Page 739 - เอกสารฝนหลวง
P. 739
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
เครื่องบินเล็กของกองบินตํารวจและกระทรวงเกษตรฯ ตั้งฐานปฏิบัติการที่สนามบินจังหวัดขอนแก่น
สามารถช่วยให้การทํานารอดพ้นความเสียหายได้ และราษฎรรอดพ้นจากการขาดแคลนนํ้าอุปโภค
และบริโภคได้อย่างที่หวังผลไว้ ภายในเวลา 23 วัน
พ.ศ. 2518 : ก่อตั้งสํานักงานปฏิบัติการฝนหลวงขึ้นในกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
รัฐบาลตระหนักและเล็งเห็นความสําคัญที่ทรงคุณค่าอย่างอเนกอนันต์ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ
และสังคมของชาติโดยรวม จึงตราพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการตั้งสํานักงานปฏิบัติการฝนหลวง
ขึ้นในสํานักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (นายทวิช กลิ่นประทุม เป็นรัฐมนตรีว่าการ และ
นายปรีดา กรรณสูตร เป็นปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในขณะนั้น) เมื่อวันที่ 21 กันยายน
พ.ศ. 2518 ให้เป็นองค์กรรองรับโครงการฝนหลวงสนองพระราชประสงค์โดยตรงและโดยเฉพาะ
โดยมีชื่อเป็นภาษาไทยว่า สํานักงานปฏิบัติการฝนหลวง เพราะเป็นองค์กรสนองพระราชประสงค์
ด้านปฏิบัติการ (ตามข้อแนะนําของนาย เถลิง ธํารงนาวาสวัสดิ์ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ในขณะนั้น) และเรียกเป็นภาษาอังกฤษอย่างเป็นทางการว่า The Royal Rainmaking Research and
Development Institute ซึ่งมีความหมายครอบคลุมพันธกิจหลักอย่างครบถ้วนและเป็นสากล คือ
วิจัย พัฒนา และปฏิบัติการ ทําให้ขีดความสามารถในการปฏิบัติการฝนหลวงเพิ่มขึ้นเป็น 3 คณะ
ปฏิบัติการ
ได้เกิดภาวะแห้งแล้งรุนแรงในภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียงเหนือทั้งภาค
เกินกําลังของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งมีเพียง 2 คณะปฏิบัติการ คณะที่ 1 บัญชาการ
โดย ม.ร.ว. เทพฤทธิ์ เทวกุล ปฏิบัติการช่วยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คณะที่ 2 ทรงบัญชาการ
ปฏิบัติการช่วยเหลือภาคกลาง และภาคตะวันออกบางจังหวัด แต่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือภาวะแห้งแล้ง
เป็นบริเวณกว้างทั่วทั้งภาค โปรดเกล้าฯ ให้ขอเครื่องบินขนาดใหญ่ ซี – 123 จากกองทัพอากาศ
มาร่วมกับเครื่องบินขนาดเล็กของกองบินเกษตร และกองบินตํารวจทําให้สามารถจัดตั้งคณะปฏิบัติการที่ 3
ให้ทั่วถึงจนรอดพ้นความเสียหายทั่วทุกภาคในระยะเวลาอันสั้น ทรงประสาน กํากับ ติดตามผล
การปฏิบัติการ และพระราชทานข้อแนะนําทางเทคนิคแก่คณะปฏิบัติการทั้ง 3 ร่วมกับ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์
อย่างใกล้ชิด
พ.ศ. 2519
ได้เกิดภาวะแห้งแล้งขึ้นพร้อมกันเกือบทั่วประเทศ คณะปฏิบัติการฝนหลวงมีเพียง 2 คณะ
ปฏิบัติการช่วยเหลือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์จึงได้เช่า
เครื่องบินเอกชนจัดตั้งคณะปฏิบัติการที่ 3 ช่วยเหลือภาคเหนืออีก 1 คณะ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงห่วงใย ทรงติดตามการปฏิบัติการของทั้ง 3 คณะ อย่างใกล้ชิด พระราชทานข้อแนะนําทางเทคนิค
669

