Page 3 - Gazeta Fjala

@ www.fjala.al KRYESORE 18 JANAR 2020 3
E SHTUNË
ONLINE 24 ORË

Ylli Manjani: Kjo marrëveshje

do të arnojë jorganin e vjetër

ëtë javë është arritur një Bashkohem me “Thurjen” tek ideja e pro-
marrëveshje politike për porcionalit kombëtar. Nuk jam shumë i
reformën zgjedhore. Sa bindur te listat e hapura.
Kpremtuese e shihni këtë Ndërsa se çfarë do të ndodhë me
marrëveshje për gjetjen e mekaniz- nismën për referendum, s’di t’jua them,
mave që do të garantojnë zgjedhje të por nuk më duket se ka ndonjë shans
lira e të ndershme? mbajtja e çdo lloj referendumi në këto ko-
Nuk e di a mund të quhet marrëveshje hë, pa Gjykatën Kushtetuese prezente.
shime sistemi, për vetë faktin nga mënyra se ndryshimeve që duhet të bëhen në kohezion, ulja në tavolinë e Damianit, Rudinës, Oer- A ka shpresë që palët politike t’i
si përdoret dhe zbatohet ky sistem në Shqipëri. e ka të zvogëluar mundësinë për ta zgjidhur dit dhe Petritit, me thënë të drejtën. Aq marrin parasysh sug jerimet e
Ndarja në 12 njësi zgjedhore të Republikës së krizën, sepse kriza tek ne nuk ka ardhur si re- më tepër që nuk kam parë ndonjë tekst të ekspertëve të çështjeve zgjedhore të
Shqipërisë ka bërë që votat të mos kenë të zultat i legjislacionit zgjedhor, por si rrjedhojë shkruar se përse kanë rënë dakord. shoqërisë civile apo do të përfundo-
njëjtën fuqi në konvertimin e tyre në mandate, e ndryshimeve të mëdha në Kushtetutën e Re- Fakt është që 2 muaj më parë, në një jmë sërish për të disatën herë në një
si dhe votat që u jepen partive të vogla të shko- publikës së Shqipërisë në 2008-ën, të cilat bë- tryezë të thirrur nga OSBE-ja, partitë u marrëveshje të mbyllura, ku lloga-
jnë për llogari dhe në favor të partive të mëd- në që ne të përplasemi me shmangie esenciale ulën për të filluar reformën zgjedhore. Re- riten vetëm përfitimet politike, krye-
ha. Zbatimi i këtij sistemi në lista të mbyllura, nga parimet demokratike. Nëse ne nuk ndry- formë i thënçin, por le të themi arnat e sisht nga dy palët kryesore?
në kushtet e Shqipërisë, ku sjellja demokra- shojmë rregullat kryesore, sipas të cilave zgjid- radhës në Kodin Zgjedhor. Ndaj, nuk Partitë do të marrin aq sa u intereson
tike është shumë problematike brenda insti- het Presidenti i vendit, Kryeministri dhe kishte përse të shitej lajm që 4 vetë, pa nga ekspertët. Plus që partitë kanë an-
tucioneve, bën që qytetari të mos shprehë re- mazhoranca e vendit, financimet e partive ndonjë mandat politik të qartë, u takuan gazhuar burime shumë të mira ekspertize
alisht se me cilin kërkon të përfaqësohet në politike, e kështu me radhë, ne zor se do të te Pallati i Kongreseve, kur në tryezën e që i kanë të vetat. Thelbi nuk është kjo,
Kuvendin e Shqipërisë. Kjo mënyrë e të sjellit mundemi që vetëm me ndryshimet në legjis- reformës opozita kishte kohë që ishte por çfarë duan të bëjnë. Mendoj se do ar-
të sistemit ka bërë që ne të shmangemi nga lacionin zgjedhor të parandalojmë riciklimin ulur. nojnë një jorgan të grisur dhe kaq. Askush
parimi kushtetues se populli është sovran dhe e krizave. Do të konsiderohet dalje nga kriza Për t’iu përgjigjur pyetjes suaj, a do të nuk ka mendje të qepë një jorgan të ri që
sovranitetin e realizon nëpërmjet përfaqë- një proces zgjedhor i ardhshëm, por që do të sigurojë kjo ulje në tavolinë zgjedhje të li- të mbulojë të drejtën e zgjedhjes së
suesit të tij, të cilët i zgjedh në zgjedhje të lira vlerësohet dhe do të pranohet si mundësi për ra, sigurisht që JO! njerëzve. Do të mjaftohen me arnat që të
dhe në plotësim të standardeve demokratike. të dalë nga kriza vetëm në qoftë se opozita e Zgjedhjet të bëhen si gjithmonë me të ruajnë të drejtën e partive...
Ndaj, është e domosdoshme që të trajtohet dhe sotme do të jetë mazhoranca e nesërme. Në të njëjtin stil e mjedis, ku kush ka pare blen A do të garantojë një marrëveshje
të bëhen ndryshimet e nevojshme në sistem, kundërtën, sërish do të jemi në po të njëjtat vota, kush mundet, vjedh vota e ku siste- e tillë edhe daljen nga kriza politike
sikurse: proporcionali kombëtar me lista të kushte; situatat do të përsëriten. Kryefjala e mi elektoral është hajduti më i madh i vo- ku vendi është futur që prej një viti?
hapura, proporcionali rajonal jo me 12 njësi veprimit politik, kryefjala e punëve që duhen tave të njerëzve. Sa shanse ka që të shkojmë në zgjed-
zgjedhore, por me katër të tilla, si dhe propor- bërë në mirërregullimin e legjislacionit të ven- Ekspertë nga shoqëria civile janë hje të parakohshme dhe nëse po, si-
cionali rajonal me një listë korrektuese kom- dit tonë, për t’u realizuar si shtet i së drejtës angazhuar për këtë reformë, duke pas jush, cilët janë mekanizmat që do
bëtare. Mund të kalohet po ashtu në po atë dhe ligjor nuk duhet të jetë interesi i partive sjellë propozime konkrete si për të garantonin votën e lirë dhe rezul-
sistem që kemi pasur në Kushtetutë më për- politike, por duhet të jetë interesi i qytetarit ndryshimin e Kodit aktual Zgjedhor, tati të pranohej nga të gjitha palët?
para, pra 100 mazhoritarë dhe 40 nga listat shqiptar që duhet të mbizotërojë. por edhe diskutimin për ndryshimin Zgjedhjet e parakohshme kam idenë se
proporcionale të hapura dhe të pakushtëzuara Zgjedhjet e parakohshme janë të nevojshme e sistemit. Po për këtë çështje një askush nuk e di nëse do të bëhen apo jo.
nga rezultatet e mandateve të marra në për t’u bërë dhe jo për të bërë rrotacionin poli- nismë e iniciuar nga lëvizja “Thurje” As vetë Rama, që i ka në dorë ato zgjed-
mazhoritar. tik, por sepse kjo mënyrë qeverisjeje e sotme, ka mbledhur 50 mijë firma të hje, nuk e di më do të shkojë apo jo në
A do të garantojë një marrëveshje e til- e ardhur si e tillë nga zbatimi i legjislacionit qytetarëve që kërkojnë ndryshimin e zgjedhje.
lë edhe daljen nga kriza politike ku vendi problematik, praktikisht na ka bërë që të për- sistemit, si një garanci për përfaqësim Shqipëria ka një vit që dergjet për një
është futur që prej një viti? Sa shanse ka ballemi me një krizë shumëdimensionale, demokratik. Çfarë do të ndodhë me palë zgjedhje dhe nuk ia dha, ndaj s’e be-
që të shkojmë në zgjedhje të parakohshme është politike, sociale, ekonomike. Të bëhen këto propozime? soj se për të njëjtat arsye të vitit që shkoi
dhe nëse po, sipas jush, cilët janë me- zgjedhjet sa më shpejt të jetë e mundur, për të Me sa di, nisma e “Thurjes” për refer- të kemi zgjedhje. Nëse merret ai vendim,
kanizmat që do ta garantonin votën e lirë krijuar në këtë mënyrë kushte për ndryshimin endum kërkon ndryshimin e sistemit. Siç do të jetë për rrethana rastësore.
dhe rezultati të pranohej nga të gjitha e situatës në të cilën jemi duke u qeverisur, por ju thashë, sistemi elektoral është hajduti Ndoshta mund të mjaftohen me
palët? jo zgjedhje të parakohshme, sepse kërkojmë më i madh i votës së shqiptarëve. Ndaj, ky ripërsëritjen e zgjedhjeve vendore.
Marrëveshja, që ka të bëjë me realizimin e që të marrë pushtetin njëra apo tjetra palë. sistem duhet zhdukur nga qarkullimi. Ndoshta... nuk e di! Askush nuk e di.