Page 337 - วิทยาศาสตร์ม.ปลาย
P. 337
337
แอมแปร์ (ampere) : หน่วยการวัดค่าอัตราการไหลของไฟฟ้าที่ผ่านตัวน า เราจะใช้อักษรย่อตัวพิมพ์
ใหญ่ A หรือ amp แทน ปกติแล้วหน่วยแอมแปร์นี้นิยมใช้ระบุขอบของการใช้กระแสไฟฟ้ าด้านสูงสุดใน
การท างานของอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้านั้นอย่างปลอดภัย อย่างเช่น เต้าเสียบ 15 แอมแปร์ ฟิวส์ 30 แอมแปร์
เฮิร์ตซ์ (hertz) : หน่วยความถี่มีค่าเป็นรอบต่อวินาที การที่อิเล็กตรอนวิ่งไปในทิศทางหนึ่งแล้ว
วกกลับมาสู่แหล่งจ่ายไฟฟ้ าจากนั้นก็มีอิเล็กตรอนวิ่งออกมาจากแหล่งจ่ายไฟไปในทิศทางหนึ่งวกกลับมา
โดยทิศทางการวิ่งของอิเล็กตรอนทั้ง 2 ครั้งวิ่งสวนทางกัน (หรือพูดอีกนับหนึ่งก็คือ วิ่งสลับไปสลับมา
นั้นเอง) เราเรียกว่า 1 รอบ ความถี่ของระบบไฟฟ้าบ้านเราใช้ความถี่ 50 เฮิร์ตซ์ ใช้สัญลักษณ์ HZ แสดงแทน
โอห์ม (ohm) : หน่วยความต้านทานทางไฟฟ้าใช้สัญลักษณ์แทนด้วยตัวโอเมก้า ( ? ) ความต้านทาน
จะพยายามต่อต้านการไหลของกระแสไฟฟ้า ความต้านทานเป็นได้ทั้งผู้ท างานให้หรือขัดขวางการท างานให้
ผู้ใช้ไฟ มันท างานให้ในขณะที่ใช้มันเป็นฉนวนหรือใช้ควบคุมวงจร ตัวอย่างเช่น เทปพันสายไฟ เต้าเสียบที่
ท าจากพลาสติก จะป้ องกันอันตรายให้กับผู้ใช้ไฟได้ และใช้ความต้านทานแบบปรับค่าได้ (rheostat) ปรับ
ความสว่างของหลอดไฟฟ้า แต่มันจะขัดขวางการท างานเมื่อผู้ใช้ไฟ ใช้สายไฟเส้นเล็ก และยาวมากๆ หรือมี
สนิมตามจุดสัมผัสต่างๆ ของตัวน า จะเป็นสาเหตุของการเพิ่มค่าความต้านทาน ท าให้เกิดความร้อนมาก
เกินไป พร้อมทั้งเกิดการสูญเสียก าลังไฟฟ้าไปในสายตัวน าด้วย
กฎของโอห์ม (Ohm’s law) : กฎที่ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างแรงดัน กระแส และความต้านทาน
ในวงจรไฟฟ้ า กฎนี้กล่าวว่า ค่ากระแสไฟฟ้ า (I) จะเป็นสัดส่วนโดยตรงกับค่าแรงดันไฟฟ้ า (E) และเป็น
สัดส่วนผกผันกับค่าความต้านทาน (R) สูตร I = E / R
โวลต์ (volt) : หน่วยวัดแรงดันไฟฟ้ า แรงดันไฟฟ้ าหรือแรงดันที่ท าให้เกิดมีการเคลื่อนที่ของ
อิเล็กตรอนภายในตัวน าไฟฟ้า เราใช้ตัวย่อแทนแรงดันไฟฟ้ าด้วย V, E หรือ EMF ปกติจะใช้ E และ EMF
แทนแรงดันที่เกิดจากการเคลื่อนที่ของประจุไฟฟ้ าหรือ electromotive force (ซึ่งเป็นอีกนิยามหนึ่งของค าว่า
โวลต์) เช่นเดียวกับค าว่า แอมแปร์แรงดันซึ่งระบุไว้ที่ตัวอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้ าจะเป็นตัวก าหนดขอบเขต
การใช้แรงดันไฟฟ้าขณะท างานได้โดยปลอดภัย เช่น มอเตอร์ 220 โวลต์ เครื่องเป่าผม 110 โวลต์ เราจะต้อง
ใช้อุปกรณ์ไฟฟ้ากับแรงดันไฟฟ้าตามที่ระบุไว้เท่านั้น
แอมมิเตอร์ (ammeter) : เป็นเครื่องวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่ากระแสไฟฟ้ าที่ไหลในวงจรที่
เราต้องการวัด โดยปกติเราจะใช้เครื่องมือนี้ต่ออนุกรมกับวงจรที่เราต้องการวัดค่ากระแส แต่ก็มีเครื่องมือวัด
ชนิดพิเศษที่ไม่ต้องต่อวงจรอันดับเข้ากับวงจรไฟฟ้านั้น จะได้กล่าวถึงในบทต่อๆ ไป
โอห์มมิเตอร์ (ohm meter) : เป็นเครื่องวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่าความต้านทานไฟฟ้ าเวลาใช้
จะต้องไม่มีการจ่ายไฟจากแหล่งจ่ายไฟใดในวงจรไฟฟ้านั้น
โวลต์มิเตอร์ (volt meter) : เป็นเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ใช้วัดค่าแรงดันไฟฟ้า
มัลติมิเตอร์ (multimeter) : เป็นเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่สามารถวัดค่าแรงดัน กระแสและ
ความต้านทานได้ในเครื่องวัดตัวเดียวกัน