Page 122 - 30_LiryDram_2021

Rzeźba wchodzi
w przestrzeń...
WYSTAWA „RZEŹBA W POSZUKIWANIU MIEJSCA” Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
1 lutego – 25 kwietnia 2021
Wystawa „Rzeźba w poszukiwaniu miejsca” to kolejna (wcześniej od- były się prezentacje poświęcone malarstwu
i scenografii) z cyklu przekrojowych wystaw problemowych w Zachęcie, poświęconych co roku innemu artystycznemu medium. Opo- wiada o tożsamości rzeźby polskiej ostatnich sześćdziesięciu lat – nie tyle poprzez chro- nologię aktywności artystycznej, ile poprzez ukazanie istotnych dla jej rozwoju zjawisk i postaw twórczych. Wystawa jest wynikiem głębokiej fascynacji i wieloletniej pracy ba- dawczej kuratorki Anny Marii Leśniewskiej, której – w formie autorskiego eseju wizual- nego – udało się zebrać dzieła blisko stu ar- tystów z pola sztuk wizualnych, w tym kilku- nastu twórców filmowych.
Nie bez przyczyny pojawiają się na tej wy- stawie słynne Kobiety brzemienne Xawe- rego Dunikowskiego – klasyka i prekurso- ra modernistycznej rzeźby polskiej, który wywarł ogromny wpływ na kolejne pokole- nia artystów. Jego dzieła to swego rodza- ju punkt startowy ekspozycji, jeśliby pró- bować rozważać temat rzeźby w ujęciu hi- storycznym oraz przemian, jakim ona pod- legała. Obok nich można zobaczyć m.in.
poliestrowe formy Aliny Szapocznikow i fi- guratywne kameralne akty Katarzyny Kozy- ry. Pojawiają się tu także obiekty sztuki ludo- wej czy maski afrykańskie, którym — dzięki tkwiącej w nich pierwotnej sile wyrazu — kuratorka nadała znaczącą rolę w konstytu- owaniu się zjawiska rzeźby.
Teoria czterech żywiołów, z którą nieod- łącznie powiązane jest pojęcie duchowości, jest kolejnym kluczem do wystawy. To wła- śnie pierwotne, składowe i formotwórcze siły świata stały się inspiracją dla powsta- łych specjalnie na ekspozycję dzieł Rober- ta Kuśmirowskiego i Normana Leto. W są- siedniej sali pracami innych artystów zosta- ła przywołana twórczość Katarzyny Kobro, by udowodnić, jak wielką rolę odegrała jej koncepcja odejścia od rzeźby rozumianej ja- ko bryła ku jej pojmowaniu jako formy w re- lacji do przestrzeni. Taką formą właśnie jest największa w dorobku Magdaleny Abakano- wicz, pokazywana na wystawie „Kompozy- cja monumentalna”.
W polu zainteresowania autorów prezento- wanych dzieł, obok wspomnianych wyżej po- jęć, znalazł się też człowiek. Na wystawie nie zabrakło dzieł odnoszących się do ludzkiego
120 LiryDram styczeń–marzec 2021