maddeler ile sürtünme teması

sonrası elektriksel olarak yüklü hale geldiği dokunma ile elektriklenmenin bir türüdür.
Camın kürkle sürtünmesi ya da saçın taranması sürtünme ile elektriklenmeyi sağlar.

Günlük hayattaki çoğu statik elektrik durumu sürtünme ile elektriklenme çeşitidir.
Oluşturulmuş kutupluluk ve yüklerin kuvvetliliği yüzey pürüzlüğü, sıcaklık, gerilme ve

diğer özelliklere bağlı olarak maddeden maddeye değişmektedir.

DOKUNMA İLE ELEKTRİKLENME

Elektrikle yüklü bir cisim yüksüz bir cisme
dokundurulduğu zaman, o cismi kendi cinsinden elektrik

yükler. Örneğin, nötr bir cisme (+) yüklü bir cisim
dokundurulursa son yük durumunda her ikisi de (+)

yüklenir. Yük miktarları eşitse son durumda her ikisi de
nötr olur. Eğer (-) miktarı fazlaysa son durumda her
ikisi de (-), (+) miktarı fazlaysa son durumda her ikisi

de (+) yüklü olur.

Sürtünme ile elektriklenme Bu kısımda sürtünen
cisimler arasında elektron geçişi olur ve elektron
kaybeden (+), kazanan (-) yükle yüklenir. Örneğin, yün

kumaş ile ebonit (plastik) çubuk birbirine
sürtüldüğünde yün kumaş pozitif, ebonit çubuk negatif

yükle yüklenir. Aynı şekilde, ipek kumaş ile cam çubuk
birbirine sürtüldüğünde ipek kumaş negatif, cam çubuk
pozitif yükle yüklenir. Bunun nedeni ipek kumaş ile

ebonit çubuğun elektron almaya, yün kumaş ile cam
çubuğun elektron vermeye yatkın olmasıdır. Ayrıca,
kazağımızı çıkartırken saçımız ile kazağımız arasında

sürtünme gerçekleşir ve saçlarımız havaya kalkar.

ANAFARTALAR ORTAOKULU
9