Page 59 - 28_LiryDram_2020

służącą politycznej kontroli nad państwowym mecenatem w stosunku do kultury”.
Wśród ważnych spraw ze sfery ochro- ny i upamiętnienia dziedzictwa literac- kiego podejmowanych przez warszawski ZZLP wymienić trzeba sprowadzenie z Ro- sji i przystąpienie do uporządkowania spu- ścizny rękopiśmiennej Tadeusza Micińskie- go (1923), uzyskanie subwencji na prze- niesienie we Florencji zwłok Stanisława Brzozowskiego do własnego grobu (1928), uczestnictwo delegatów Związku w poczy- naniach związanych ze sprowadzeniem do Polski zwłok Henryka Sienkiewicza (1924) i z odsłonięciem pomnika Adama Mickiewi- cza w Paryżu (1929), wreszcie organizację uroczystości jubileuszowych swych zasłu- żonych członków.
*
Działalność Związków Zawodowych Lite- ratów Polskich powstałych w latach dwu- dziestych we Lwowie, Krakowie, Poznaniu i Wilnie – o ich formalnym i faktycznym statusie już pisaliśmy – znamy, podob- nie jak tego warszawskiego, głównie z Pa- miętnika... Kozikowskiego; wyjątek stano- wi Związek poznański, o którym zachowały się informacje ob tsze. We Lwowie (gdzie wśród prezesów byli Władysław Kozicki i Ostap Ortwin, a wśród sekretarzy Teodor Parnicki) ZZLP m.in. uruchomił dla swych członków kasę pożyczek krótkotermino- wych, okresowo pozyskiwał bilety wolnego wstępu do teatrów i kin lwowskich, poma- gał w kon iktach z wydawcami, organizo- wał bądź współorganizował wieczory lite- rackie (których w latach 1922-1931 urzą- dzono 55). W Krakowie wnet po powstaniu ZZLP jego działalność zamarła, ożywając
dopiero w roku 1929 (prezesem został wte- dy Jan Pietrzycki, po nim zaś Karol Hubert Rostworowski). I tu podejmowano różne zabiegi na rzecz pomocy nansowej po- trzebującym, udzielano porad prawnych, organizowano odczyty i wieczory autorskie; miał też krakowski Związek swoją Nagrodę Młodych. W Wilnie na początku 1927 roku, zwłaszcza dzięki staraniom Witolda Hule- wicza, uruchomiono Środy Literackie, które dotrwały aż do wybuchu II wojny światowej – ostatnia, trzysta siedemdziesiąta pierw- sza (sic!) odbyła się 6 czerwca 1939 ro- ku. Organizowane początkowo w bibliote- ce Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego przy ul. św. Anny, w paź- dzierniku 1929 roku (prezesem był wte- dy Marian Zdziechowski) Środy przeniosły się do nowej siedziby wileńskiego Związku, mieszczącej się w słynnym klasztorze ba- zylianów, gdzie literatom oddano do dys- pozycji Celę Konrada i salę zebrań na 200 osób. Miał też wileński oddział ZZLP swoje pismo (utworzone w 1935 przez ostatniego swego prezesa Tadeusza Łopalewskiego, w 1936 roku przejęte przez Teodora Buj- nickiego, wychodzące pod tytułem „Środy Literackie”, choć ze środowymi spotkania- mi u bazylianów nic niemające wspólnego), miał też własne nagrody literackie (wśród laureatów byli Melchior Wańkowicz, Alek- sander Rymkiewicz, Jerzy Putrament).
Wysoka liczebność ZZLP w Poznaniu wyni- kała po części stąd, że pewien odsetek jego członków stanowili autorzy uprawiający inne niż literatura piękna dziedziny. Pierwszym prezesem wybrano tu Władysława Reymon- ta, który jednak godności nie przyjął. Za dłu- giej, bo dwunastoletniej (z paromiesięcz- ną przerwą) prezesury Bolesława Koreywy,
lipiec-wrzesień 2020 LiryDram 57