Page 22 - Patrick Paskel
P. 22

A4

LOCALDialuna 17 Augustus 2015

                                Autonomia
                            of independencia?

                                                           Un di e temanan cu nos a mira bolbe regularmente den e ultimo añanan ta e discusion tocante au-
                                                           tonomia y independencia. Aña pasa durante e famoso welga di hamber di nos Prome Mandatario e
                                                           debate aki naturalmente a conoce un top spot sin precedente. Hurista di tur tamaño y conocemento a
                                                           tira nan mes den e ring di debate pa proba cu nan punto di bista tabata esun corecto.
                                                           Naturalmente nos politiconan di tur coriente ideologico tambe tabata den centro di atencion. E dis-
                                                           cusion ey realmente a decepciona pasobra e puntonan di bista no tabata varia tanto y no tabata trece
                                                           nada nobo. Di un banda esunnan den gobernacion tabata keha cu e nivel superior den Reino tabata
                                                           ‘mishi cu nos autonomia’, mientras cu esunnan den oposicion tabata lamenta cu e gobernantenan
                                                           tabata ‘destrui nos autonomia’ y tabata ‘benta afo loke nos grandinan a traha asina duro pe’.
                                                           Pa e ciudadano cu talbes no tin e conocemento huridico specialisa ey, pero naturalmente no ta carece
                                                           di sentido comun, un dado momento e discusion tabata haya un aspecto comico. Pakico? Pasobra
                                                           mayoria di nos sa masha bon cu den e mundo aki ningun hende ta totalmente independiente. Semper
                                                           tin un autoridad superior cu tin algo di bisa di loke bo ta haci. Specialmente den e mundo moderno
                                                           cu nos ta biba aden, hasta paisnan independiente ta rondona cu regla internacional riba practica-
                                                           mente tur cos.
                                                           Ta trata por ehemplo, den nos caso, di leynan di Reino, regulacionnan di Union Europeo, y trata-
                                                           donan internacional riba medio ambiente, transporte aereo y maritimo, legislacion laboral, derecho
                                                           di e ciudadano individual encuanto enseñansa, etc.
                                                           Hasta deporte na nivel mundial ta organisa completamente den structuranan mundial, continental,
                                                           regional y nacional, unda e federacionnan internacional y e structura di comitenan Olimpico bao
                                                           guia di Comite Olimpico Internacional (IOC) ta reglamenta y supervisa practicamente tur cos cu
                                                           ta move den deporte den henter mundo.
                                                           Y e sistema aki di supervision ta fuerte y sin distincion di cual pais ta trata. Algun tempo pasa nos
                                                           por a presencia un bon ehemplo na Aruba mes unda un pais contrincante a haci uzo di un hungado
                                                           sanciona. E resultado di e partido cu a termina na nan fabor a ser elimina y Aruba a haya e derecho
                                                           di bay e siguiente buelta. Un pais cu pensa di bay hunga contra un pais sanciona mester sa cu esaki
                                                           no ta bay keda sin consecuencia pa nan tambe. E realidad ta masha simpel: si bo no ta cumpli, bo no
                                                           por practica bo deporte pafo di bo pais.
                                                           Awor, den e mundo organisa aki, cierto hende ta desea di tin un excepcion. E politico Arubiano, spe-
                                                           cialmente esun den poder, aparentemente ta haya cu den su caso no mester tin un nivel di supervision
                                                           pa para su persona den su afan pa por ehemplo gasta placa na grandi (di Pueblo, no di e mes) sin
                                                           cu tin un instancia cu ta bisa: “te aki, no mas leu”? Realidad di bida ta mustra nan cu no ta asina.
                                                           Den e temporada venidero nos por haya nos como pais atrobe den un turbulencia hopi fuerte.
                                                            A pesar cu a yega na un protocol firma dia 2 di mei 2015 cu ta indica cu Aruba su gobierno mester
                                                           somete su mes na un supervision financiero cu nan mes a palabra cu e nivel superior (Reino), nos
                                                           por mira cu ta parce cu tur cos ta bay den slow motion mientras cu e fecha pa cumpli a vence caba.
                                                           Riba dje, aunke a palabra tambe cu di awor en adelante lo tin un presupuesto entrega na tempo, pa
                                                           no viola nos Constitucion, nos por mira cu pa di tantisimo bes mita di augustus a pasa y ainda no
                                                           tin un presupuesto 2016 pa bay Raad van Advies, y mucho menos un pa yega Staten prome cu dia
                                                           1 di september.
                                                           Si acaso nos haya nos den conflicto atrobe den e simannan nos dilanti, lo ta bon pa corda cu no ta
                                                           Reino atrobe ta bin “mishi cu nos autonomia”, sino mas bien ta atrobe nos gobernantenan cu ta
                                                           busca con pa rek e limitenan di nan autonomia, poniendo nos bienestar como ciudadano na peligro,
                                                           pasobra nan no kier duna cuenta. Si e partido na mando no kier pa e nivel di supervision superior
                                                           ey ta existi, anto nan lo mester tin e curashi pa bay conta nan votadonan cu nan kier pa Aruba bira
                                                           independiente. Pero lo mas probabel ta cu nan no ta bay toca e tema ey, pasobra nan sa caba kico lo
                                                           ta e contesta di mas di 90% di tur Arubiano: “NO!’.
                                                           E ora ey anto, siña biba cu autonomia, unda tin supervision riba bo; nos como ciudadano di e pais
                                                           aki, y di mundo, ta haci esey hopi tempo caba.q
   17   18   19   20   21   22   23   24   25