Page 22 - E-bookAyutthaya99_Neat
P. 22
เพนียดคล้องช้าง
่
ในสมัยโบราณช้างเป็นพาหนะทีสูงส่งใช้ในการรบและใช้ประโยชน์
่
ในด้านต่างๆถ้าเป็นช้างเผือกจะเป็นสิงมงคลคู่บารมีขององค์พระ
้ ์
มหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ให้นำามาเลียงและประดับยศศักดิพระมหา
กษัตริย์ในสมัยกรุงศรีอยุธยาจะเสด็จฯมาทอดพระเนตรการคล้อง
้
ช้างเสมอ เพราะนอกจากจะเป็นขันตอนในการคัดเลือกช้างแล้วยังเป็น
่ ่ ่ ่ ้ ่
มหรสพชนิดหนึงอีกด้วย เพนียดคือสถานทีและสิงก่อสร้างทีสร้างขึนเพือ
้ ่ ้ ้ ้
ใช้ในการคล้องช้างป่าแล้วนำามาเลียงเพือใช้ในราชการเพนียดสร้างขึนตังแต่ครังกรุงศรีอยุธยาแต่ไม่
่ ้ ่
ปรากฏหลักฐานว่าสร้างเมือใด เดิมตังอยู่บริเวณวัดซองด้านทิศเหนือของวังจันทรเกษมซึงในขณะ
่
่
้
่
้
้
้
นันเป็นพืนทีนอกกำาแพงพระนครหลังจากเสียกรุงครังที ๒ เพนียดถูกทิงร้างต่อมารัชกาลที ๑ โปรด
่
เกล้าฯ ให้ทำาการซ่อมแซมและมีการซ่อมแซมเรือยมาหลายรัชกาล
พระมหากษัตริย์สมัยกรุงศรีอยุธยาโปรดเกล้าให้ทำาพิธีคล้องช้างป่าให้แขกเมืองชมเช่น ในสมัย
่ ่
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นต้นและในสมัยรัชกาลที ๕ นับเป็นรัชกาลสุดท้ายทีมีการจับช้างป่า
่
โดยโปรดเกล้าฯ ให้จับช้างทีเพนียดอยุธยาให้
่
พระเจ้าซาร์นิโคลัสที ๒ แห่งรัสเซียทอดพระเนตร
่
เพนียดคล้องช้างทีอยุธยายังคงมีร่องรอยความ
่
ยิงใหญ่ของการฝึกช้างแบบโบราณ ภูมิปัญญา
่
ไทยทีได้สร้างไว้ “วิชาหันตรา” (ตำาราคชศาสตร์)
่ ้ ่
อันเป็นตำาราฝึกช้างทีมีมาตังแต่กรุงศรีอยุธยา ซึง
่ ่ ่
จะหาทีไหนไม่ได้นอกจากทีนีแห่งเดียว