Page 10 - 10_พระราชบญญตตำรวจแหงชาต2547_Neat

๓

เพื่อนชาวอังกฤษจากอินเดียมารวมงาน โดยไดปรับปรุงกิจการตํารวจใหกาวหนาขึ้นตามแนวทางตํารวจ
อินเดีย

พ.ศ.๒๔๔๕ รัชกาลที่ ๕ ไดทรงลงพระปรมาภิไธยพระราชทานพระบรมราชานุญาตให
จัดตั้งโรงเรียนนายรอยตํารวจตามความกราบบังคมทูลของสมเด็จพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาดํารง

ราชานุภาพ เมื่อวันที่ ๑๙ เมษายน ร.ศ.๑๒๑ (พ.ศ.๒๔๔๕) ซึ่งถือเปนพระมหากรุณาธิคุณอันลนพนแก
เหลาผูเรียนนายรอยตํารวจและขาราชการตํารวจทุกนาย ดวยเหตุนี้สํานักงานตํารวจแหงชาติจึงถือวา

วันที่ ๑๙ เมษายนของทุกป เปนวันพระราชทานกําเนิดโรงเรียนนายรอยตํารวจ และเพื่อนอมรําลึกถึง
พระมหากรุณาธิคุณแหงองคผูพระราชทานกําเนิดโรงเรียนนายรอยตํารวจ ทางโรงเรียนนายรอยตํารวจ

จึงจัดสรางพระบรมราชานุสาวรียพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวรัชกาลที่ ๕ ประดิษฐาน ณ
โรงเรียนนายรอยตํารวจ อําเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เพื่อแสดงถึงความจงรักภักดีและเพื่อเปน

ที่เคารพสักการะของเหลาผูเรียนนายรอยตํารวจ ขาราชการตํารวจและพสกนิกรทั่วไป
พ.ศ.๒๔๔๗ รัชกาลที่ ๕ พระราชทานโปรดเกลาฯ ให มหาอํามาตยโท อิริก เซ็นต เย ลอสัน
(M. Eric St. Lawson) เปนอธิบดีกรมตระเวน เดิมเปนชาวอังกฤษเขามารับราชการเปนผูบังคับการ

กรมตระเวน และไดปรับปรุงกิจการตํารวจหลายประการเริ่มตั้งแตจัดตั้งกองพิเศษซึ่งมีระบบทํางาน
คลายกับกองสืบสวนคดีของตํารวจในลอนดอน

พ.ศ.๒๔๕๖ รัชกาลที่ ๖ ทรงโปรดเกลาฯ ใหพลตรีพระยาวาสุเทพ (G. Schau) เปนอธิบดี
กรมตํารวจภูธร เดิมเปนนายทหารไทยยศรอยเอก มีบรรดาศักดิ์เปนหลวงศัลวิชานนิเทศ ตอมาไดเลื่อนยศ

เปนพลตรี ไดเลื่อนบรรดาศักดิ์เปนพระยาวาสุเทพ และเมื่อ พ.ศ.๒๔๔๐ ไดโอนมารับราชการตํารวจ
ในตําแหนงเจากรมกองตระเวนหัวเมือง และนับไดวาเปนผูจัดตั้งกองตํารวจภูธร

ÃѪ¡ÒÅ·Õè ö ¾ÃÐÃÒª·Ò¹ “à¤Ã×èͧËÁÒÂáË‹§¡ÒÃ໚¹μíÒÃǨ”
ในป พ.ศ.๒๔๕๓ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ ๖ ไดทรงพระกรุณา

โปรดเกลาฯ ตราเครื่องหมายโลกับดาบเปนเครื่องหมายประจํากรมพลตระเวน และตอมา พ.ศ.๒๔๕๔
ไดพระราชทานพระบรมราชานุญาตใหใชตราพระแสงโลเขนประกอบที่มุมธงประจํากรมตํารวจภูธร

อันเปนที่มาของเครื่องหมายตราโลเขนซึ่งถือเปนสัญลักษณแหงการเปนตํารวจมาจนทุกวันนี้
ทั้งนี้ เนื่องจากกิจการตํารวจในยุคแรกๆ นั้น ไดมีการแบงแยกหนาที่ออกเปน ๒ สวน คือ

กรมพลตระเวนกับกรมตํารวจภูธร โดยกรมพลตระเวนขึ้นกับกระทรวงพระนครรับผิดชอบดูแลพื้นที่
ในเขตมณฑลกรุงเทพมหานคร อันเปนตนกําเนิดของตํารวจนครบาลในปจจุบัน

สวนกรมตํารวจภูธร รับผิดชอบพื้นที่หัวเมืองสวนภูมิภาคและขึ้นกับกระทรวงมหาดไทย
ซึ่งเปนตนกําเนิดของตํารวจภูธรในปจจุบัน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ ๖ จึงไดมี
พระบรมราชโองการประกาศรวมกรมพลตระเวนกับกรมตํารวจภูธรเขาเปนกรมเดียวกัน ในวันที่ ๑๓

ตุลาคม พ.ศ.๒๔๕๘ เรียกวา “กรมตํารวจภูธรและกรมพลตระเวน” โดยใหสังกัดกับกระทรวงพระนครบาล

ดวยเหตุนี้จึงถือวาวันที่ ๑๓ ตุลาคมของทุกปเปนวันตนกําเนิดของ “ตํารวจ”