Page 71 - หนังสือเรียนสาระความรูพื้นฐาน

ห น า | 71

ฯลฯ
สํานวนตางๆ ยอมมีที่มาตางๆ กัน เชน จากการดูลักษณะนิสัยใจคอของคน จากเหตุการณ

แปลกๆ จากความเปนไปในสังคม จากสิ่งแวดลอม นิทาน ประวัติศาสตร ตํานาน ฯลฯ สํานวนจึงเกิดขึ้น

เสมอ เพราะคนชางคิดยอมจะนําเรื่องนั้นเรื่องนี้มาผูกเปนถอยคํา สํานวนสมัยใหมที่ไดยินเสมอๆ

เชน
เขี้ยวลากดิน หมายถึง คนเจาเลห รูมาก ชํานาญ เชี่ยวชาญ

(ในเรื่องไมดี) ชั้นเชิงมาก

สมหลน หมายถึง ไดรับโชคลาภโดยไมไดคิด หรือคาดหวัง

ไวกอน

เด็กเสน หมายถึง มีคนใหญคนโต หรือผูมีอิทธิพลที่คอย
ชวยเหลือหนุนหลังอยู

อม หมายถึง แอบเอาเสียคนเดียว ยักยอกไว

ฯลฯ

2. คําพังเพย คือ สํานวนภาษาที่ใชเปรียบเทียบหรือเปรียบเปรย ประชดประชัน มี
ความหมายเปนคติสอนใจ มีลักษณะคลายกับสุภาษิต อาจจะเปนคํากลาวติชมหรือแสดงความ

คิดเห็น คําพังเพยเปนลักษณะหนึ่งของสํานวนภาษา เชน

กินบนเรือน ขี้บนหลังคา หมายถึง เปรียบกับคนอกตัญ ู หรือเนรคุณ

ขายผาเอาหนารอด หมายถึง ยอมเสียสละแมสิ่งจําเปนที่ตนมีอยู
เพื่อรักษาชื่อเสียงของตนไว

คางคกขึ้นวอ แมงปอใสตุงติ้ง หมายถึง คนที่ฐานะต่ําตอยพอไดดิบไดดี

ก็มักแสดงกิริยา อวดดี

ตําขาวสารกรอกหมอ หมายถึง คนเกียจครานหาเพียงพอกินไปมื้อ

หนึ่งๆ ทําพอใหเสร็จไปเพียงครั้งเดียว
น้ําทวมปาก หมายถึง พูดไมออก เพราะเกรงจะมีภัยแก

ตนและอื่น

บอกหนังสือสังฆราช หมายถึง สอนสิ่งที่เขารูอยูแลว

ปล้ําผีลุก ปลุกผีนั่ง หมายถึง พยายามทําใหเปนเรื่องเปนราวขึ้นมา

มั่งมีในใจ แลนใบบนบก หมายถึง คิดฝนในเรื่องที่เปนไปไมได
คิดสมบัติบาสรางวิมานในอากาศ

รําไมดีโทษปโทษกลอง หมายถึง ทําไมดี หรือทําผิดแลวไมรับผิด