Page 31 - AM211203
P. 31
9
Djaweps 2 desèmber 2021
di tabaku.
Na momentu ku e kontrato terminá
òf ora ku e trahadó bira malu fuera
di su boluntat, e tabatin derecho riba
pasashi liber bèk pa su isla. E kontrato
aki, konsipiá pa e minister di Kolonia,
kende a duna enkargo pa konstruí e
ferokaril, pa e tempu ei tabata hopi
sosial. Asta ta asina ku e persona ku
keda heridá di tal forma, ku despues
e lo no por a traha mas pa mantené
su mes, tabata haña anualmente un
kompensashon di gobièrnu di Sürnam.
Esun ku fi rma e kontrato tabata
risibí mesora un adelanto di f.25,--.
Un otro areglo tabata ku por a paga
famia di e trahadónan ku keda tras e
sueldo ku nan risibí. E plaka aki mayo-
ria bes tabata keda pa e famianan dje
trahadó.
Un dje kondishonnan tabata ku
un dòkter mester a kontrolá i saminá
e trahadónan kontratá promé ku nan
sali pa Sürnam.
Di e promé grupo 44 hòmber a re-
gresá dia 8 di òktober 1904. A manda
7 otro promé, debí na fl ohera. Tres a kabes, 1 par di yunta (manchèt), 1 E kompania D.C. van Romondt & Izaak Angela, Juansito Thodé, Pedrito
skohe pa keda Sürnam. kuchú, un par di mea, sombré, etc. Co. na luna di òktober 1906 a logra Mauris, Louis Theodora, Henri Mar-
Balor total tabata di fl .3,20. manda e último 20 trahadó pa bai tra- tis, Fransisco Isebia, Theofi l Manu-
Segundo grupo ha na Sürnam. ela, Juan Anthonio, Willem Manuela,
Dia 22 di febrüari 1905 e atmi- Enfermedat A usa e ‘railway’ na Surnam te na Johannes Laker, George Engelhart,
nistrador di fi nansa di gobernashon E trahadónan di Aruba i Boneiru aña 1920, pero despues a deskuid’é, Frederik Thomas, Herman Walle, Mar-
di Kòrsou, C. Muller, ta saka un aviso tambe ta regresá promé ku tempu, komo ku no tabata haña hopi oro mas tinus Valentijn, Felipi Statie, Pieri Man-
den korant (Curacaosche Courant) pa debí na enfermedat. Ora ku nan a den e region ei. Den añanan sesenta uela, Joost Evertsz, Johannes Abraha-
buska mas trahadó pa bai Sürnam. yega Kòrsou, dòkter Ferguson a kon- mayoria di e trayekto aki a disparsé ms, Abelardo Merenciana, Johannes
Entre otro e ta mustra ku e trabou ta trolá nan. El a bin konstatá ku nan tur bou di awa debí na konstrukshon di e Statie, Carlos Angela, Maxemie Mar-
konsistí di kapmentu di palu, kobam- tabata kontagiá pa malaria i nan mes- dam Afobaka. Asina trayekto aki a bin tijn, Leander Winklaar, Theodoor Ci-
entu den tera, ponementu di reil, des- ter a keda Kòrsou pa tratamentu. disparsé pokopoko. cilia, Lucas Balentien, Jacob Winklaar,
kargamentu di barku i tur sorto di tra- A pone e promé grupo di trahadó Lambertus Sintiago, Jacobs Paula,
bou ku ta relashoná ku konstrukshon. den e hotèl di sr. De Castro. E koman- OTRO GRUPO Maxemie Janga, Frederik Coffi e, Juan
Na Kòrsou a logra kontratá e biaha dante marechaussee J. Appel a pone Na 1906 tambe tin un grupo hopi Martinus, Roberto Mercera, Frederico
aki 60 yu di Kòrsou. Di nan diferente basta preshon riba De Castro pa tuma mas grandi ku a bai Sürnam pa traha Cicilia, Juan Louis Janga, Pedrito Win-
a fi rma pa segundo bia. Un total di 40 e trahadónan aki den su hotèl, komo riba e trayekto di trein. E grupo aki a klaar, Simon Jacobino, Willem Janga,
trahadó boneriano a reakshoná riba e ku na promé instante e no tabata ke sali ku e barku Prins Maurits di Konin- Bernardo Cicilia, Calister Bernabela,
aviso aki i a apliká pa bai Sürnam. aseptá nan. Despues di hopi insisten- klijke Westindische Mail dia 18 di Johannes Molina, Martinus Ogenio,
Tabata trata aki di Lodewijk Cecilia, sia i hasta preshon De Castro a aseptá febrüari 1906. Na tur tabata trata e bia Frits Bernabela, Premicio Bernabela,
Bernardo Thielman, Marties Goeloe, e hendenan aki den su hotèl pa e preis aki di no ménos 149 trahadó boneria- Johannes Bernabela, Martinus Berna-
Pedro Casta Blanca, Johannes Berna- di fl .1,50 pa persona pa dia. no ku a sali pa Sürnam. bela, Cornelis Cicilia, Martinus Senchi,
bela, Frits Gerarda, Gerardus Maduro, Gobièrnu a haña ku e preis aki ta- Riba e lista di e trahadónan ku a bai Pedro Winklaar, Felipi Pourier, Con-
Frits Beaumont, Jan Gerarda, Martis bata muchu haltu i p’esei a duna òrdu Sürnam na 1906 tabatin e siguiente stantien Albertus, Jozef Trinidad, Juan
Molina, Cris Wanga, Johannes Jo- na Appel pa traha na logra baha e pre- nòmbernan: Gerardus Maduro, John Arneman, Bernardo Weijman, Anton
sepha, Willem Coffi e, Luis Braafhart, is di hospedahe di e trahadónan aki. Britt, Ernst de Palm, Anton Thielman, Cicilia, Johannes Pourier, Juansito
Johannes Abrahams, Joseph Everts, Despues di hopi negosiashon e preis Martins Molina, Alexander Jacobino, Jansen, Michiel Bernabela, Edmond
Leonce Maria, José Britt, Felix Keller, di De Castro a baha te na fl .1,25, pero Enrique Reina, Ernst Mercera, Nico- Cicilia, Johannes Goedgedrag, Fran-
Isaac de Jongh, Constantien Albertus, Appel insistí ku e no ta paga mas ku laas Mercera, Victor Sintiago, Pedro sisco Cicilia, Felipi Frans, Willem Sin-
Lindos Bernabela, Victor Dortalina, fl .1,--. Lamberto Piar, Basilio Mercera, Ra- tiago, Stevans Antonio, Frits Frans,
Cris Martis, Daniel Cecilia, Theofi el Indigná De Castro a disidí di saka mon Vriend, Martis Molina, Casimilio Leon Antonio.
Thodé, Johannes Winklaar, Johannes e trahadónan enfermo for di su hotèl, Cesilia, Marcelino Albertus, Herman
Cecilia, Cornelis Cecilia, Johannes na momentu ku el a tende esaki di Ap- Cicilia, José Cicilia, Martinus Pourier, Análisis
Cesilia, Jan Rosario, Jan Louis Janga, pel, pone riba kaya. Esaki a pone ku Martinus Wout, Johannes Bernabela, E listanan aki ta interesante, kon-
Willem Manuela, Adolf de Jongh, Pe- Appel mester a sukumbí i fi nalmente Frans Anthony, Felipi Inias, Thomas siderando ku si analisá nòmber di e
drito de Lanoy, Fransiscus Cecilia, Ge- bai di akuerdo ku e preis ku De Castro Bernabela, Maximi Makaai, Genaro hendenan aki, por yega na algun re-
rard Thomas. tabata pidi. Wout, Alberto Beaumont, Edmond sultado interesante. Por ehèmpel Ge-
E situashon di trabou i bida na Sür- A laga gobièrnu di Sürnam paga e Janga, Anton Emers, Calister Mar- rardus Maduro. E persona aki tabata
nam tabata bira kada bes mas malu, gastunan di e trahadónan ku a yega tijn, Jan Bernabela, Bernard Clarinda, hopi konosí den komunidat boneriano.
segun e trabounan tabata avansá enfermo for di Sürnam. Tabata trata Reinir de Palm, Bernard Reina, Jan- Entre otro e tabata forlestu na Misa
mas profundo den e selvanan. E klima aki di fl .835,60 pa e Boneriano i Ru- Hendrik Emers, Bernard Christiaan, San Bernardo. Na dos okashon Gerar-
húmedo di Sürnam tabata eksigí su bianonan i fl .378,60 pa esnan di Kòr- Leander Hart, Martinus Keller, Jo- dus a bai Sürnam, konsiderando ku su
víktimanan. Tur e trahadónan di Kòr- sou, inkluyendo e gastunan di entiero hannes Wanga, Willem Carolina, Fe- nòmber ta aparesé riba tantu e lista di
sou a haña malaria, poniendo ku nan di A. Tromp, ku a muri na Kòrsou. lipi Cicilia, Ignacio Silvester, Johannes 1905 komo esun di 1906. Tin mas per-
a regresá promé ku tempu. Kuater di Unabes ku e trahadónan a regresá Silvester, Jan Hendrik Braafhart, Jo- sona ku a bai na mas ku un okashon.
nan a muri na Surnam: Antonie Ca- tabatin hopi keho riba plaka ku a re- hannes Braafhart, Abraham Moreno, Dos persona ku ta hala atenshon
nies, Leopold Martis, Victor Mamber i tené riba nan salario na Sürnam, pero Bernard Evertsz, Arnold Dortalina, tambe riba e promé lista Frits i Jan Ge-
Anton Marie. ku no a manda pa nan famianan. Na Leonardo Coffi e, Cris Martis, Victor rarda, Nan dos tabata ruman i tabata
No opstante e problemanan aki, total 38 trahadó ku a bai Sürnam a Arends, Pedrito Janga, Victor Arends, bibá den e área di Den Stashi. Un otro
por nota ku e trahadónan a logra spar entregá un keho tokante esaki. Pero Pedrito Janga, Victor Dortalina, Pi- punto ku ta hala atenshon ta ku tabatin
algu di plaka. E lista di pertinensianan tabatin un atministrashon ekstenso, di eter Pelegrim, Johannes Kralenkrijt, dos persona ku fam de Jongh riba e
di Leopold Martis, kende a fayesé na manera ku por a proba ku tur keho ta- Bernard Marianna, Bernard Cicilia, listanan. E ta un tiki straño si konsid-
Sürnam, tabata konsistí di un malesa bata infundá. Panchito Hart, Rudolf Wanga, Igna- erá ku famia De Jongh tabata un dje
konteniendo entre otro un hamaka, Interesante ta ku a bin konstatá ku cio Wanga, Johannes Josefa, Louis famianan di mas rekurso fi nansiero na
2 karson blanku, 2 kamisa, 2 bachi tin trahadó ku asta a haña mas plaka Goeloe, Lindor Bernabela, Johannes Boneiru i lo bo no fèrwagt fásil ku nan
blanku, 1 karson, 2 bachi blou, un di loke nan mester a haña. Nan por a Cesilia, Louis Bomba, Alfonso Ignacio, lo a bai Sürnam pa asina e tipo di tra-
karson blou, un karsonsio, 2 paña di keda ku esaki numa. Willem Koffi e, Koenraad Margarita, bou aki.