Page 32 - 36_LiryDram_2022

Marek Wawrzkiewicz i Marlena Zynger, wigilia ZLP, aula Domu Literatury, 19 grudnia 2018 r.
Owszem, można ko- muś przysięgać wier- ność i dochować tego, ale zobowiązywać się uroczyście do dozgon- nej miłości? A jeśli mąż od nocy poślubnej bije żonę, poniża ją, tyra- nizuje, gwałci po pija- nemu – to ona musi go kochać? Prawdopodobnie czło- wiek nie jest stworze- niem monogamicz- nym. Pierwszej wiel- kiej miłości towarzyszy przekonanie, że tak już będzie do śmierci, ale rychło się okazuje, że
pościg,/ Ale chociaż na koniec jedno mi po- daruj:/ Spraw, żebym znowu umierał z mi- łości. Tu pojawia się pytanie o to, czym dla pana jest miłość. I czy nie lepiej zainwesto- wać w tę jedną, w tę jedyną?
To, że musimy umrzeć, jest wielką niesprawie- dliwością. Miałem kilkanaście lat, kiedy to sobie uświadomiłem i ta bolesna świadomość towa- rzyszyła mi bardzo długo. Ale! Nieodżałowa- ny Ludwik Stomma powiedział kiedyś, że jest rada na lęk przed śmiercią. Skoro już wiemy, że jest ona nieunikniona, to trzeba ją oswoić, udomowić, a jak się da, to nawet ośmieszyć. Może się da. Robię to pisząc o przemijaniu i wszystkim, co się z tym wiąże.
Miłość jest równie ważnym tematem – prze- cież te motywy są wiecznotrwałe, znajdujemy je w najstarszych poezjach świata. Ale jest za- sadnicza różnica: śmierć to coś ostatecznego, od czego nie ma odwołania, a miłość – nie. Przysięga małżeńska jest źle sformułowana.
była to nadzieja złudna. Chcielibyśmy, ale nie możemy, z zazdrością patrzymy na pary, którym się to udało. A wszyscy inni szukają tej nadziei, tej miłości, nawet mając świado- mość, że łączy się to z przeżyciami niełatwymi, z wątpieniem i cierpieniem. I jeszcze: panuje u nas przekonanie, że miłość jest przywilejem młodości, po pięćdziesiątce to już nienormal- ne, a w jeszcze późniejszym wieku – zbocze- nie. A to uczucie wytęsknione i przeklinane, wcale się do tego nie stosuje. I nic na to nie poradzimy.
W wywiadzie rzece lub wywiadzie trzęsa- wisko, który przeprowadził z panem Jerzy Fryckowski („Nie do zapomnienia” 2022) stwierdził pan, że woli barok od romanty- zmu. Dlaczego?
Wychowałem się na klasyce, a u nas klasyka równa się romantyzm. Romantyczny walec drogowy, który przetoczył się przez polską
30 LiryDram lipiec–wrzesień 2022
fot. Marlena Zynger