Page 22 - FINAL catalogue.cdr

θρησκευτική παράδοση

εορτολόγιο

Βασικός άξονας της εβραϊκής λατρείας και πίστης είναι η αργία του Σσαμπάτ
(Σαββάτου), αφιερωμένη στη θρησκευτική μελέτη και την πνευματική
ανάταση. Οι γυναίκες πρωταγωνιστούσαν, από την ετοιμασία του σπιτιού και
των φαγητών μέχρι το άναμμα των κεριών το απόγευμα της Παρασκευής. Οι
άντρες όφειλαν να επισκεφτούν τη συναγωγή το πρωί του Σαββάτου, στο
πλαίσιο των θρησκευτικών τους υποχρεώσεων. Το τυπικό ροδίτικο Σσαμπάτ,
όπως και αλλού, περιλάμβανε οικογενειακούς περιπάτους, επισκέψεις σε
φίλους, εφόσον τα εβραϊκά καταστήματα παρέμεναν κλειστα.

Οι δέκα μέρες από το Ρος Ασσανά (εβραϊκή Πρωτοχρονιά) μέχρι το Γιόμ
Κιπούρ (Ημέρα του Εξιλασμού) λέγονται Γιαμίμ Νοραΐμ (Ημέρες του Δέους).
Όπως σε όλες τις κοινότητες έτσι και στη Ρόδο συνηθιζόταν η ανάγνωση
προσευχών συγγνώμης, Σελιχώτ, οι επισκέψεις σε νεκροταφεία και η Καπαρά,
η θυσία ζώου. Ανάμεσα στα ιδιαίτερα έθιμα σημειώνεται η χρήση ζάχαρης αντί
αλατιού στο τραπέζι της Πρωτοχρονιάς, για να είναι γλυκιά η χρονιά.
Το Σουκώτ, η γιορτή της Σκηνοπηγίας, είχε ως βασικότερο έθιμο την
κατασκευή πρόχειρης καλύβας σε ανοιχτό χώρο, όπου έτρωγαν επί οκτώ
ημέρες, συχνά μαζί με φίλους.
Τον Δεκέμβριο γιορταζόταν για οκτώ ημέρες το Χανουκά, ή Dia di la Miranda
για τους Ισπανο-εβραίους της Ρόδου, με το χαρακτηριστικό άναμμα της
οκτάφωτης λυχνίας Χανούκα Μενορά, και τις συναθροίσεις φίλων, όπου
καταναλώνονταν τηγανίτες με ταχίνι και μέλι.
Το Πουρίμ, κάθε Μάρτιο, είχε στη Ρόδο επετειακό χαρακτήρα, καθώς ήταν
αφορμή να μνημονεύονται τα γεγονότα της αντιεβραϊκής κρίσης του 1840. Το
κλίμα ευθυμίας του διήμερου εορτασμού επέτειναν αυτοσχέδιες μεταμφιέσεις
στους ιστορικούς πρωταγωνιστές της γιορτής, δηλαδή σε Εσθήρ, Μορδοχάι και
Χαμάν, η οινοποσία, ο χορός και τραγούδια όπως το 'Kuando Haman se
Emboracho', δηλαδή'΄Οταν μέθυσε ο Χαμάν'.
Το μήνα Νισάν, τον Απρίλιο, γιορτάζεται το Πέσσαχ, σε ανάμνηση της εξόδου
των Εβραίων από την Αίγυπτο. Προϋπέθετε έξοδα και κόπο, κυρίως για τις
νοικοκυρές που έπλεναν τη Losa, τα κεραμικά, καθάριζαν εξονυχιστικά το σπίτι
Η Φορτουνάτα Λεβή, δεξιά, με φίλη της, μεταμφιεσμένες
μέσα και έξω, ετοίμαζαν ιδιαίτερα πεσσαχίτικα φαγητά. Τα άζυμα της για τη γιορτή του Πουρίμ, Ρόδος προπολεμικά.
κοινότητας ψήνονταν σε δημόσιους φούρνους που νοίκιαζε η κοινότητα. Στο Fortunata Levy, right, with a friend, wearing costumes for
τέλος του Πέσσαχ οι πατέρες έφερναν στο σπίτι γρασίδι, ως ενθύμηση των the Purim festival, Rhodes, pre-WWII.
φυκιών της Ερυθράς Θάλασσας.
Κατά το Λαγκ Μπα-Όμερ, στη Ρόδο συνήθιζαν να θάβουν στο κοιμητήριο τα
ιερά βιβλία που δε χρησιμοποιούνταν πλέον.
Ένδειξη της πίστης των Ροδιτών Εβραίων είναι η τήρηση αγρυπνίας, Βilada, σε
διάφορες γιορτές, όπως το πρώτο βράδυ του Σσαβουότ, πενήντα μέρες μετά το
Πέσσαχ.

Πικνίκ στο πάρκο Ροντίνι την
τελευταία μέρα εορτασμού του
Πέσσαχ το 1936. Ο Ισαάκ
Πελοσόφ παίζει το μπάντζο.
Επίσης, μπροστά βρίσκεται η
Βιόλα Αλκάνα και η Σαρίνα
Αλκάνα, ο Μπενζιών Λεβή και η
οικογένεια του. Η ηλικιωμένη
γυναίκα στο κέντρο είναι η Μπε-
χώρα Αλκάνα (;). Πίσω της ο
Ελιέζερ, η Μάζαλτωβ Πελο-
σώφ και ο Πέπο Αλκάνα.
Picnic on the last day of Passover
in 1936 at Rodini park. Playing
the banjo is Isaac Pelosof. Also
in the photo in front is Viola
Alcana and Sarina Alcana,
Benzion Levy and family. The
older woman in the center is
Behora Alcana (;) behind her is
Eliezer and Mazaltov Pelosof
and Pepo Alcana.