Page 51 - ดุษฎีนิพนธ์ระดับปริญญาเอก มจร เรื่องกลยุทธ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตสายต่างประเทศ
P. 51
๓๓
๕๙
รูป ขึ้นไปเข้าร่วมพิธี ทรงยกเลิกติสรณคมนูปสัมปทาแก่ภิกษุเสีย ครั้นต่อมามีพระอุปัชฌาย์
เป็นจ านวนมาก สักแต่ว่าบวชให้กุลบุตรแล้ว บางรูปก็ไม่ใส่ใจดูแล ทอดทิ้งธุระหลีกไปหรือมรณภาพไป
พระพุทธเจ้าทรงปรับทิศทางใหม่ ให้ภิกษุใหม่พรรษายังไม่ครบห้า ให้ถืออาจารย์ ทรงก าหนด
๖๐
อาจริยวัตร และอันเตวาสิกวัตร คือข้อปฏิบัติที่ศิษย์กับอาจารย์ใหม่พึงปฏิบัติต่อกัน
เรื่องการบรรพชาอุปสมบทเรื่องเดียว พระพุทธเจ้าทรงปรับเปลี่ยนแนวทางปฏิบัติ
ตลอดเวลา เพราะมีปัญหามากแม้แต่เรื่องเดียรถีย์มาขอบวชแล้วสร้างปัญหา ก็ทรงให้อยู่ปริวาสก่อน
เรียกว่า ติตถิยปริวาส มีก าหนดมาบรรพชาเป็นสามเณรทดลองดูใจกันก่อน ๔ เดือน เห็นว่าเข้ามาดี
๖๑
ตั้งใจจริง เลื่อมใสจริง จึงทรงอนุญาตให้บวช ที่มีตัวอย่างให้เห็นและเป็นที่มาของพระสูตรหลายสูตร
๖๒
คือสามเณร ๒ รูป ได้แก่ วาเสฏฐะและภารทวาชะ มีกรณีของพระมหากัจจายนะประกาศ
พระศาสนาอยู่ในแคว้นอวันตี ต่อมาพราหมณ์ชื่อโสณกุฏิกัณณะ ซึ่งเป็นโยมอุปัฏฐากของท่านมาขอ
บวช กว่าพระมหากัจจายนะจะหาพระภิกษุได้ครบ ๑๐ รูป ต้องใช้เวลาถึง ๓ ปี จึงครบองค์มาให้การ
อุปสมบทได้ ครั้นต่อมาจึงได้ขอพระพุทธเจ้าให้ลดจ านวนสงฆ์ลงแค่ ๕ รูปในกรณีท้องถิ่นกันดารที่มี
พระสงฆ์จ าพรรษาอยู่น้อย ก็ทรงมีพระพุทธานุญาตพร้อมทรงก าหนดเขตปัจจันตชนบทและมัชฌิม-
ชนบทไว้อย่างชัดเจนด้วย
๖๓
นอกจากนี้ยังมีเรื่องการบรรพชาสามเณรแก่พระราหุล การบรรพชาแบบทายัชชอุปสมบท
แก่สามเณรบางรูปที่อายุเพียง ๗ ขวบ แต่ส าเร็จเป็นพระอรหันต์แล้วให้เป็นภิกษุ การอนุญาตให้สตรี
เข้ามาบรรพชาอุปสมบท โดยมีพระนางมหาปชาบดีโคตมีเป็นองค์ปฐม การบรรพชาเป็นสามเณรี
สิกขมานา ล้วนเป็นเรื่องที่พระพุทธเจ้าต้องตัดสินพระทัยปรับเปลี่ยนแนวทางไปตามสถานการณ์
กล่าวได้ว่า ในพรรษาแรกที่ตรัสรู้ที่ประทานเอหิภิกขุอุปสัมปทาแก่พระปัญจวัคคีย์ จวบจนพรรษา
๖๔
สุดท้ายได้ประทานการอุปสมบทให้แก่พระสุภัททะที่เตียงพระบรรทมก่อนเสด็จดับขันธปรินิพพาน
จะเห็นได้ว่าในประเด็นเรื่องการให้อุปสมบทแก่กุลบุตรที่ประสงค์จะบวชในพระศาสนานี้
พระองค์วางข้อปฏิบัติไว้อย่างเคร่งครัดมาก โดยเฉพาะเดียรถีย์มาขอบวช ก็ทรงให้อยู่ปริวาสก่อน
เพราะบวชแล้วเกรงว่าจะสร้างปัญหาในภายหลัง
๕๙ วิ.ม. (ไทย) ๔/๗๙-๗๐/๙๗-๙๙.
๖๐ วิ.ม. (ไทย) ๔/๗๔-๘๓/๑๐๒-๑๒๒.
๖๑ วิ.ม. (ไทย) ๔/๘๗-๘๗/๑๓๗-๑๔๒.
๖๒ ที.ปา. (ไทย) ๑๑/๑๑๑/๘๓.
๖๓ วิ.ม. (ไทย) ๕/๒๕๗-๒๕๙/๓๒-๓๙.
๖๔ ที.ม. (ไทย) ๑๐/๒๑๒-๒๑๕/๑๗๐-๑๗๔.
