Page 113 - Bloedstollig en bloedingsneiging

VIII. Jan Wouter ten Cate als erflater 101 Afb. VIII.3
Eigenschappen der stollingsfactoren17
en pompen (zie de illustratie hierboven) en die kon JW lenen. Ook een recorder werd van de dialyse-afdeling geleend. Een voorbeeld van een experiment was het kwantificeren van bloedplaatjesaggregatie.
Bloedplaatjes werden geïsoleerd uit vers afgenomen bloed door middel van kolomchro- matografie met Sepharose-2B of met gedifferentieerde centrifugatie. Bij lang centrifugeren van bloed blijven de plaatjes bovenin de centrifugebuis (als men plaatjesrijk plasma centrifu- geert gaan ze juist naar beneden). Daarna werden zij eruit gepipetteerd; vervolgens kon men ze laten klonteren door toevoegen van stoffen als ADP. Met een spectrofotometer werd de mate van klontering vastgelegd (zie hieronder). Dat was allemaal heel simpel en Ten Cate bouwde daarvoor zijn eigen experimenteel systeem, bestaande uit het cuvettenhuis van de fotometer waarvan de temperatuur op niveau werd gehouden door het met slangen en een pomp te verbinden met een aquarium waarvan de temperatuur werd gereguleerd.
Het onderzoek aan bloedplaatjes werd bijzonder gestimuleerd door het werk van een Engelsman, Gustav Born. Hij werkte aan bloedplaatjes door het bestuderen van de aggre- gatie daarvan in vitro. Daarvoor ontwierp hij een aggregatiemethode en apparatuur om die aggregatie kwantitatief te meten.20 Met een spectrofotometer werd de verandering in turbidi- teit waargenomen nadat er een aggregatiebevorderende stof was toegevoegd - bijvoorbeeld ADP of collageen - om de aggregatie te initiëren: als de plaatjes aggregeren (klonteren) neemt de hoeveelheid verstrooid licht af en het doorgelaten licht toe. De test kon gebruikt worden om trombocytenfunctie-stoornissen bij patiënten op te sporen en om de werking van geneesmid- delen op bloedplaatjes te bestuderen. Zowel Jan Sixma in Utrecht als Ten Cate in Amsterdam sprongen daarop in. Dit type werk stond dus enerzijds dicht bij de hematologie maar ander- zijds was het toch vooral ook een begin van de hemostase!