Page 61 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๒-๒๕๖๑-กฎหมาย
P. 61
ดุลพาห
คำาชี้ขาดนั้น เมื่อพิจารณาตามแนวคิด lex loci arbitri แล้ว ก็จะได้ความว่าประเทศที่คำาชี้ขาด
ได้ทำาขึ้นเท่านั้นที่จะมีเขตอำานาจในการเพิกถอนคำาชี้ขาดที่ได้ทำาขึ้นในดินแดนของตน หากถือ
ตามแนวคิดนี้ ก็ชัดเจนว่าศาลไทยมีอำานาจที่จะเพิกถอนคำาชี้ขาดได้ตามมาตรา ๔๐ เฉพาะ
คำาชี้ขาดที่ได้ทำาขึ้นในประเทศไทยเท่านั้น ศาลไทยจะนำามาตรา ๔๐ ไปเพิกถอนคำาชี้ขาดของ
อนุญาโตตุลาการที่ทำาขึ้นในต่างประเทศไม่ได้ อย่างไรก็ตาม ความพยายามที่จะให้ศาลไทย
เพิกถอนคำาชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการที่ได้ทำาขึ้นในต่างประเทศ เมื่อประเทศไทยหรือบุคคล
ผู้มีสัญชาติไทยแพ้คดีอนุญาโตตุลาการที่ดำาเนินการในต่างประเทศ แต่แม้จะมีบางท่านตีความ
ไปในทางว่าศาลไทยมีอำานาจนำามาตรา ๔๐ ไปใช้เพื่อเพิกถอนคำาชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการ
ที่มาจากต่างประเทศได้ ก็มิได้มีผลผูกพันให้ประเทศภาคีของอนุสัญญาว่าด้วยการยอมรับ
นับถือและบังคับตามคำาชี้ขาดอนุญาโตตุลาการต่างประเทศ ฉบับนครนิวยอร์ก ค.ศ. 1958
จะต้องปฏิเสธไม่บังคับตามคำาชี้ขาดนั้นตามความใน Article V(e) เพราะกรณีดังกล่าวเป็น
เรื่องที่ประเทศไทยไม่ใช่ประเทศที่คำาชี้ขาดนั้นได้ถูกทำาขึ้น
หากถือตามแนวคิดดั้งเดิมของกฎหมายระหว่างประเทศ (Public International
Law) การระงับข้อพิพาทระหว่างรัฐกับรัฐเท่านั้นที่เป็นเรื่องในทางระหว่างประเทศ การระงับ
ข้อพิพาทระหว่างเอกชนด้วยกันไม่ใช่เรื่องของอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ แต่เนื่องจาก
เอกชนก็ได้เข้ามามีนิติสัมพันธ์กับรัฐ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการลงทุน ซึ่งย่อมมีข้อพิพาทตามมา
ดังนั้น ทาง World Bank จึงได้จัดทำาอนุสัญญาว่าด้วยการระงับข้อพิพาททางการลงทุนระหว่าง
รัฐกับคนชาติของรัฐอื่น ค.ศ.1965 โดยมีผลบังคับเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม ค.ศ. 1966 รู้จักกัน
ในนามของ ICSID Convention มีประเทศภาคี ๑๕๓ ประเทศ และประเทศที่ลงนาม
๙ ประเทศ ประเทศไทยลงนามเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม ค.ศ. 1985 แต่ยังมิได้เข้าเป็นภาคีอนุสัญญา
ICSID Convention ได้จัดตั้งศูนย์กลางการระงับข้อพิพาททางการลงทุนระหว่างประเทศขึ้น
การดำาเนินการทางอนุญาโตตุลาการภายใต้ ICSID ก็ต้องเป็นไปตามข้อบังคับที่เกิดขึ้นโดย
อนุสัญญานี้ ดังนั้น การระงับข้อพิพาทตาม ICSID จึงมีลักษณะเป็นอนุญาโตตุลาการระหว่าง
ประเทศ นอกจากนี้ ประเทศต่างๆ ยังได้จัดทำาสนธิสัญญาทวิภาคีด้านการลงทุนอีกจำานวน
มาก ประเทศไทยก็ได้ทำาสนธิสัญญาทวิภาคีเช่นว่าจำานวนมากเช่นกันโดยในส่วนของการระงับ
ข้อพิพาททางการลงทุนนั้นประเทศไทยได้ตั้งข้อแม้ว่าจะเสนอข้อพิพาทการลงทุนต่อ ICSID
เมื่อประเทศไทยได้เข้าเป็นภาคี ICSID Convention แล้ว ระหว่างนี้จึงอิงกับการระงับ
ข้อพิพาทระหว่างเอกชนโดยอนุญาโตตุลาการเป็นหลัก
50 เล่มที่ ๒ ปีที่ ๖๕
