Page 11 - BNDIA ARUBA
P. 11

A11
                                                                                                      opinion Diabierna 13 Juli 2018

             Olinda Rasmijn:

                                ‘Nos cangreunan di mondi ta den peliger’




            ORANJESTAD - Luna di         Pikimento  di  palo  canto  di
            juni juli ta temporada cu    lama a kibra e habitat di un
            cangreunan  ta  bay  lama    otro  sorto  di  cangreu.  Nos
            pa  laba  cabutiti.  Esey  ta   no  sa  miho.  Otro  parti  di
            tur aña ta ripiti.           mundo, unda cu hendenan ta
                                         biba mas cerca di naturalesa
            Stimaruba  a  skirbi  riba  e   sa balor di palonan cu ta bin
            cangreunan  5  aña  pasa  riba   for  di  lama,  aki  nos  ta  kere
            nos  cangreunan  cu  tabata   cu  nan  ta  sushi,  pero  no  ta
            cuminda  di  e  generacion   berdad.  Nan  balor  ta  asina
            di  siglo  pasa.  Hopi  di  nos   grandi.
            grandinan a come cangreu di
            mondi colo cora.

            Hendenan     di   isla   riba
            ta  come  e  cangreu  colo
            blauw.  Mundialmente  den
            restaurant  di  halto  calidad
            y  di  bon  fama  nan  ta  pone
            cangreu  riba  nan  menu.
            Crustaceos  of  schaaldieren,
            ta  delicadesa  y  di  alta
            calidad,  p’esey  ta  paga  pe.
            Kiermen  cu  nos  grandinan
            tabata come cuminda di alta
            calidad.  Esunnan  cu  ta  bay
            coy  cangreu  pa  come  no  ta
            yega  cas  cu  un  embra  y  ta
            hiba loke ta come. Tur sa cu e
            embra ta e procreado.

            Tempo a pasa y a bay come
            cuminda  cu  ta  bin  for  di
            exterior  den  e  pensamento
            cu esey lo ta miho. Awe nos
            ta  pasa  riba  cangreunan  sin
            cu  nos  curason  ta  tembla.
            Aki  un  evolucion  di  nos
            naturalesa a kibra. E cangreu
            tin asina hopi potencial den
            nos  medio  ambiente.  E  ta
            come  insectonan  lastrero,
            scorpion  di  mondi,  resto  di
            parhanan etc..
            E  trayecto  pa  un  cangreu
            yega lama ta basta largo. Cu
            cuidou  e  ta  cana  riba  e  4
            tenglanan  di  mas  patras  di
            e  curpa.  E  dos  tenglanan  di
            parti dilanti e ta hisa den laira
            pa  e  cabutitinan  cu  ta  pega
            bou di e bariga no lastra riba
            tera y daña e cabutitinan.

            Cabutiti ta preto, bo por kere
            cu ta sushi tin bou di e bariga.
            Asina un hende yega mucho
            cerca di e cangreu e ta spanta y
            cuminsa come e cabutitinan.
            Ta recomendabel pa no yega
            mucho  cerca.  Hopi  ta  sali
            anochi  for  di  nan  buraco  y
            coy caminda pa lama.

            Den temporada di awasero ta
            mira nan. 3 bes pa aña nan ta
            sali, cada bes un otro grupo
            di cangreu. Unda cu nan ta
            biba y pone, ta unda cu nan a
            nace. Asina cu Aruba a perde
            masha  hopi  cangreu.  Ta  un
            tristesa cu hopi no a tuma na
            cuenta perdida di nos fauna.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16