Page 13 - ประวัติพระบรมมหาราชวัง
P. 13
• พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
เดิมเป็นที่ตั้งของพระที่นั่งอมรินทราภิเษกมหาปราสาท ซึ่งเป็นพระที่นั่งสร้างด้วย
ไม้ทั้งองค์ ถอดแบบมาจากพระที่นั่งสรรเพชญปราสาท สมัยกรุงศรีอยุธยา สร้างแล้ว
เสร็จในปี พ.ศ. 2328 สําหรับพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ าจุฬาโลก ตั้งการพระ
ราชพิธีบรมราชาภิเษก ต่อมาในปี พ.ศ. 2332 ได้เกิดอสนีบาตที่มุขเด็จ ทําให้เกิดไฟ
ลุกไหม้หมดทั้งองค์พระที่นั่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 1 จึงโปรดเกล้าฯ
ให้รื้อซากและสร้างพระมหาปราสาทองค์ใหม่ประกอบด้วยพระที่นั่ง 2 องค์ เชื่อมต่อ
กันมีขนาดความยาวเท่ากับพระมหาปราสาทองค์เดิม พระราชทานนามว่า พระที่นั่ง
ดุสิตมหาปราสาท และพระที่นั่งพิมานรัตยา ในส่วนของพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท
ถอดแบบมาจากพระที่นั่งสุริยาสอมรินทร์ ในพระราชวังหลวงกรุงศรีอยุธยา เป็นพระ
ที่นั่งทรงจตุรมุข มุขด้านทิศเหนือมีมุขเด็จยื่นออกมา หลังคาลดหลั่น 4 ชั้น ประดับ
ด้วยช่อฟ้ า ใบระกา หางหงส์แบบนาคเบือน คันทวยรองรับปราสาทเป็นไม้จําหลักรูป
ครุฑยุดนาค หน้าบันรูปพระนารายณ์ทรงสุบรรณ ที่แผงรอคอสองเจาะช่องหน้าต่าง
เล็กๆ ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมแบบรัตนโกสินทร์ตอนต้น
-พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท และพระที่นั่งพิมานรัตยาในส่วนของพระที่นั่งดุสิตมหา
ปราสาทถอดแบบมาจากพระที่นั่งสุริยาสอมรินทร์ของกรุงศรีอยุธยา
ภายในมุขเด็จประดิษฐานบุษบก มีชื่อว่า พระที่นั่งบุษบกมาลา พระบาทสมเด็จพระ
เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 1 เคยประทับให้ราชทูตหัวเมืองทวายเข้าเฝ้ าเพื่อถวายเครื่องราช
บรรณาการ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญพระ
สยาม
เทวาธิราชมาประดิษฐานภายใน
พระที่นั่งบุษบกมาลา เพื่อประกอบ
พระราชพิธีสังเวยเป็นประจําทุกวัน
ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎ
เกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์เสด็จฯ ออก
ประทับให้ผู้ที่ไม่มีตําแหน่งเฝ้ าในพระ
มหาปราสาท ได้เข้าเฝ้ าฯ และถือนํ้า
พิพัฒน์
สัตยาในวันบรมราชาภิเษกสมโภช ปี
พ.ศ. 2454 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โปรดเกล้าฯ ให้
อัญเชิญพระสยามเทวาธิราชจากพระที่นั่งไพศาลทักษิณ มาประดิษฐานเพื่อให้ประชาชนได้
สักการะ ในงานสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี ในปี พ.ศ. 2525
