Page 91 - HistoryofNakornratchasima
P. 91
สังเขปอารยธรรมขอมในภาคตะวันออก่เฉียงเหนือของประเทศไทย
ร่องรอยหลักฐานของอารยธรรมขอมปรากฏในเขตลุ่มแม่น�้ามูล ตั้งแต่ช่วงกลาง
พุทธศตวรรษที่ ๑๒ ดังจะเห็นได้จากหลักฐานจารึกของพระเจ้ามเหนทรวรรมัน แต่หลังจากรัชสมัยนั้น
ลงมาในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือก็ไม่พบหลักฐานอะไรที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับราชส�านัก
แถบทะเลสาบเขมร จนกระทั่งในรัชกาลพระเจ้าอินทรวรรมันที่ ๑ ช่วงต้นปี พ.ศ. ๑๔๐๐ จึงได้ปรากฏ
หลักฐานของราชส�านักของเมืองพระนคร
ในช่วงปี พ.ศ. ๑๕๕๐-๑๖๐๐ โดยประมาณ การขยายตัวของโบราณสถานอารยธรรมขอม
ในเขตลุ่มแม่น�้ามูลมีจ�านวนมากขึ้น สะท้อนให้เห็นถึงการขยายตัวของอารยธรรมขอมเป็นอย่างมาก
อีกทั้งในช่วงระยะเวลาดังกล่าว เริ่มจะปรากฏปราสาทขอมในเขตลุ่มแม่น�้ามูลตอนบน เช่น ปราสาท
กู่กาสิงห์ จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นต้น
เนื่องจากพื้นที่ลุ่มแม่น�้ามูลเป็นแหล่งทรัพยากรส�าคัญ ดังนั้นจึงมีพื้นฐานเศรษฐกิจที่ดีระดับสูง
ด้วยเหตุนี้กษัตริย์ในอารยธรรมขอมโบราณ อาทิ พระเจ้าสูรยวรรมันที่ ๒ และพระเจ้าชัยวรรมัน
ที่ ๗ สืบสันติวงศ์จากราชวงศ์มหิธรปุระจากต้นแม่น�้ามูลลงมามีอ�านาจในราชส�านักเมืองพระนครได้
ร่องรอยของอารยธรรมขอมในเขตพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือนั้นมีปรากฏให้เห็น
จ�านวนมาก จังหวัดนครราชสีมาเป็นจังหวัดหนึ่งที่มีศาสนสถานในอารยธรรมขอมหลายแห่ง
อาทิ ปราสาทเมืองแขก ปราสาทโนนกู่ ปราสาทเมืองเก่า ปรางค์พะโค ปราสาทวัดปรางค์ทอง
ปราสาทพนมวัน ปราสาทพิมาย อโรคยศาลสมัยพระเจ้าชัยวรรมันที่ ๗ และธรรมศาลา
ในปราสาทต่าง ๆ
รู้เรื่องเมืองโคราช ท่องประวัติศาสตร์และอารยธรรมขอม 89
