Page 38 - Bang rak111

31

เรื่องที่ 3 วัดแกวแจมฟา
1. ประวัติความเปนมา
วัดแกวแจมฟาตั้งอยูที่ถนนสี่พระยา เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร ดานหนาวัดยาวตาม

ถนนสี่พระยา ยาว เสน 2 เสน 18 วา ดานหลังยาว 3 เสน 8 วา ดานตะวันออกยาว 2 เสน 16 วา
กวางตามแนวติดกรมสรรพสามิต (เกา) 2 เสน 7 วา หนาวัดหันออกทางทิศใตติดถนนสี่พระยา ทิศ
ตะวันตกติดกรมสรรพสามิตกับที่ดินเอกชน ทิศเหนือติดกับที่ดินของเอกชน ทิศตะวันออกติดกับซอย
แกวฟา และติดกับที่ของเอกชน รวมเนื้อที่ 7 ไร 2 งาน 53 วา

วัดนี้ไดชื่อวาวัดแกวแจมฟา นาจะไมไดตั้งชื่อตามผูสราง คือนายแกว นางแจม บอกชื่อ
สงสัยไวในประวัติของหลวงพอพระครูวรกิจวิจารณ (ดิษ) ซึ่งพิมพแจกในงานพระราชทานเพลิงศพ
ทานพระครูองคนั้น เพราะวัดที่ไดชื่อเชนนี้มีหลายวัดดวยกัน เฉพาะในกรุงเทพมหานครนี้เองก็มีถึง2
วัด และมิใชมีแตในกรุงเทพมหานครเทานั้น ในหัวเมืองก็มีมากทั้งมีมาเกาแกดวย เชนวัดที่กรุงเกา ใน

เรื่องชื่อวัดแกวแจมฟานี้ มีพระดํารัสของสมเด็จพระบรมวงศเธอเจาฟากรมพระยานริศรานุวัติวงศซึ่ง
จัดอยูประเภทสาสนสมเด็จ ที่ลงพิมพในหนังสือวารสารศิลปากร นิตยสารรายสองเดือนของกรม
ศิลปากร ปที่ 10 เลม 4 ประจําเดือน พฤศจิกายน พ.ศ. 2509 หนา 1 ความวา“ที่ชื่อวัดแกวฟานั้นใน

กรุงเทพมหานครมีอยูถึง 2 วัด คือวัดแกวฟาบน กับวัดแกวแจมฟาลางในพระวินิจฉัยลายแทงก็มี
ความบงถึงสุนทรภูไปขอเจาฟาอากาศที่กรุงเกา คิดวาวัดนั้นก็มีชื่อวาวัดแกวอากาศ แตคนไมเขา
ใจความ จึงโยงคําแกวฟาไปเสียเปนเจาฟา คําวาแกวฟาติดจะลับ เกลากระหมอมก็ไปทราบที่แบบ
ฉันทอันกลาวไววา “รตนานภาดล สุริเยศรประภาพราย” เปนอันเขาใจวาชื่อแกวฟานั้น เปนชื่อ
แบบอยางสวางอารมณ (หรือวัดใหม วัดเหนือ วัดใต วัดราษฏรศัทธาราม) ยอมมีที่ไหน ๆ อยูมากที่

เรียกวัดแกวฟาอากาศนั้น คําอากาศก็จะเปนคําตอ แสดงวาชื่อวัดแกวฟามีซ้ํากันหลายวัด คําอากาศที่
ตอเขานั้นก็แสดงใหเห็นวาผูรูทางบาลีตอเพราะทางบาลี คําวาสวรรคนั้น หมายถึงที่อยูของเทวดา คํา
อากาศหมายถึงที่วางบนหัวก็ยอมสมแกพระอาทิตยอยูทีเดียว วัดแกวฟาลางที่กรุงเทพมหานครก็มีอยู

แทรกคําวา วัดแกวแจมฟา แตไมมีใครใชเรียกตามที่แทรก แตกอนก็นึกประมาณวา แทรกทําไม ความ
ชัดอยูแลวจึงมาเขาใจทีหลังวาแทรกเพื่อจะผลักคําบนลางใหพนไปเสีย โดยชื่อผิดกันแลวไปลงรอยที่ตอ
คําแกวฟาอากาศนั้น”ตามพระราชดํารัสนี้ แสดงชัดวาชื่อวัดแกวแจมฟานั้นนาจะไมใชตั้งตามชื่อผูสราง
ดังที่ปรากฏในประวัติของทาน พระครูวรกิจวิจารณ (ดิษ) ตามที่อางถึงมาขางตนนั้นแน (เรื่องวัดนี้บาง

คนบอกวา นายแกว นางแจม เปนผูสรางจึงเรียกชื่อวัดแกวแจมฟา)
วัดนี้เดิมตั้งอยูระหวางถนนเจริญกรุง กับ แมน้ําเจาพระยา ใกลปากคลองผดุงกรุงเกษม
ทางตะวันออกเฉียงใตของปากคลองนั้น ตรงบริเวณที่ตั้งธนาคารฮองกง และ เซี่ยงไฮ ทางตะวันออก
ของธนาคารนั้น เลียบริมคลองขึ้นมาจวนจะถึงตึกนภาวถีปจจุบันนี้ใกลกับถนนเจริญกรุง ทางดาน

ตะวันตกของถนนนั้น ขนาดกวางยาวเขาใจวาคงเทากับที่ตั้งใหมนี้เปนวัดโบราณมีมาแตครั้งไรไม
ปรากฏ