Page 25 - Demo
P. 25
Ακόμη ένα φαινόμενο που παρατηρείται έντονα την περίοδο που διανύεται είναι αυτό των άνεργων πτυχιούχων. Νέοι με πτυχίο, μεταπτυχιακό ή διδακτορικό βρίσκονται άνεργοι και μάλιστα σε ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό των νέων με τη βασική εκπαίδευση μόνο. Αυτό σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος ΕΣΥ (2003) είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά. Το θέμα που προκύπτει είναι γιατί συμβαίνει αυτό. Οι λόγοι στους οποίους οφείλεται το γεγονός αυτό είναι το αδύναμο εκπαιδευτικό σύστημα που είναι διαθέσιμο το οποίο δεν μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες της αγοράς εργασίας (Κατσανέβας 2003). Λόγω της ανασφάλειας οι νέοι συγκεντρώνουν προσόντα δηλαδή πτυχία για να έχουν μόρια ώστε να εργαστούν στο δημόσιο που προσφέρει καλύτερους μισθούς και εργασιακές συνθήκες. Από την άλλη πλευρά η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού στο δημόσιο τομέα λόγω πλεονάζοντος προσωπικού κάνει τις θέσεις για νέες προσλήψεις να μειώνονται (Καραντίνος 2000).
Το πρόβλημα της ανεργίας είναι πολύ πολύπλοκο και οι αιτίες του είναι πολλές. Αυτό που πρέπει να προβληματίσει την κοινωνία είναι οι συνέπειες της ανεργίας στην ψυχική υγεία του ατόμου καθώς οι δείκτες της αυξάνονται κατακόρυφα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2009 το ποσοστό ανεργίας ήταν περίπου 10%, το 2010 ο δείκτης της ανεργίας αυξήθηκε κατά 12% περίπου και αναμένεται το 2011 να φτάσει το 14%.
Με μια πρώτη ματιά το πρόβλημα που προκύπτει από την ανεργία φαίνεται να είναι οικονομικής φύσεως όμως δυστυχώς οι επιπτώσεις της ανεργίας δεν περιορίζονται μόνο σε οικονομικό επίπεδο. Η εργασία εκτός από το μισθό που προσφέρει για να καλύπτει ο άνθρωπος τα προς το ζην, τον κάνει να αισθάνεται ότι προσφέρει, ότι είναι παραγωγικός, δημιουργικός δίνοντάς του ενέργεια και δραστηριότητα και εντάσσοντάς τον στην κοινωνία ως μέλος ενεργό. Έπειτα το οικονομικό αντίκρισμα του δίνει την ικανότητα να καλύπτει την ανάγκη του για κατανάλωση αγαθών. Η εργασία επίσης επιδρά στον ίδιο τον εργαζόμενο δημιουργώντας του το αίσθημα της αυτοεκτίμησης και βοηθώντας τον να ολοκληρωθεί σαν προσωπικότητα και να κερδίσει το σεβασμό και την εκτίμηση στον περίγυρό του.
Δυστυχώς όταν η εργασία αντικαθιστάται από την ανεργία τα πράγματα αλλάζουν. Το συναίσθημα που κυριεύει τον πρώην εργαζόμενο είναι η ντροπή, η θλίψη, ο φόβος και το συναίσθημα της αποτυχίας. Η αδυναμία της αυτοσυντήρησής του προκαλεί την αίσθηση ότι δεν είναι πια χρήσιμος κάνοντάς τον ανασφαλή και αγχώδη. Η ποιότητα ζωής του ατόμου επηρεάζεται και σταδιακά το άτομο χάνει την όρεξή του για ζωή. Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι ποιες είναι τελικά οι πιο βλαβερές συνέπειες της ανεργίας οι οικονομικές ή οι ψυχολογικές ; Ο καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. Τούντας 2007 υποστηρίζει ότι η αύξηση της ανεργίας έχει επιφέρει πολύ σημαντικές αναταραχές στην ψυχική υγεία των ανέργων στην Ελλάδα. Η κατάθλιψη, η τάση για αυτοκτονία, το έντονο άγχος, η χαμηλή ποιότητα ύπνου είναι ορισμένα από τα συμπτώματα που σε συνδυασμό με τις ψυχοσωματικές νόσους απασχολούν ιδιαίτερα τους ψυχολόγους το τελευταίο διάστημα.
4. Η κρίση στην αγορά εργασίας
Η κρίση στην αγορά εργασίας έχει επιφέρει την ευελιξία στην αγορά εργασίας η οποία καλύπτει ένα ευρύ φάσμα των εργασιακών σχέσεων, όπως είναι η ευελιξία της απασχόλησης, η ευελιξία των αποδοχών, και η ευελιξία του χρόνου εργασίας (Κουζής, 2001).
Ευελιξία της Απασχόλησης
• Ευελιξία του Μεγέθους της Απασχόλησης: Αναφέρεται στην δυνατότητα απόλυσης του πλεονάζοντος ανθρωπίνου δυναμικού. Σε αυτό το πλαίσιο προωθείται η μείωση του κόστους των απολύσεων (δηλαδή περιορισμός του χρόνου προειδοποίησης και του ύψους της αποζημίωσης) και η αύξηση των ορίων των απολύσεων (στην περίπτωση των ομαδικών απολύσεων).
• Ευελιξία της Σύμβασης Εργασίας: Ο εργοδότης είναι ελεύθερος να επιλέγει τον τύπο και τη μορφή της σύμβασης για την απασχόληση των εργαζομένων. Μερικές ευέλικτες μορφές απασχόλησης είναι η προσωρινή απασχόληση, η μερική απασχόληση, ο
