Page 56 - HOH
P. 56

8                                                                                                                        Djaluna 22 Febrüari 2016

 CORPORATE GOVERNANCE                                         trabounan, e ora ei generalmente e doño di trabou ta         INTERESANTE
                                                              responsabel sin mas. Serka un boluntario kosnan ta           CHARLA RIBA
     BIOGRAFIA                                                mas kompliká. Kiko ta sosodé si un kachó morde un            SALUBRIDAT I
                                                              boluntario na un asilo di bestia? Of si un kuidadó slep
  Prof dr. F.B.M. Kunneman ta gerente                         kai i kibra su brasa na un hospisio? Den e kasonan ei,         EKONOMIA
  di e bufete di abogado VanEps                               hurisprudensia ta dividí. Tin biaha mester kompensá pa
  Kunneman VanDoorne. E ta dirigí e                           e daño sufrí, otro biaha nò. Den un relashon di doño di         WILLEMSTAD.-
  team ku tin e enkargo di “corporate governance”. E          trabou/empleado, esun promé práktikamente semper ta          Djarason dia 24 di febrüari
  ta skirbi i duna lès tokante e tópiko aki ya pa algun       responsabel. Den kaso di un boluntario, hopi biaha esaki     próksimo na ICUC lo bai tin
  dékada.                                                     mes mester karga un parti di e daño. Pues ta importante      un charla interesante riba
                                                              pa hasi palabrashonnan delantá riba esaki, por ehèmpel       e tópiko dje relashon entre
    ‘PORNADA’                                                 tambe tokante seramentu di un seguro.                        ekonomia i salubridat.
                                                                                                                           E charla aki lo ser duná
   Ta solo so ta sali pòrnada. There is no such thing as a       Por kita un empleado for di trabou. Un empleado           dor di mr. Dennis Arindell
free lunch. Mayoria idioma konosé un ekspreshon ku ta         tin protekshon di retiro tambe. Kiko ta konta pa un          Msc for di 7’or djanochi.
reflehá e prinsipio di ‘duna algu i risibí algu en kambio’.   boluntario? Bo no por retirá un boluntario. Loke sí bo       T’asina ku investigashon
Un di e fundeshinan di e derechi kontraktual romano           por hasi ta prohibié akseso na un edifisio òf tereno. Den    a demostrá ku siklo di
ta do ut des: mi ta dunabo pa asina abo dunami. Tur           realidat esaki tin e mesun efekto: a kibra e relashon.       ekonomia tin efekto tambe
kos tin un kontraprestashon. Tòg hopi hende ta traha          Un boluntario por defendé su mes hurídikamente kontra        riba salubridat. Estudionan
sin ku nan ta ferwagt un kontraprestashon. Esakinan ta        esaki? Esaki por si, pero e posibilidatnan pa éksito ta      a demostrá ku ekonomia
e boluntarionan. Na Hulanda den añanan 2010-2015,             hopi chikí. Ademas ta un lucha sin sentido. Si no tin un     i salubridat ta lugá ku
anualmente un averahe di entre 45 i 55 porshento di           bon relashon, bo por ta empleado ainda si den práktika,      otro. Ekonomia tin efekto
e hendenan a hasi trabou boluntario. Aki por pensa            pero pa un boluntario esaki ta mas fèrfelu.                  riba akseso, utilisashon,
riba trabou den asosiashonnan deportivo, misanan,                                                                          kalidat i tambe kosto di
institutonan di kuido, trabou den bario i skolnan. Mi no         No tin un relashon di outoridat entre un fundashon        den salubridat.
konosé e sifranan pa Kòrsou, pero mi ta asumí ku aki          òf asosiashon i un boluntario. P’esei, bo por hasi sierto
tambe ta hasi hopi trabou boluntario.                         palabrashon ku un boluntario, pero esaki no mester              Pa evaluá e reformanan
                                                              ehekutá tarea. Por ehèmpel, bo por palabrá ku un             òf pa komprondé e impakto
   Den hopi fundashon i asosiashon tambe bo ta haña           boluntario ku mester limpia kouchinan di kachó number        general, kambionan
boluntarionan ta traha. Esaki ta krea preguntanan             3, 4 i 5 òf pa laba kurpa di señora Kortijn di kamber 6. Si  mester ser implementá
interesante pa direktiva di un fundashon òf asosiashon.       bo duna un tarea pa esaki i e boluntario keda sin hasié, e   den salubridat di un pais.
Mester paga e boluntarionan un kompensashon di gastu?         ora ei no tin masha kos ku bo por hasi mas aleu na esaki.    I esaki lo ta eksitoso ora
Kiko ta e konsekuensianan fiskal di esaki? Mi por duna        Pues riba esaki tambe mester papia habrí fo’i delantá:       ku hende, empleado,
un boluntario tarea komo direktiva? Mi por manda un           kiko bo ta ferwagt di otro?                                  seguronan i gobièrnu
boluntario kas? Mi ta responsabel komo fundashon si                                                                        por diskutí uso, kosto
un boluntario haña un aksidente durante trabou? I kiko           Na Hulanda ta manda hopi hende di 55 aña i mas            i konsekuenshanan di
ta sosodé si e boluntario mes okashoná daño, nos komo         bieu kas. Si tòg bo ke sigui traha bo ta bira un ZZP-        kambio den ekonomia
fundashon ta (ko-) responsabel e ora ei?                      er den hopi kaso: persona independiente sin personal.        i salubridat i kon e
                                                              Mayoria biaha bo ta un ZZG-er: persona independiente         faktor aki tin relashon
    E preguntanan akí ta bastante fèrfelu. Esaki ta pasó e    sin sèn. Awendia, no solamente ora di salida for di          ku otro. Realidat ta ku
palabrashonnan entre e boluntario i e fundashon ta den        merkado laboral komo persona di edat mas haltu, pero         konsekuenshanan lo tin
un área shinishi hurídikamente mirá, esta entre derechi       tambe ora di entrada den dje komo persona di edat hóben,     efekto riba tur gremio.
imponibel i servisio di amigu. Esun ku primintí su bisiña     hopi biaha e promé lunanan òf tin biaha asta añanan bo
tumbá pa Zika ku e ta trese dos bòter di lechi, un pan        ta hañabo ta traha komo boluntario òf praktikante òf                 Sigi lesa pagina 42
i dos òns di keshi, hurídikamente mirá no ta kometé           apprentice. Nan posishon hurídiko ta hopi fututu. Nan no
un inkumplimentu si e lubidá e keshi. Bèrdat tabatin          ta gana práktikamente nada, pero debidamente ta pone
un palabrashon, pero hurídikamente mirá esaki no ta           eksigensianan serio na nan kontraprestashon. Pòrnada.
imponibel. Kosnan ta bira otro si un fèrfdó lubidá di fèrf    Un eksigensia minimal segun mi ta ku ta fiha e derechi-i
e leshinan di dak, miéntras el a komprometé su mes pa         obligashonnan di tur dos banda. Esaki ta un tiki mas
fèrf hinter e kas. Lo e mester bin bèk pa fèrf e leshinan di  mihó ku nada.
dak, si ta nesesario a base di un òrdu hudisial.

   Krusial no ta ku si a palabrá un kontraprestashon.
Loke ta sentral ta intenshon di e partidonan. Kiko bo
tabata ke? ‘‘Duna algu i risibí algu en kambio’’ òf duna
bo kooperashon sin niun klase di interes propio?

   Pa por determiná si bo tin di ber ku un boluntario
òf empleado, bo mester wak tur e sirkunstansianan
kompañante segun hurisprudensia fiho. Ta trata por
ehèmpel di un relashon di outoridat? A palabrá un
orario di trabou? Esaki tin konsekuensianan grandi den
kaso di responsabilidat pa aksidente, e posibilidat pa
retiro, e posibilidat di duna tarea i posishon hurídiko
di e boluntarionan akí. Lo mi splika e konsekuensianan
kòrtiku asina aki bou.

   Si un empleado keda heridá ora e ta ehersé su
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61