Page 83 - ZBL_Uciec przed rakiem

jest tutaj podejście całościowe i świa- domość, że to, w jaki sposób żyjemy może istotnie wpływać na „budzenie” lub „usypianie” genów odpowiedzial- nych za rozwój raka. Wskazują na to badania z zakresu epigenetyki, która jest nauką zajmującą się relacją po- między genami a środowiskiem życia.
Dieta to podstawa
Z danych Światowej Organizacji Zdro- wia jasno wynika, że ponad 30 proc. nowotworów złośliwych można by zapobiec, unikając i redukując takie czynniki, jak palenie tytoniu, picie alkoholu, otyłość czy brak ruchu. Zacznijmy zatem od diety. Ta o cha- rakterze „zachodnim” niestety już dawno została uznana za sprzyjają- cą rozwojowi rozmaitych schorzeń cywilizacyjnych, w tym nowotwo- rów. Wysokoprzetworzona żywność bogata w tłuszcze trans na trwałe powinna zostać zastąpiona np. dietą śródziemnomorską od dawna uzna- waną za jeden ze zdrowszych modeli żywieniowych, na co wskazują liczne badania. W tym miejscu warto przy- toczyć przykład Greków, którzy żyją najdłużej spośród wszystkich Euro- pejczyków i w zasadzie nie wiedzą, co to miażdżyca... Co więc cennego skrywa w sobie dieta śródziemno-
morska? Obfituje w warzywa oraz niezbędne (i nieustannie niedoborowe w przypadku Polaków) kwasy ome- ga-3 (zaprzyjaźnij się z oliwą!). Stanowi bogate źródło antyoksydantów, które neutralizują wolne rodniki, a te, jak wiadomo, produkowane w nadmiarze mogą prowadzić do stresu oksyda- cyjnego, stanów zapalnych i rozwo- ju wielu schorzeń, w tym miażdżycy, chorób neurodegeneracyjnych czy też właśnie nowotworów. W jadłospi- sie warto także ograniczyć czerwone mięso, którego wysokie spożycie we- dług niektórych doniesień koreluje ze zwiększonym ryzykiem zachoro- walności na nowotwór jelita grubego (głośno mówi się także o ograniczaniu wędlin zawierających często wysokie stężenia związków nitrozowych dzia- łających kancerogennie).
Wniosek nasuwa się
jeden – osoby z rodzin obciążonych genetycznie nowotworami powinny
w sposób szczególny
i uważny układać swoją dietę. Można posiłkować się także fitoterapią
i korzystać z ziół bogatych w przeciwutleniacze.
Czynniki o charakterze kancerogennym występują
w naszym otoczeniu
w sposób naturalny,
jak np. promieniowanie UV. Nie bez znaczenia jest wysoki poziom uprzemysłowienia, ale i utrwalanie szkodliwych nawyków.
A skoro mowa o diecie, warto wspo- mnieć o mikrobiomie jelitowym. Czyn- nikiem sprzyjającym lub hamującym rozwój nowotworów może być bowiem flora bakteryjna przewodu pokarmo- wego. Jej prawidłowy skład – obecność bakterii produkujących kwas mlekowy – powoduje ograniczenie genotoksycz- ności treści pokarmowej.
Biorąc pod uwagę powyższe, wnio- sek nasuwa się jeden – osoby z rodzin obciążonych genetycznie nowotwo- rami powinny w sposób szczególny i uważny układać swoją dietę. Zamiana frytek i hamburgerów na warzywa kapustne czy ciemne owoce w ich przypadku to zawsze strzał w dzie- siątkę! Dodatkowo można posiłkować się także fitoterapią i korzystać z ziół bogatych w przeciwutleniacze, jak np.: zielona herbata, kurkuma, aronia.
Używki odstaw na bok
Papierosy i alkohol – w kontekście profilaktyki nowotworowej należało- by odstawić je raz na zawsze. Istnieje bowiem wysoka korelacja pomiędzy re- gularnym sięganiem po te używki a roz- wojem określonych nowotworów. Dla przykładu, palenie odpowiedzialne jest za ok. 85 proc. wszystkich przypadków raka płuc (ryzyko zachorowania rośnie wrazzliczbąwypalanychpapierosów v
wydanie specjalne – UCIEC PRZED RAKIEM
83