Page 33 - KPA, 28 April 2015
P. 33

B11                                                                                                                  PENSA

           Diamars 28 APRIL 2015                                                                                                     loke cu e ta. Es decir, anima
                                                                                                                                     bo mes pa enfrenta bo mie-
Skirbi pa Psicologo Dr. Rolindo Dortalina                                                                                            donan y busca un solucion
                                                                                                                                     pa nan.
          E balor frente e temor                                                                                                     4. Biba den presente: Tra-
                                                                                                                                     ta di biba un momento cada
Nada negativo no por             producto di bo imaginacion        mentonan paralisa bo y pone      di pensa. Paso semper e balor    dia, (djis pa awe), habriendo
afecta bo awe, a menos cu        of di e propio realidad. E sin-   bo perde e iniciativa di sali    ta reforsa su mes cu pensam-     e porta di bo curason pa bo
bo mes permiti esaki. No         timento di e temornan mas         pa dilanti den bida. Pensa cu    entonan positivo y optimis-      wordo yena cu sintimento y
permiti bo wordo vence           comun entre hoben y adul-         bo ta perfectamente capaz pa     ta. 	                            pensamentonan di mas posi-
door di e pensamentonan          tonan den nos sociedad ta lo      supera e situacion y serena bo   3. Acepta y enfrenta bo          tivo.
negativo cu ta keda colga        siguiente:                        emocionnan. Awor, kico te        temor: Risca reconoce cu bo      5. Practica e oracion con-
den bo mente na momen-           a. Miedo di ta den scuri-         criterionan pa vence e temor?    tin miedo den un momento         sciente: Establece un comu-
to cu bo sinti e temor.          dad,                              1. Distrae bo mente: Ocu-        dilanti un situacion; paso si    nicacion cu Dios, traves di e
Pone atencion na bo trabou       b. Miedo di mal tempo             pa bo mente cu pensamento        bo nenga esaki, cu tempo         uzo di un herment spiritual,
of actividadnan cu bo ta reali-  (bos cu weerlicht),               of ideanan relaciona cu un       e miedo lo aumenta den           manera e oracion personal
sa cada dia; distrae bo mente    c. Miedo di e animalnan,          situacion di presente. Cada      bo bira ainda mas grandi di      diario. Sinti bo acompaña di
for di e buskeda di cada señal   d. Miedo di tuma decision         biaha cu bo mente hiba bo                                         su presencia protector y bon-
chikito cu ta reconfirma e te-   nan importante etc.               atras yena bo cu ideanan neg-                                     dadoso. Fortalece bo fe y bo
mor cu bo ta sinti dilanti di    Ta di suma importancia pa         ativo, sacudi bo cabes mesora                                     creencia di cu nunca bo no ta
algun situacion. Hopi ta es-     bo sa cu bo ta un persona         y yena bo mes cu ideanan                                          so.
unnan den nos sociedad cu        hopi special pa Dios, crea        nobo, reemplasando bo men-
ta sufri di miedo; pa cualkier   na Su imagen y semehansa.         te cu cosnan positivo. Distrae                                    E balor ta un forsa interior
cos chikito, cu dado momen-      P’esey ta bon pa bo uza e for-    bo pensamentonan asina cu                                         cu ta stimula y motiva nos
to sin cu nan kier, e ta con-    taleza interior pa bo lanta re-   bo sinti cu e kier hiba bo na                                     pa sigui pa dilanti. P’esey
verti den un enorme stress cu    cupera e confiansa y e balansa    e temor,                                                          awe mientras cu bo tin bida,
ta resulta venenoso pa e salud   di manera cu bo por fortalece     2. Skirbi un frase positivo:                                      biba cu alegria, amor y posi-
mental y fisico. Di unda e pa-   e balor necesario pa recupera     Anota un frase di manera di                                       tivismo. E siman aki, yena
labra miedo ta origina?          e control di bo situacion. Or-    decreto positivo riba un pida                                     bo mes cu amor, poniendo
E palabra miedo ta bini di e     dena bo mente y no permiti        carchi, por ehempel: “Mi tin                                      esaki nan na practica pa bo
termino Latino Metus, y cu       pa e pensamentonan negativo       balor y fortaleza”, “Mi por re-                                   logra elimina e temor for
ta significa un alteracion di    instala nan mes den bo, te        solve e situacion aki”, “Esaki                                    di bo bida. Di acuerdo cu e
animo cu ta produci angus-       pa bo yega na conecta bo cu       tambe ta pasa bay for di mi”.                                     principio biblico cu ta bisa:
tia prome cu un peligro of       e temor, cu sigur lo pone bo      Ripiti esaki nan cu frecuen-                                      “Pasobra miedo tin di haci cu
un eventual perhuicio, ya sea    sufri, sinti debil y vulnerabel.  cia durante dia di manera                                         castigo, y esun cu tin miedo
                                 No permiti pa e mal pensa-        cu nan lo permiti bo repro-                                       no a wordo haci perfecto den
                                                                   grama poco poco bo manera                                         amor”.q

Den proyecto di Medio Ambiente

     Studiantenan di Polis ta enfoca riba
              “endangered species”

ORANJESTAD - Pa por                                                medio ambiente na Aruba ta       di turtuga y esaki mester stop.  bay den lama e turtuganan
logra nan diploma di                                               e populacion di parha cu ta      Tambe, Solognier a bisa, cu      ta ekiboca nan pa cuminda, y
MBO na Scol pa Polis, stu-                                         birando menos y menos. El a      mester continuamente man-        ora nan come esaki e ta pega
diantenan ta haya e tarea                                          splica cu ora el a bin Aruba,    tene e beachnan limpi pa-        den nan curpa y ta causa nan
pa presenta un proyecto                                            e area unda e ta tabatin hopi    sobra saconan di plastic cu      morto. q
di medio ambiente.                                                 parha manera prikichi y war-
Un grupo di studiante cu ta      subi tera pa traha nan neishi.    awara, cual awendia casi e
na Districto di Noord cu ta      Miller ta un specialista den      no ta topa mas. El a tuma e
traha for di oficina di Bario    asuntonan di medio ambien-        oportunidad di ta trahando
Regisseur di Yaburibari, a       te y ta trahando pa nuebe aña     cu e polisnan hoben pa sub-
scoge pa enfoca riba “endan-     caba na e refineria; e ta ofrece  raya na comunidad cu si por
gered species”, esta animal-     su ayudo den nos comunidad        deshaci di e boanan, e popu-
nan den peliger di extingui.     frecuentemente. El a haya e       lacion di parha lo subi atrobe.
E Polisnan a dicidi di brinda    apodo Boa Bob Snakeman            Hunto cu e hobennan, Mill-
extra atencion na e turtuga-     di hendenan cu conoce pa su       er a tuma muestra di awa,
nan cu ta bishita nos isla pa    trabao di gara boa.               tera y algae (seaweed) pa
traha nan neishi pa e rol im-    Miller a expresa cu un di e       check kico e problema por
portante cu nan ta hunga den     retonan cu el a nota cu tin cu    ta, si tin un problema y pa
mantencion di balans den e                                         hunto determina con lo por
ecosistema.                                                        resolve.
E studiantenan di Scol pa                                          Stephanie Solognier, kende
Polis a cera cabes cu un sta-                                      ta un di e Polisnan trahando
giaire di Aruba Tourism                                            riba e proyecto a bisa cu nan
Authority y a pidi e experto                                       enfoke ta principalmente riba
riba tereno di medio ambi-                                         bida maritimo. Aruba tin cu-
ente, Bobby Miller pa asisti                                       ater tipo di turtuga cu ta yega
nan cu a proyecto. Den e                                           nos costa pa pone nan web-
proceso di investigacion a                                         onan y ta hopi importante pa
pidi Bobby Miller pa check                                         hendenan ta consciente di e
e calidad di awa y hunto nan                                       neishinan riba beach.
a mira e limpiesa di e beach                                       Coremento y parkeer di auto
y kico por haci pa mehora e                                        riba beachnan ta pusha e san-
luganan unda e turtuganan ta                                       to abao y kibra e neishinan
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38