Page 734 - เอกสารฝนหลวง
P. 734
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
นับแต่โปรดเกล้าฯ ให้ลงมือปฏิบัติการทําฝนตามการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาของราษฎร เป็นครั้งแรก
เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2514 เป็นต้นมา จึงเป็นการปฏิบัติการทําฝนหวังผลควบคู่กับการปฏิบัติการ
ค้นคว้าทดลองหรือการวิจัยและพัฒนากรรมวิธีสืบเนื่องตลอดมาจนถึงปัจจุบัน
ในปี 2514 นี้มีการวิจัยพัฒนาและประดิษฐ์คิดค้นสารทําฝนทั้งแบบสารละลาย และแบบผง
คือ เกลือทะเล ยูเรียและแคลเซี่ยมคลอไรด์ และโปรดเกล้าให้ใช้เป็นสารทําฝน ในการปฏิบัติการ
ค้นคว้าทดลองควบคู่กับการปฏิบัติการหวังผล เป็นต้นมา
ทรงตั้งศูนย์อํานวยการปฏิบัติการขึ้น ณ อาคาร อ.ส. พระตําหนักจิตรลดารโหฐาน ทรงระดม
บุคลากรประกอบด้วยข้าราชสํานักระดับสูง ผู้เชี่ยวชาญและผู้บริหารระดับสูง เป็นองค์คณะถวายงาน
ตามพระราชประสงค์ โดยโปรดเกล้าฯ ให้ ม.ร.ว. เทพฤทธิ์ เทวกุลเป็นผู้อํานวยการคณะปฏิบัติการ
ค้นคว้าทดลองควบคู่กับการปฏิบัติการในภาคสนาม
พ.ศ. 2515 : ทรงบัญชาการปฏิบัติการทําฝนหวังผลเป็นครั้งแรก
จากความสําเร็จการปฏิบัติการหวังผลควบคู่กับการปฏิบัติการค้นคว้าทดลองในปี 2514
ได้รับการเผยแพร่โดยสื่อมวลชนอย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น ประกอบกับปี 2515 เกิดสภาวะแห้งแล้งและ
ฝนทิ้งช่วงระยะยาวในทั่วทุกภาคของประเทศรุนแรงกว่าปี 2514 ราษฎรทวีการทูลเกล้าฯ ถวายฎีกา
ขอพระราชทานความช่วยเหลือมากยิ่งขึ้น จนเกินกําลังของคณะปฏิบัติการค้นคว้าทดลองซึ่งบัญชาการ
โดย ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล ซึ่งเพียงคณะเดียว
ในช่วงวันที่ 17 มีนาคม – 13 เมษายน พ.ศ. 2515 ชาวสวนผลไม้จังหวัดจันทบุรีและ
จังหวัดระยอง ได้ทูลเกล้าฯ ถวายฎีกาขอพระราชทานการปฏิบัติการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน เนื่องจาก
สวนผลไม้ยืนต้นตายบ้างแล้ว เนื่องจากสภาวะแห้งแล้งรุนแรงถึงขั้นวิกฤติ หากไม่มีฝนตกในเร็ววัน
สวนผลไม้ที่เหลืออยู่อาจต้องยืนต้นตายทั้งหมด แต่ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล ติดภารกิจปฏิบัติการช่วยเหลือ
จังหวัดพิษณุโลก และจังหวัดใกล้เคียงในภาคเหนือตอนล่างที่กําลังประสบสภาวะแห้งแล้งรุนแรง
ในขั้นวิกฤติเช่นเดียวกัน ไม่สามารถถอนคณะปฏิบัติการที่มีอยู่เพียงคณะเดียวไปช่วยเหลือได้
จึงโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งคณะปฏิบัติการเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งคณะ โดยขอสนับสนุนเครื่องบินจากกองทัพอากาศ
และกองบินตํารวจ มาสมทบกับเครื่องบินกองบินเกษตรของสํานักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
แต่ขาดนักวิชาการยังไม่มีทักษะ และประสบการณ์พอที่จะทําหน้าที่หัวหน้าคณะปฏิบัติการได้
จึงทรงรับบัญชาการปฏิบัติการทําฝนหวังผลด้วยพระองค์เองเป็นครั้งแรกตามคํากราบบังคมทูลของ
ม.ร.ว. เทพฤทธิ์ เทวกุล โดยทรงบัญชาการจากพระตําหนักจิตรลดาผ่านข่ายวิทยุตํารวจ และโทรศัพท์
ทางไกล ด้วยพระปรีชาสามารถ ทรงสามารถบรรเทาสภาวะแห้งแล้งคืนสู่สภาวะปกติได้ในเร็ววัน
ช่วยให้สวนผลไม้รอดพ้นจากความเสียหายได้อย่างสิ้นเชิงและทันเวลาภายในช่วงเวลาเพียง 28 วัน
664
