Page 9 - 10_พระราชบญญตตำรวจแหงชาต2547_Neat

๒

¾ÃкҷÊÁà´ç¨¾ÃШÍÁà¡ÅŒÒ਌ÒÍÂÙ‹ËÑÇ ÃѪ¡ÒÅ·Õè ô ¾Ãмٌ¾ÃÐÃÒª·Ò¹¡íÒà¹Ô´ “μíÒÃǨ
ÊÁÑÂãËÁ‹” ประมาณปพ.ศ. ๒๔๐๐ - ๒๔๐๕ พระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ ๔

ไดพระราชปรารภวา บานเมืองมักมีเหตุการณโจรผูรายกอกวนความสงบสุขของราษฎรอยูเนืองๆ
ลําพังขาหลวงกองจับซึ่งเปนขาราชการขึ้นกรมเมืองหรือนครบาล มิอาจสามารถระงับเหตุการณ

และปราบปรามโจรผูรายใหสงบราบคาบได จึงมีพระราชดําริที่จะจัดตั้งกองตํารวจเชนเดียวกับ
ตางประเทศ เชน สิงคโปร และอินเดีย และไดทรงแตงตั้งให กัปตันแซมมวล โจเซฟ เบิรด เอมส

(Capt. S. J. Ames) ชาวอังกฤษ มาเปนผูวางโครงการจัดตั้งกองตํารวจขึ้นเปนครั้งแรกในประเทศไทย
เรียกวา “กองโปลิสคอนสเตเปล” โดยจางชาวมลายูและชาวอินเดียเขามาเปนพลตํารวจเรียกวา

“คอนสเตเปล” มีหนาที่รักษาการณในเขตกรุงเทพมหานครชั้นใน ขึ้นอยูกับกรมพระนครบาล ซึ่งถือวา
เปนจุดเริ่มตนในความเปนปกแผนของกิจการตํารวจสมัยตอมา

และเพื่อเปนการนอมรําลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณแหงลนเกลาฯ รัชกาลที่ ๔ ที่ทรงปรับปรุง
กิจการตํารวจใหทันสมัยทัดเทียมนานาอารยประเทศตะวันตกและเปนรากฐานกิจการตํารวจในปจจุบัน
กรมตํารวจจึงไดจัดสรางพระบรมราชานุสาวรียพระบาทสมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ ๔

ประดิษฐานบริเวณหนาอาคาร ๑ กรมตํารวจ เพื่อใหขาราชการตํารวจและประชาชนทั่วไปไดแสดง
ความเคารพสักการะ เมื่อวันที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๓๔

¾ÃлÂÁËÒÃÒª ¾ÃÐÁËÒ¡ÉÑμÃԏ¼ÙŒÊÌҧ “¤ÇÒÁ໚¹»ƒ¡á¼‹¹á¡‹¡Ô¨¡ÒÃμíÒÃǨ” ภายหลัง
จากที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ ๕ เสด็จขึ้นครองราชยตอจากพระราชบิดา

พระองคไดทรงพัฒนากิจการตํารวจในดานตางๆ มากมายหลายดาน ไดแก
พ.ศ.๒๔๑๔ โปรดเกลาฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ให กัปตันแซมมวล โจเซฟ เบิรด เอมส

เปนหลวงรัฐยาธิบาลบัญชา และรับสั่งใหปรับปรุงกิจการตํารวจใหเจริญกาวหนาขึ้น ในป พ.ศ.๒๔๑๘
โปรดเกลาฯ ใหตรา “กฎหมายโปลิสรักษาพระนคร ๕๓ ขอ” ซึ่งเปนกฎหมายเกี่ยวกับขนบธรรมเนียม

หนาที่ของโปลิส จึงพึงปฏิบัติและขอบังคับการรับสมัครบุคคลเขาเปนโปลิสหรือตํารวจ โดยกฎหมาย
ดังกลาวใชบังคับภายในและภายนอกพระนคร ตอมาในป พ.ศ.๒๔๑๙ ทรงจัดตั้ง “ตํารวจภูธร” ขึ้นในรูป

“ทหารโปลิส” เพื่อเปนกําลังรักษาความสงบเรียบรอยในสวนภูมิภาคและใหสามารถปฏิบัติการทางทหาร
ไดดวย ตอมาไดเปลี่ยนเปน “กรมกองตระเวนหัวเมือง”

พ.ศ.๒๔๓๕ พระยาอรรคราชวราทร (ภัสดา บูรณศิริ) ซึ่งเขารับราชการในชวงปลายสมัย
รัชกาลที่ ๕ ไดดํารงตําแหนงเปนเจากรมกองตระเวน ผูบังคับการกรมกองตระเวน หรืออธิบดี

กรมพลตระเวน ตามลําดับ ทานไดปรับปรุงแกไข ขยายหนวยงานกิจการตํารวจใหเจริญกาวหนา
ตอจากกัปตัน แซมมวล โจเซฟ เบิรด เอมส
พ.ศ.๒๔๔๐ รัชกาลที่ ๕ พระราชทานโปรดเกลาฯ ใหนาย เอ.เย.ยาดิน (Mr.A.J.Jardine)

ดํารงตําแหนงเปนอธิบดีกรมกองตระเวน เดิมเปนชาวอังกฤษผูซึ่งเคยรับราชการเปนผูบังคับการตํารวจ

ในประเทศอินเดีย ไดเขามารับราชการตํารวจไทยในตําแหนงผูชวยผูบังคับการกองตระเวนและชักชวน