Page 119 - 36_LiryDram_2022

podmiot literacki jest mocno symboliczny z uwagi na przypisane mu atrybuty uczu- ciowe, a więc możliwość odczuwania pokusy i wątpliwości. Ta istota, ten kameleon, gdy zmienia swoje położenie:
przenosi ciężar świata poza krawędź wychylony balansuje na linii horyzontu.
Zdaje się posiadać nadprzyrodzone moce. Istotnie w wielu wierzeniach jest to solarne, boskie zwierzę, wykorzystywane do praktyk magicznych, utożsamiane z pośrednikiem między bogami nieba a ludźmi.
Tak postrzegany kameleon jest symbolem transformacji i wszechstronności. Kojarzo- ny jest również z przetrwaniem (ze względu
na umiejętność uzyskiwania mimikry) i cier- pliwością, a nawet z kontemplacją, o czym świadczą fazy bezruchu. Łącząc w sobie skraj- ności, jest ten gad także symbolem zmienno- ści, kamuflażu oraz szybkości. To podwójne znaczenie ochronnych zachowań kameleona przejawia się w umiejętności pokazywania, jak i ukrywania emocji, co trafnie oddaje autor- ka we frazach miniatury, gdy charakteryzuje zachowanie podmiotu lirycznego słowami:
cofając się rezygnuje
z nieba
kusi go ściana ognia lecz nie potrafi wybrać szary
wewnątrz płonie czerwienią.
Czego może naczyć nas postawa owego gada, wyniesionego za sprawą magii poezji do rangi demiurgicznej istoty? Czy przenikając do na- szego wyobrażenia świata, może ukazać wielką rolę zdolności adaptacjyjnych? Wskazać nam pozytywne efekty bycia cierpliwym? Wszak umiejętność zmiany ubarwienia nie tylko po- maga mu w ukrywaniu się przed potencjal- nym zagrożeniem, ale także w komunikacji między osobnikami. Wbrew powszechnej opi- ni kameleon nie dostosowuje swojego koloru do miejsca, w którym przebywa, tylko do aktu- alnego stanu, tak fizycznego, jak i emocjonal- nego. Gdy jest rozdrażniony, jego ciało przy- biera ciemniejsze odcienie. Natomiast, gdy jest w niebezpieczeństwie, paraodoksalnie na skórze pojawiają się barwy bardzo jasne. Mimo mozliwości stosowania takich barwnych kontrastów, kameleon z miniatury Małgorzaty T. Skwarek-Gałęskiej jest powleczony szarym kolorem. Czy to odniesienie do małego szarego
lipiec–wrzesień 2022 LiryDram 117
Małgorzata T. Skwarek-Gałęska, Gorączka kameleona, Wydawnictwo ANAGRAM, Warszawa 2022