Page 3 - BNDIA ARUBA
P. 3

A3
                                                                                                           LOCAL Dialuna 6 november 2017

            Telefon pa Hubentud:

                    ‘Caminda largo ainda pa alivia asunto di termento na Aruba’





































            ORANJESTAD - “Nos kier pa e bira menos”, trahado social di Telefon  na  Hulanda  e  ta  11%.  Pues  esey  ta  hopi  menos  cu  e  50%  akinan  na
            pa Hubentud, Shurman Milliard ta bisa Bon Dia Aruba. Manera cu  Aruba.  “Pero  nos  ta  contento  di  e  efecto  grandi  aki  di  e  proyecto.”
            nos a publica algun tempo pasa, scolnan na Aruba awor conoce un Pest
            Protocol pa trata cu asunto di termento. Segun Telefon pa Hubentud,
            e  proyecto  nobo  aki  cu  nan  a  introduci  no  mucho  tempo  atras  ta  Training di 93 docente
            dunando su resultadonan, pero ainda e ta un caminda largo pa cana.      Na Telefon pa Hubentud tin 30 boluntario tras di e telefonnan cu tur dia ta
                                                                                    yuda e hobennan telefonicamente. Pero e edificio di Telefon pa Hubentud
            Telefon  pa  Hubentud  ta  existi  17  aña  na  Aruba.  Manera  nos  a  yega  di  ta consisti di dos hende so: sr. Milliard y director James Sneek. Pues a scoge
            trece  dilanti,  nan  prome  proyecto  mes  tabata  riba  termento.  “Nos  a  wak  un otro manera pa mas scol por participa den e proyecto aki cual tabata e
            hopi desaroyo eigenlijk mas malo y alarmante den termento den e añanan  Train the trainers. Eynan nan a scoge pa train 93 docente akinan na Aruba
            despues  e  tempo  ey”,  sr.  Milliard  ta  bisa.  Pues  nan  a  scoge  pa  bin  cu  mes  pa  asina  nan  por  bay  bek  na  e  34  diferente  scolnan  y  duna  esey  na
            e  proyecto  nobo:  Stop  Termento.  Cuater  aña  pasa  nan  a  cuminsa  cu  e  henter e team. Esaki a bira e Pest Protocol cual ta un manera pa bay contra
            proyecto  aki  internamente  y  nan  a  bay  te  na  nan  partnernan  na  Norwega,  di  esaki  na  un  forma  mas  structura  segun  sr.  Milliard  ta  splica  Bon  Dia.
            pa  asina  haya  informacion  tocante  di  e  proyecto  cu  nan  tin  riba  esaki.
            Esaki ta e programa desaroya a base di investigacionnan di Dan Olweus, kende ta un  “Nos tur ta para e ora riba un liña anto cu yudansa di Telefon pa Hubentud a
            psicologo hopi studia den e topico aki. Telefon pa Hubentud a haya e oportunidad  scoge pa haci esey aña pasa. Anto e aña tin otro scolnan cu no por a participa
            pa evalua e proyecto aki anto trah’e pa fit mas pa Sur-America, specificamente  aña  pasa  pasobra  tabata  tin  otro  projectonan  andando  of  otro  factornan
            Aruba mes. Telefon pa Hubentud a bay despues na ocho diferente scolnan, pa  den e scol mes. “ E aña aki Telefon pa Hubentud ta participa pa e scolnan
            asina wak kico e efecto di e proyecto ta anto a topa cu resultadonan positivo.  haya e experticio aki pa un temporada di dies ora, riba un of dos dia unda
                                                                                    cu por ehempel ta puntra pa un studiedag pa esey. Telefon pa Hubentud e
            Efecto di proyecto contra termento                                      ora ta bin y duna nan e informacion pa asina tambe nan por cuminsa cu nan
            Telefon pa Hubentud ta traha hopi cu cifranan tambe. Nan a traha hunto cu CBS  Pest Protocol y minimalisa e fenomeno di termento na nan scol mes tambe.
            (Central Bureau of Statistics) pa haci encuesta prome y despues di introduci e
            proyecto. Den e prome midimento nan a haya sa cu aki na Aruba 56.6% di hoben  Un di e problemanan cu Telefon pa Hubentud a tuma nota tambe riba dje
            tin problema cu termento, pues casi mita di e muchanan na un scol por ehempel.  ta e falta di comunicacion entre e adulto y hoben sea na cas of scol. Pues
            E  tabata  valido,  segun  sr.  Milliard,  pa  cuminsa  cu  un  proyecto  asina  e  ora  nan  ta  papia  cu  e  docente,  e  hoben  y  mayor  ora  cu  ta  necesario  pa  haya
            ey na scolnan y te hasta na clubnan deportivo y centronan di bario. Nan a  sa kico ta pasando y yega na un solucion pa e hoben. Hopi scol tin e Pest
            lansa  e  proyecto  na  2013.  Despues  a  bay  na  haya  sa  e  prome  efectonan  Protocol  caba  pero  Telefon  pa  Hubentud  no  ta  kere  cu  ora  cu  nan  a  caba
            di dje, unda CBS mes a bay haci un otro midimento na e scolnan. Nan a  cu  un  proyecto  esaki  kiermen  cu  nan  ta  completamente  cla.  “Pasobra  por
            haya sa cu e comportacion di termento a baha cu 21%.  “Esey kiermen cu  ta otro aña of aki dos aña lo tin scolnan cu kier reforsa nan Pest Protocol,
            e proyecto tin su efecto y nos ta hopi contento cu esey. Pero tambe nos a  of nan no tin e ainda por medio di algun problema cu nan mes tabata tin,
            realisa cu tin un caminda largo pa bay ainda. Pasobra nos kier pa e bira menos.”  nos toch lo ofrece esaki. Esaki no ta solamente cu e proyecto di termento,
            E  trahado  social  ta  splica  nos,  si  mester  compara  e  cifranan  cu  pero  tambe  esaki  ta  bo  derecho.  Tur  proyecto  cu  nos  haci  ta  keda  pa  ora
            Merca  por  ehempel:  24%  di  hobennan  tin  problema  cu  termento  y  cu  mester  haci  algun  adaptacion  na  cualkier  scol,  nos  ta  ofrece  esey.”
   1   2   3   4   5   6   7   8