Page 2 - Gazeta Fjala

2 E SHTUNË KRYESORE ONLINE 24 ORË @
www.fjala.al
18 JANAR 2020

ARRIHET MARRËVESHJA,

KRIZA MBETET

Pas një viti të gjatë krize, partitë politike kanë firmosur një marrëveshje garancie për
realizimin e reformës zgjedhore. Sa premtuese është kjo tryezë për zgjidhjen e krizës,
garantimin e zgjedhjeve demokratike dhe a do të imponojë zgjedhje të parakohshme?
Në një analizë më të thelluar për gazetën “Fjala” flasin ish-ministri i Drejtësisë Ylli Manjani
dhe ish-kreu i KQZ-së Kristaq Kume.

nga blerina gjoka me deputeten Rudina Hajdari në kr- BE/ODIHR-it për problematikat
ye. zgjedhore të vërejtura në procesin
ryeza e rrumbullakët që Pakti i arritur kaq shpejt dhe zgjedhor.
uli palët politike këtë javë, thjesht u perceptua si një mar- Pra, pavarësisht nga simboli,
ngrohu pak janarin, duke rëveshje politike mes palëve. Kjo tryeza e partive e la krizën politike
Ti dhënë shpresë se viti që ngriti shumë pikëpyetje se pse ishte sërish përpara nesh. Kjo mar-
sapo nisëm do të jetë viti i zgjidhjes harxhuar një vit kohë në një krizë rëveshje në të vërtetë nuk na tregoi
së krizës politike që u konsumua politike me protesta, bojkot zgjed- mekanizmat me të cilët do të duhej
përgjatë 2019-ës. Kjo tryezë kishte di- hjesh dhe një kosto të lartë për ven- të dilej nga kriza e gjatë. Gjithsesi,
sa risi, por vetëm një premtim, edhe din nga pikëpamja ekonomike e so- dha mesazhin se gjërat po lëvizin për
pse simbolika e një pakti të ciale, siç konstatojnë ekspertët. plotësimin e 9 kushteve të forta të
shumëpritur politik ishte më i madh “Kur ishte kaq e thjeshtë, pse nuk vendosura nga Bundestagu, si një
se kaq. u bë më parë?”, - ishte kjo pyetja që kushtëzim për ecjen përpara në pro-
Për herë të parë në tryezë nuk u ngrit frikthi në mendjet e shqip- cesin e çeljes së negociatave me Bash-
kishim vetëm dy palë ballë për ballë, tarëve. kimin Evropian.
siç ka ndodhur në të shkuarën në Por, në fakt, ky pakt në vetvete Po a do të mundet që marrëveshja
marrëveshjet mes Partisë Demokra- nuk është asgjë më shumë sesa një politike për reformën zgjedhore të
tike dhe Partisë Socialiste. Tryeza e pakt për t’u marrë vesh për një aspe- krijojë mekanizmat për zgjidhjen e
stilit arturian ku garantohet baras- kt krejt teknik, siç është ai i reformës krizës, imponimin e zgjedhjeve të
pesha, uli edhe Lëvizjen Socialiste zgjedhore, që në të vërtetë nuk e parakohshme dhe ndryshime të
për Integrim, një parti që tashmë e zgjidh krizën, por vetëm sa e zbut atë rëndësishme në standardet de-
ka konsoliduar veten si pol i tretë në njëfarë mënyre. Pakte si ky i mokratike të zgjedhjeve?
dhe shpesh vendimmarrës në alean- janarit partitë politike bëjnë pothu- Gazeta “Fjala” bisedoi me
cat e pushtetit dhe një palë të katërt, ajse çdo katër vjet për ndryshimet në ekspertë të fushës, ish-ministrin e
që lindi e u formësua vetëm vitin që legjislacionin zgjedhor, që lindin si Drejtësisë Ylli Manjani dhe ish-kry-
shkoi, opozitën e re parlamentare, nevojë pas rekomandimeve të OS- etarin e KQZ-së, Kristaq Kume.

Kristaq Kume: Reforma zgjedhore duhet të prekë burimin e krizës politike

ëtë javë është arritur hës, duke iu referuar platformës së encë interesin e këtij vendi, interesin
një marrëveshje poli- miratuar nga Komisioni i Reformës e qytetarëve shqiptarë, nuk mund të
tike për reformën Zgjedhore, kur drejtohej nga z. By- kufizohen vetëm në ndryshimet që
Kzgjedhore. Sa prem- lykbashi dhe z. Çuçi. Natyrisht, nuk mund të bëhen në ligjin zgjedhor për
tuese e shihni këtë marrëveshje jemi në të njëjtat kushte, sepse gjatë të pasqyruar në të rekomandimet e
për gjetjen e mekanizmave që do gjithë kësaj periudhe është bërë pu- OSBE/ODIHR-it. Është e domos-
të garantojnë zgjedhje të lira e të në nga ekspertët dhe përfaqësues të doshme që të shkohet deri te burimi
ndershme? organizatave të shoqërisë civile, të i asaj që ka realizuar krizën e sotme
Ulja bashkë e opozitës parlamen- cilët kanë propozuar dhe tashmë në dhe që, midis të tjerave, ndër më
tare me mazhorancën dhe opozitën tavolinën e tyre ka material për t’u kryesoret, janë ndryshimet e bëra në
në Kuvendin e Shqipërisë është pa trajtuar dhe për t’u dhënë zgjidhje Kushtetutë në vitin 2008.
dyshim lajm. Por, nuk është një ng- problemeve që lidhen me zbatimin e Ekspertë nga shoqëria civile
jarje që duhet përshëndetur, sepse rekomandimeve të OSBE/ODIHR- janë angazhuar për këtë reformë,
partitë politike janë vetëm duke bërë it, por, referuar asaj platforme, si ed- duke sjellë propozime konkrete
detyrën. Deri më sot nuk e kanë bërë he votimit elektronik, votës së emi- si për ndryshimin e Kodit aktual
mirë, përderisa ne po përballemi me grantëve dhe sistemit zgjedhor që Zgjedhor, por edhe diskutimin
një krizë së cilës s’po i shihet ende duhet të zbatohet. Sipas vendimmar- për ndryshimin e sistemit. Po për
pragu i përfundimit. Në vlerësimin rjes së atëhershme të atij komisioni, këtë çështje një nismë e iniciuar
tim, palët janë ulur pasi kanë konsu- e ratifikuar edhe në këtë mar- nga lëvizja “Thurje” ka mbled-
muar energji në një periudhë të gjatë rëveshje, komisioni duhet të vendosë hur 50 mijë firma të qytetarëve që
kohe, efektet negative të së cilës nuk se ky këshill duhet të jetë i hapur për kërkojnë ndryshimin e sistemit,
janë shkarkuar mbi ta, por mbi ne, çdo propozim. Kjo që ka ndodhur si një garanci për përfaqësim de- kushtet e vëna nga Bundestagu, ku çfarë mënyre do të zhvillohen nesër
qytetarët shqiptarë. Në qoftë se lexo- nuk është pasojë më shumë e vullne- mokratik. Çfarë do të ndodhë me reforma zgjedhore konsiderohet si e proceset zgjedhore, se si do të
het me vëmendje dokumenti që tit sesa e detyrimit të partive politike këto propozime? para. Por, kjo nuk mjafton. Kjo “po” qeverisemi ne si shoqëri që duhet të
nënshkruan, pa vështirësi mund të për t’u ulur dhe për të bërë detyrën Deri më 15 mars nuk besoj se do të është përgjigje për të thënë se u bë qeveriset sipas rregullave
arrish në përfundimin se kanë zeru- e tyre, atë që kanë marrë përsipër për realizohet diçka e tillë. Është e diçka, por bëhet fjalë për ato çka përfaqësuese të demokracisë së
ar gjithë këtë kohë, rrotull një vit e të kryer kur kanë marrë votën. Ky deklaruar nga ata që janë ulur në tav- kërkuan ndërkombëtarët dhe jo ato drejtpërdrejtë, do të jenë të vëna
gjysmë, duke shkuar te pika e fil- detyrim ka ardhur nga ne, por më olinë, si edhe kohë më parë, që krye- që duhen bërë për shqiptarët. Është përballë pikëpyetjeve të mëdha.
limit, për sa kohë që kanë rënë da- shumë nga ndërkombëtarët. Në fjalë e kësaj pune është zbatimi i ndryshim i madh ky. Në qoftë se nuk Po qe se do t’u referohemi partive
kord që të trajtojnë problemet që lid- qoftë se palët janë dakord që ta traj- rekomandimeve dhe realizimi i asaj reflektohet ndaj kësaj gjëje, pritsh- politike, jo vetëm dy të mëdhave, por
hen me reformën zgjedhore të rad- tojnë problemin duke pasur si refer- çka kërkohet midis të tjerave në 9 mëritë që ne kemi për atë se si dhe në edhe të voglave, nuk janë për ndry-

Drejtor: Ardit Halili/Kryeredaktore: Blerina Gjoka
Gazetarë: Sebi Alla, Leonard Veizi, Alessia Selimi, Bardhi Quku, Katerina Tafa
Adresa: Blv. Zhan D’ark, Kulla 1, Kati 3/Kontakt: 0682034146/ Web: fjala.al