Page 107 - Chiang rai medical journal

นิพนธ์ต้นฉบับ
ผลของการดูแลผู้พิการทางการเคลื่อนไหวที่บ้านรูปแบบปกติเปรียบเทียบ
กับการดูแลร่วมกับจิตอาสาเครือข่ายบริการสุขภาพ
อ าเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย

จากเดิมก่อนการศึกษาไม่พบผู้พิการ กลุ่มเปรียบเทียบเกิดภาวะแทรกซ้อน

ทางการเคลื่อนไหวกลุ่มนี้หลังการศึกษาพบว่า จ านวน 13 ราย เมื่อเปรียบเทียบการเกิด
ในกลุ่มทดลองมีผู้พิการทางการเคลื่อนไหว ภาวะแทรกซ้อนพบว่า ในกลุ่มทดลอง

ที่ช่วยเหลือตัวเองได้มาก ร้อยละ 34.6 อย่าง ภาวะแทรกซ้อนลดลงร้อยละ 34.5 กลุ่ม
มีนัยส าคัญ (p<0.001) ความเครียดของผู้ดูแล เปรียบเทียบภาวะแทรกซ้อนลดลง ร้อยละ 20.4
ก่อนและหลังการศึกษา พบว่า ความเครียดของ กลุ่มทดลองภาวะแทรกซ้อนเพิ่มขึ้นร้อยละ 2.1

ผู้ดูแลทั้ง 2 กลุ่ม ความเครียดลดลงอย่าง กลุ่มเปรียบเทียบภาวะแทรกซ้อนเพิ่มขึ้น
มีนัยส าคัญ (p<0.001) โดยเฉพาะผู้ดูแลในกลุ่ม ร้อยละ 16.3 อย่างมีนัยส าคัญ (ตารางที่ 4)

ทดลองก่อนการศึกษาไม่พบผู้ดูแลที่มีวามเครียด ในระหว่างการศึกษาเห็นความต่อเนื่อง
อยู่ในระดับเล็กน้อย หลังการศึกษาพบว่า ของจิตอาสาในการดูแลผู้พิการที่บ้าน เช่น

มีความเครียดระดับเล็กน้อย เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ ในกลุ่มทดลองผู้พิการทางการเคลื่อนไหว
85.7 ความเครียดระดับปานกลาง ลดลงจาก ที่ได้รับการดูแลต่อเนื่องที่บ้านจากจิตอาสาดูแล

ร้อยละ 73.4 เป็นร้อยละ 14.2 และหลัง ผู้พิการ (อสพ.) ออกเยี่ยมบ้านจ านวนมากถึง

การศึกษาไม่พบผู้ดูแลผู้พิการมีความเครียด 180 ครั้ง คิดเป็น ร้อยละ 28.4 รองลงมาเป็น
ระดับสูง จากเดิมมีความเครียดระดับสูง จิตอาสาผู้พิการและจิตอาสาดูแลผู้สูงอายุ

ร้อยละ 26.5 ส่วนในกลุ่มเปรียบเทียบยังพบว่า จ านวน 128 ครั้ง และจ านวน 93 ครั้ง คิดเป็น
ผู้ดูแลมีความเครียดในระดับปานกลาง และ ร้อยละ 20.2 และ ร้อยละ 14.7 ตามล าดับ

ระดับสูงอยู่ ร้อยละ 51.1 และร้อยละ 2.0 จิตอาสาหมอเมือง ได้ท าการบ าบัดรักษาตาม
ตามล าดับ ความพึงพอใจของผู้ดูแลหลัง ภูมิปัญญาพื้นบ้านโดยการนวด ตอกเส้น
การศึกษาทั้งสองกลุ่มอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด ประคบสมุนไพร ย่ าขาง การฮ้องขวัญ เป็นต้น

อย่างมีนัยส าคัญ (p<0.001) โดยกลุ่ม รวมทั้งยังมีจิตอาสาพระสงฆ์ร่วมเยี่ยมบ้าน โดย
ผู้พิการที่มีจิตอาสาให้การดูแลต่อเนื่องมีความ การให้ธรรมมะ ให้พร ผูกข้อมือ ให้ก าลังใจ
พึงพอใจเดิมอยู่ในระดับปานกลางและมาก ซึ่งสิ่งที่จิตอาสาได้ร่วมกันดูแลผู้พิการอย่าง

ร้อยละ 42.8 เพิ่มขึ้นเป็นระดับมากที่สุดถึง ต่อเนื่องแบบองค์รวม คือ ให้การดูแลทั้งด้าน
ร้อยละ 100 (ตารางที่ 4) เนื่องจากในการเยี่ยม ร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ส่งผล
บ้านของจิตอาสาสามารถช่วยแบ่งเบาภาระของ ท าให้การปฏิบัติกิจวัตรประจ าวันผู้พิการ (ADL)
ผู้ดูแลลง เช่น การบริหารร่างกาย การจัด เพิ่มขึ้น ความเครียดของผู้ดูแลลดลง ความพึง

สิ่งแวดล้อมภายในบ้านการช่วยดูแลสุขอนามัย พอใจต่อเจ้าหน้าที่และจิตอาสาในการดูแล
ส่วนบุคคล การพูดคุยให้ก าลังใจ เป็นต้น ผู้พิการเพิ่มขึ้นอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด และ
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นระหว่างกลุ่ม ลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนลง

ทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ พบว่า ผู้พิการใน
กลุ่มทดลองเกิดภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ ข้อติด

แผลกดทับ โรคผิวหนังและขาดสารอาหาร
จ านวน 6 ราย
ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๑/๒๕๖๐ 107