Page 55 - In de ban van bloedstolling

Heparine en coumarine: de toevallige ontdekking van antistolling
Behalve citraat en oxalaat – stoffen waarmee Ca2+ kan worden weggevangen – hadden onderzoekers aan het begin van de 20e eeuw diverse middelen ontdekt die verhinderden dat af- genomen bloed stolt. In 1884 werd uit het speeksel van bloed- zuigers de eerste stollingsremmer hirudine verkregen. Deze stollingsremmer bleek echter niet krachtig genoeg om in te zetten bij een behandeling. In het werk van Morawitz uit 1905 wordt al een groot aantal middelen opgesomd die de stolling doen remmen. De overgrote meerderheid, zo bleek uit dier- proeven, was echter veel te gevaarlijk om als medicament te dienen.
Het eerste antistollingsmiddel dat de behandeling van trom- bose echt succesvol zou maken werd omstreeks 1922 aan de Johns Hopkins University in Amerikaanse Baltimore per toeval ontdekt door William Howell en zijn student Jay McLean. Na bereiding van extracten uit hersenen, hart en de lever bleek dat wanneer deze werden bewaard het stollend vermogen er- van in tijd afnam. Wonderbaarlijk genoeg gaven de oudste monsters de langste stollingstijd. Er bleken naast stollingsbe- vorderende stoffen dus ook een stollingsremmer in de prepa- raten te zitten dat heparine werd genoemd – naar het Griekse woord voor lever (hepar- ήπαρ) waaruit sommige van de pre- paraten werden bereid.
31