Page 35 - Final

23

2.6.1 การทุจริตที่พัฒนาตามแนวความคิด

มีควำมน่ำจะเป็นมีดังนี้ Pf = D x O x M (เกียรติศักดิ์ จีรเธียรนำถ, 2556) กำรทุจริต
จะเกิดขึ้น เมื่อเหตุปัจจัยทั้ง 3 ประกำรมีอยู่อย่ำงพร้อมมูล จะขำดปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไม่ได้ ปัจจัยทั้ง

3 ประกำร คือ ประกำรที่หนึ่ง ควำมไม่ซื่อสัตย์ (Dishonesty) ควำมไม่ซื่อสัตย์ของบุคคลเป็นสิ่งที่มีอยู่

ในสังคม อย่ำงน้อยก็เป็นจ ำนวนหนึ่งที่พอจะสร้ำงควำมเสียหำยแก่องค์กรได้ ควำมไม่ซื่อสัตย์เป็น
คุณสมบัติ ส่วนบุคคลที่มีส่วนส ำคัญในกำรผลักดันให้บุคคลท ำกำรทุจริตได้ กำรทุจริตทุกกรณีต้อง

ได้รับกำร เริ่มต้นที่บุคคลหวังประโยชน์ อำจจะเป็นตัวเงิน ทรัพย์สิน หรือบริกำร ประกำรที่สอง
โอกำส (Opportunity) ผู้ที่พยำยำมจะท ำกำรทุจริตย่อมจะหำโอกำสที่เอื้ออ ำนวยต่อกำรทุจริต

โอกำสที่เย้ำ ยวนต่อกำรทุจริตย่อมกระตุ้นให้เกิดกำรทุจริตได้ง่ำยยิ่งขึ้นกว่ำโอกำสไม่เปิดช่องให้ จำก

โครงสร้ำง ขององค์กรและกระบวนกำรบริหำรงำนและระบบกำรควบคุมภำยใน ย่อมมีควำมสัมพันธ์
กับโอกำสที่จะเกิดขึ้นแก่ผู้ที่ก ำลังตกลงใจกระท ำกำรทุจริต ประกำรที่สำม กำรจูงใจ (Motive)

มูลเหตุจูงใจนี้อำจจะเพิ่งกระทบมโนธรรมของบุคคลนั้นหรือฝังอยู่ภำยในจิตส ำนึกอยู่แล้วเป็นเวลำที่

เนิ่น นำนเพียงแต่รอจังหวะที่เหมำะสมก่อนลงมือกระท ำกำรก็เป็นได้ มูลเหตุจูงใจที่จะกระทบบุคคล
ให้ กระท ำควำมผิดย่อมแตกต่ำงกันไปในแต่ละบุคคล ทั้งนี้เพรำะบุคคลที่มีควำมหนักแน่นในศีลธรรม

ย่อมต้องอำศัยสิ่งจูงใจที่มีอิทธิพลเป็นอย่ำงมำกจึงจะสำมำรถสั่นคลอนควำมรู้สึกให้ละดีหันไป
ประพฤติชั่วได้

2.6.2 แนวคิดผู้เป็นเจ้าของ-ผู้แทน
เป็นแนวคิดกำรมอบอ ำนำจและสิทธิในกำรตัดสินใจของอ ำนำจหรือสิทธิให้แก่ตัวแทน

หรือผู้แทน ในกำร ด ำเนินกำรเพื่อผลประโยชน์ของผู้เป็นเจ้ำของ เช่น ในกำรบริหำรงำนของบริษัท
ธุรกิจ ผู้จัดกำร ได้รับมอบหมำยงำนบริหำรจัดกำรแทนเจ้ำของกิจกำร เพื่อสร้ำงผลประโยชน์หรือผล

ก ำไรให้แก่ เจ้ำของ หรือในกำรบริหำรงำนภำครัฐ นักกำรเมืองได้รับกำรเลือกตั้งจำกประชำชนให้เป็น

ผู้แทนเข้ำ ไปบริหำรงำนในรัฐสภำเพื่อผลประโยชน์ของประชำชน และข้ำรำชกำร ได้รับกำร
มอบหมำยให้ ปฏิบัติรำชกำรจำกภำษีที่ประชำชนจ่ำย เพื่อผลประโยชน์ของประชำชน เช่นกันกำร

มอบอ ำนำจให้ ผู้แทนตัดสินใจด ำเนินกำรนั้น มักมีควำมเสี่ยงที่จะเกิดปัญหำที่เรียกว่ำ ปัญหำผู้แทน

(Agent Problems) ซึ่งเป็นผลมำจำกกำรแยกอ ำนำจควำมเป็นเจ้ำของและอ ำนำจกำรบริหำรจัดกำร
ออกจำก กัน ท ำให้ผู้แทนสำมำรถใช้อ ำนำจนั้นในกำรแสวงหำผลประโยชน์ส่วนตนมำกกว่ำ

ผลประโยชน์ ของผู้เป็นเจ้ำของ