Page 79 - Altrobiografie

Mode
Ook in ziekteverschijnselen is sprake van mode. In het westen lijdt nu bijna iedereen aan depressies. In Oost-Azië weten ze niet wat dat is, maar daar zijn veel mannen doodsbang dat de teelballen hun buik in schieten. Om dat te verhinderen hebben ze twee houten lepels, die je met een schroef aan mekaar kunt draaien, die lepels houden de ballen vast. Van Baerle, dichter, eind zeventiende eeuw, dacht dat zijn achterwerk van glas was, durfde niet te gaan zitten. Tegenwoordig denkt iedereen dat-ie bestraald wordt...'
Dit leidt naar de drie vijanden die de universiteit bedreigen: Den Haag, professor Modaal en professor Moraal. 'Modaal slaat op het vermogen als onderzoeker. Als er weinig geld is moet dit ten goede komen aan erkend goed of nieuw en risicodragend onderzoek. Collega Modaal doet geen van beide. Collega Moraal vindt het niet fatsoenlijk geld uit te geven aan een onderzoek dat niet zijn interesse heeft.
Maar ik word helemaal doodziek van een regering die een eventueel te financieren onderzoek wil onderwerpen aan de door haar te bepalen toetssteen voor maatschappelijke relevantie. Het staat voor mij vast dat elk goed onderzoek maatschappelijk relevant is. Goed onderzoek naar de vorm van ijskristallen is maatschappelijk relevant, slecht onderzoek naar drugsverslaving is dat niet. Het hoger onderwijs zou er wel bij varen als het ministerie zijn regelzucht zou inperken. Al geef ik toe dat er een goeie kant zit aan het feit dat er een beetje geselecteerd wordt. Er zijn ontstellend onproduktieve afdelingen. Maar in een wetenschappelijke discussie is het begrip relevantie niet te definiëren. Ik kan tromboseonderzoek als prioriteit verdedigen door erop te wijzen dat de helft van de mensen in dit land sterft aan een vorm van vaatafsluiting. Collega Appels van sociale psychologie kan met even veel recht erop wijzen dat de meeste mensen ongelukkig zijn door psychische stress.
Weet je,' zegt hij zacht en vertrouwelijk, 'toen ik begon werd bloedstolling nog niet beschouwd als een biochemisch probleem. Er waren biochemici die er zeer neerbuigend over spraken, die vonden het kokkerellen en alchemie. Ik vind het hartstikke leuk dat dit zo lang onontgonnen gebied wetenschappelijke standing heeft gekregen. Mijn moeder had zolang als ik mij kan herinneren last van haar hart. Van klein kind af besefte ik dat het leven plotseling kan aflopen. Mijn moeder moest soms ineens naar het ziekenhuis, en vaak lag ze thuis in bed. Ik ben de oudste van de vijf. Er viel altijd een heleboel te redderen. Ze is in 1964 gestorven. Op de eerste verjaardag van onze oudste zoon. Mijn ouders waren naar Leiden gekomen, toen ze thuiskwamen stak m'n moeder de sleutel in het slot, viel dood neer. Trombose. Nu hebben we een goed ontstollingsmiddel. Nu had mijn moeder een normaal leven kunnen leiden. Mijn liefde voor taal heb ik van haar. Het liefst lees ik gedichten. Op die drie planken staan al mijn gedichtenbundels. Nederlandse favorieten zijn Bloem, Slau- erhoff en de vroege gedichten van Vroman. Daar naast staan de kookboeken. Ik heb er zeker tweehonderd. De stemming van een gedicht, het bereiden en de smaak van voedsel vind ik net als muziek erotiserend. Koken is eigenlijk zo iets als research, mijn grootste liefde. Als ik een lepel in de pan steek en roer geeft me dat een opwindend gevoel. Maar de belachelijke vertekening van de belangrijkheid ervan in de pers irriteert me. Omdat ik toevallig goed kan koken wordt erover geschreven. Daar is niets op tegen, dat gebeurt ook als je goed voetbalt of goed schildert. Maar als je een goed wetenschapper bent is er op het Europese perstoneel geen hond die er aandacht aan schenkt. Wel schrijven ze over je als je toevallig ook een goeie amateur-kok bent. De wetenschap wordt nu al jaren verketterd. Kernfysici wordt verweten de atoombom te hebben uitgevonden. Men verwijt de wetenschap dat de mens niet goed is en dat laat blijken. De wetenschap is een vlijmscherp mes, heb ik in mijn rede gezegd, maar wat u ermee wilt snijden is uw zaak.
79